Ωρα μεγάλων αποφάσεων για την τύχη της Ευρώπης

Δραματική έκκληση Μπαρόζο για βιώσιμη λύση στο ελληνικό δημοσιονομικό πρόβλημα. Ελπιδοφόρα μηνύματα στέλνει τώρα η καγκελάριος Μέρκελ, μετά τις αφόρητες πιέσεις της Ουάσιγκτον, αλλά και του Νικολά Σαρκοζί. Στις Βρυξέλλες και η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ. Τετ