O Laurent Joffrin, διευθυντής της γαλλικής εφημερίδας Liberation, θρηνεί για τους χαμένους φίλους και συναδέλφους του μ` ένα editorial που περνάει στην ιστορία...

Ο "Charlie" θα ζήσει

Σκότωσαν τον Cabu! Σκότωσαν τον Cabu... Τον ειρηνιστή, τον γενναιόδωρο, τον καλύτερο άνθρωπο στη γη. Τον καλύτερο σκιτσογράφο.

Σκότωσαν τον Wolin, τον Charb, τον Tignous, τον Bernard Maris και τους άλλους... Τον Wolinski, τον πιο αστείο και τρυφερό άνθρωπο στον κόσμο, με την απέραντη όρεξη για ζωή... Ο γεμάτος ψυχική δύναμη Charb, ο ευγενικός και ταπεινός Tignous, ο λόγιος Bernard, που εξέφραζε την κοινή γνώμη με τον πιο ζηλευτό τρόπο... Όλοι τους έφυγαν. Ο Philippe Lançon, δημοσιογράφος, συγγραφέας και λαμπρός κριτικός της Liberation τη γλίτωσε... Η Liberation θρηνεί για τον Charlie και την ομάδα του, τα ξαδέλφια μας. Κλαίμε κι εμείς μαζί με τους φίλους και τις οικογένειες τους.

Ο Charlie ήταν η αντίσταση σε μια τραγική πραγματικότητα, ένας σύγχρονος Βολτέρος, μια τρικλοποδιά στη δράση των φανατικών. Στα μολύβια και τα κραγιόνια επιτέθηκαν τα καλάσνικοφ. Μα πόση αδυναμία! Όταν δεν έχουμε επιχειρήματα, πυροβολούμε.

Σκότωσαν λοιπόν τον Charlie; Όχι. Άσκοποι ήταν οι πυροβολισμοί τους. Ο Charlie θα ζήσει χάρη στους συγγραφείς του. Το πνεύμα του Charlie θα ζήσει και θα μεταδίδεται για πάντα από όλους εμάς. Όλοι εμείς είμαστε ο Charlie. Δεν πέτυχαν τον στόχο τους. Σκοτώνοντας τους φίλους μας, μας πλήγωσαν ανεπανόρθωτα, όμως ταυτόχρονα μας κινητοποίησαν. Οι σκιτσογράφοι του Charlie, εδώ και μισό αιώνα περίπου, δείχνουν έμπρακτα τον λόγο ύπαρξης του Τύπου: γνώση και κριτική, ικανότητα και τόλμη να αντιστέκεσαι στις γελοιότητες και τις αδικίες, ικανότητα να γελάς κοροϊδευτικά και να μάχεσαι ενάντια στους γελοίους και ταυτόχρονα να μετριάζεις την ματαιοδοξία σου και την ματαιότητα του κόσμου. Οι σκιτσογράφοι του Charlie ήταν φωτεινά σύμβολα της γενιάς του 68`, για την οποία έχουμε να πούμε συχνά πολλά κακά "πράγματα", όμως οφείλουμε να της αναγνωρίσουμε τον αγώνα για ελευθερία. Αντέστρεψε ταμπού, γελοιοποίησε δόγματα, τίμησε ανθρώπους που το άξιζαν και ήταν στο περιθώριο.

Ο Charlie κάθε εβδομάδα έδινε και ένα σαρκαστικό χτύπημα στο κεφάλι των ισχυρών, χάριζε μια οπτική της κοινωνίας καλύτερη από αυτό που έχουμε συνηθίσει. Μια οπτική με λιγότερες προκαταλήψεις, λιγότερη λογοκρισία, περισσότερη αυτονομία, με ελευθερία στην έκφραση. Έδινε μια οπτική ζεστή και ανθρώπινη, μια οπτική για την οποία πλήρωσε με τη ζωή του. Κατά τη διάρκεια της μακράς πορείας του δεν απέκλινε ούτε μια στιγμή. Και αφορμές υπήρξαν πολλές. Όλοι οι σκοταδιστές, οι συντηρητικοί, οι "σημαντικοί" της Γαλλίας είχαν έναν λόγο να παραπονούνται για τον Charlie, που είχε πέσει στο παρελθόν θύμα του γκωλισμού -σκάνδαλο που ξεχάστηκε- αλλά τελικά δέχτηκε ισχυρό χτύπημα από τον ισλαμισμό. Αλλάξαν οι εποχές.

Άραγε είναι τυχαίο; Οι τρομοκράτες δεν επιτέθηκαν στους "ισλαμοφοβικούς", στους εχθρούς των Μουσουλμάνων. Επιτέθηκαν στον Charlie. Δηλαδή στην ανοχή, στην άρνηση του φανατισμού, στην αποστροφή του δογματισμού. Τα έβαλαν με την ανοιχτή αριστερή ματιά, με τη λαϊκή, ειρηνική και ευγενική στάση, που προτιμούσε να κάνει πλάκα παρά να είναι κάθετη. Αυτοί οι φανατισμένοι δεν υπερασπίστηκαν τη θρησκεία τους, δεν υπερασπίστηκαν τους Μουσουλμάνους, που στην πλειοψηφία τους καταδίκασαν αυτή την εγκληματική πράξη. Αυτό που έκαναν ήταν ότι επιτέθηκαν στην... ελευθερία.

Η διαχωριστική γραμμή τραβήχτηκε. Γιια να αμυνθούμε πρέπει να τηρηθούν οι βασικές αρχές της ελευθερίας: να συλληφθούν οι εγκληματίες, να οδηγηθούν στις δικαστικές αρχές, να τιμωρηθούν όπως ορίζει ο νόμος, ούτε λιγότερο, ούτε περισσότερο. Να ενωθούν όλοι οι υποστηρικτές της δημοκρατίας, να κινητοποιηθούν και να νικήσουν... όχι το Ισλάμ, αλλά την τρομοκρατία, όχι την πίστη, αλλά τον φανατισμό, όχι τους Μουσουλμάνους, αλλά τους εξτρεμιστές.

Όσο για μας, δημοσιογράφοι και φίλοι των δολοφονημένων δημοσιογράφων, θα συνεχίσουμε. Με λαβωμένη την καρδιά μεν, αλλά χωρίς αμφιβολία, με ισχυρότερο κίνητρο. Ξέρουμε ότι αυτό το επάγγελμα είναι μερικές φορές επικίνδυνο. Μέχρι πρότινος ήταν για τους ανταποκριτές που πήγαιναν στις εμπόλεμες ζώνες για να μας μεταδίδουν τις ειδήσεις. Πεθαίνουν δεκάδες κάθε χρόνο.

Τώρα μάθαμε ότι ο πόλεμος μπήκε και στις αίθουσες σύνταξης. Ε, λοιπόν δεν θα πολεμήσουμε εμείς. Δεν είμαστε στρατιώτες. Αντ` αυτού θα υπερασπιστούμε το επάγγελμα μας και την αποστολή μας να βοηθάμε τους αναγνώστες μας να αισθάνονται πολίτες. Δεν είναι κάτι σπουδαίο αυτό, αλλά είναι κάτι... Τουλάχιστον πλέον "φύτρωσε" μέσα μας μια πεποίθηση: τώρα γνωρίζουμε γιατί κάνουμε αυτό το επάγγελμα.

2015-01-08

thetoc