Ανησυχία έχει προκαλέσει η έκρυθμη κατάσταση που διαμορφώθηκε στο Κοσσυφοπέδιο μετά την επίδειξη ισχύος της Πρίστινας με την ανάπτυξη ειδικών δυνάμεων για την ανάληψη του ελέγχου συνοριακών διαβάσεων στις σερβικές περιοχές -κατ` ουσίαν την πρώτη απόπειρα της κυβέρνησης να επιβάλει την κυριαρχία της στο βόρειο Κόσοβο. Οι ειδικές δυνάμεις αποχώρησαν την Τετάρτη από το βόρειο Κόσοβο, ένα 24ωρο μετά την αναταραχή και τις ένοπλες συμπλοκές που οδήγησαν στο θάνατο ενός αστυνομικού και τον τραυματισμό πέντε κατοίκων.

Έκτακτη σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ έχει ζητήσει το Βελιγράδι με σχετικό αίτημα στη Γερμανία, η οποία προεδρεύει του Συμβουλίου Ασφαλείας την τρέχουσα περίοδο.

Η συμφωνία που συνήφθη το βράδυ της Τρίτης, με τη μεσολάβηση της KFOR, για την επιστροφή στο καθεστώς που ίσχυε πριν από την επέμβαση στις επίμαχες συνοριακές διαβάσεις άρχισε να εφαρμόζεται από νωρίς το πρωί της Τετάρτης.

Συγκεκριμένα, στους μεθοριακούς σταθμούς ελέγχου Μπίρνιακ και Γιάρινα επέστρεψαν οι αστυνομικοί σερβικής εθνότητας, της τακτικής αστυνομικής δύναμης του Κοσόβου (KPS), όπως επίσης και το προσωπικό της ευρωπαϊκής αστυνομικής δύναμης (EULEX).

Οι μονάδες των ειδικών δυνάμεων (ROSU) επέστρεψαν στη βάση τους στην Πρίστινα, ωστόσο οι Σέρβοι ενισχύουν τα οδοφράγματα στις οδικές αρτηρίες, που οδηγούν προς τα διοικητικά σύνορα με τη Σερβία, και η κατάσταση παραμένει τεταμένη.

Αφορμή για την ενίσχυση των μπλόκων αποτέλεσε η πληροφορία ότι με ελικόπτερα της διεθνούς στρατιωτικής δύναμης (KFOR) μεταφέρονται Αλβανοί αστυνομικοί και τελωνειακοί στους συνοριακούς σταθμούς ελέγχου Μπίρνιακ και Γιάρινε.

Ο διαπραγματευτής του Βελιγραδίου στο διάλογο με την Πρίστινα, Μπόρισλαβ Στεφάνοβιτς, που βρίσκεται από τη Δευτέρα στο βόρειο Κόσοβο, χαρακτήρισε απαράδεκτο το γεγονός και ζήτησε από το σερβικό πληθυσμό «να βρίσκεται σε επαγρύπνηση, αλλά να μην απαντά σε προβοκάτσιες».

Ο διοικητής της KFOR στρατηγός Ερχαρντ Μπούλερ δήλωσε ότι τα ελικόπτερα μετέφεραν στα σύνορα άνδρες της συμβατικής αστυνομικής δύναμης, όπου υπηρετούν και Σέρβοι.

Ο Γερμανός στρατηγός ζήτησε από το σερβικό πληθυσμό να μην εμποδίζει το έργο της διεθνούς δύναμης και ανέφερε ότι το πρωί της Τετάρτης ελικόπτερο της KFOR δέχθηκε πυρά από το έδαφος.

Ένταση και ένοπλες συμπλοκές

Μονάδες των ειδικών δυνάμεων κατευθύνθηκαν τα ξημερώματα της Δευτέρας στις συνοριακές διαβάσεις Μπίρνιακ και Γιάρινα στα διοικητικά σύνορα με τη Σερβία για να επιβάλουν την πλήρη απαγόρευση της εισαγωγής προϊόντων από τη Σερβία που έχει αποφασίσει η κυβέρνηση.

Οι άνδρες των ειδικών δυνάμεων συνάντησαν την αντίδραση Σέρβων κατοίκων, που προσπάθησαν με οδοφράγματα να τους αποτρέψουν εκλαμβάνοντας την κίνηση ως απόπειρα επιβολής της κυριαρχίας της κυβέρνησης στις βόρειες περιοχές. Ξέσπασαν ακόμη και ένοπλες συγκρούσεις κατά τις οποίες σκοτώθηκε ένας αστυνομικός και τραυματίστηκαν πέντε Σέρβοι.

Η ειρηνευτική δύναμη υπό το ΝΑΤΟ επενέβη για την αποκατάσταση της ηρεμίας.

Ο πρωθυπουργός του Κοσόβου Χασίμ Θάτσι υπεραμύνθηκε την Τετάρτη της επιχείρησης, λέγοντας ότι ήταν σωστή απόφαση για την επιβολή της έννομης τάξης. «Δεν μπορούμε να μείνουμε αδιάφοροι και να επιτρέψουμε σε ένα μέρος της επικράτειάς μας να παραμείνει μία `μαύρη τρύπα`, όχι μόνο για το Κόσοβο, αλλά και για την Ευρώπη» είπε ο Θάτσι.

Εκφράζοντας τα συλλυπητήριά του προς την οικογένεια του νεκρού αστυνομικού, ο Θάτσι δήλωσε ότι «έπεσε ηρωικά, προσπαθώντας να υπερασπιστεί την εδαφική ακεραιότητα του Κοσόβου».

Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες καταδίκασαν την κυβέρνηση του Κοσόβου διότι ενήργησε μονομερώς χωρίς να συμβουλευτεί τους διεθνείς οργανισμούς. Η Ένωση τόνισε ότι η παράταξη αστυνομικών στα σύνορα με τη Σερβία δεν είναι «χρήσιμη» και κάλεσε τις δύο πλευρές να ξεκινήσουν και πάλι το διάλογο.

Ο πρόεδρος της Σερβίας Μπόρις Τάντιτς καταδίκασε τη συμπεριφορά της Πρίστινας, τονίζοντας ότι τα προβλήματα θα πρέπει να λύνονται με διάλογο και όχι με τη χρήση βίας, και ζήτησε παράλληλα από τους διεθνείς παράγοντες να πάψουν να ενθαρρύνουν παρασκηνιακά τέτοιες ενέργειες.

Χαιρέτισε την επίσημη στάση των Βρυξελών και της Ουάσινγκτον, επισημαίνοντας ωστόσοότι «κάποια στελέχη της αμερικανικής κυβέρνησης προτρέπουν την Πρίστινα να επιβάλει με τη βία την κυριαρχία στο βόρειο Κόσοβο».

Για «προκλήσεις από τις αλβανικές αρχές στο Κόσοβο για την αποσταθεροποίηση της κατάστασης στην επαρχία» έκανε λόγο το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας, σημειώνοντας ότι οι εντάσεις στο βόρειο Κόσοβο «υπονομεύουν τη διαπραγματευτική διαδικασία μεταξύ του Βελιγραδίου και της Πρίστινας».

Την ίδια στιγμή ανακοίνωση του αλβανικού υπουργείου Εξωτερικών αναφέρει ότι «η Δημοκρατία της Αλβανίας υποστήριζε και συνεχίζει να υποστηρίζει την ανεξαρτησία του Κοσόβου και την επέκταση της κυριαρχίας του στο σύνολο της επικράτειας της Δημοκρατίας αυτής, την οποία έχουν αναγνωρίσει μέχρι στιγμής 77 κράτη, ως έναν παράγοντα ειρήνης και σταθερότητας στα Βαλκάνια».

Υπογραμμίζεται δε πως είναι «υψίστης σημασίας η ειρηνική επίλυση της κατάστασης, μέσω διαλόγου και στο πλαίσιο της στρατηγικής για το βορρά, της κυβέρνησης του Κοσόβου και του Γραφείου του εκπροσώπου της διεθνούς κοινότητας στην περιοχή, προκειμένου να μπορέσουν οι κεντρικές και τοπικές αρχές να ασκήσουν την απολύτως νόμιμη εξουσία τους και στο βορρά της χώρας».

Παρά την καταδίκη από ΕΕ και ΗΠΑ το Γραφείο του εκπροσώπου της διεθνούς κοινότητας στην περιοχή, Πίτερ Φέιθ, επισήμανε σε σχετική ανακοίνωσή του την Τετάρτη ότι η κυβέρνηση του Κοσόβου έχει το δικαίωμα της διασφάλισης μίας σωστής διοικητικής λειτουργίας, συμπεριλαμβανομένων και ζητημάτων που αφορούν τα σύνορα και τον τελωνειακό έλεγχο.

Ο Πίτερ Φέιθ τονίζει επίσης την ανάγκη επίλυσης της κατάστασης στο Κόσοβο με ειρηνικό τρόπο, μέσω διαλόγου και συνομιλιών, και παροτρύνει την κυβέρνηση στην προσπάθειά της για εγκαθίδρυση του διοικητικού ελέγχου στο σύνολο της επικράτειας του Κοσόβου, να παράσχει τις απαραίτητες διαβεβαιώσεις και στήριξη στους κατοίκους του βορρά.

Την έντονη ανησυχία του για την επιδείνωση της κατάστασης στο βόρειο τμήμα του Κοσόβου, «ένα ευαίσθητο μέρος για την ειρήνη και τη σταθερότητα στα Βαλκάνια», εξέφρασε εν τω μεταξύ με ανακοίνωσή του το βουλγαρικό υπουργείο Εξωτερικών.

Ανησυχία εξέφρασε και ο πρωθυπουργός της Σλοβενίας Μπορούτ Παχόρ, τονίζοντας ότι είναι κρίσιμης σημασίας για την περιφερειακή σταθερότητα η άμεση συνέχιση του διαλόγου Βελιγραδίου-Πρίστινας.

Ο Σλοβένος πρωθυπουργός προειδοποίησε πως οι μονομερείς ενέργειες μπορούν να αποβούν επιζήμιες και να οδηγήσουν σε τυχόν εκδικητικές πράξεις, ενώ δεν έκρυψε την ανησυχία του για την ασφάλεια των Σλοβένων στρατιωτών που υπηρετούν στο βόρειο Κόσοβο, στο πλαίσιο της διεθνούς δύναμης στην περιοχή.

2011-07-27

tanea.gr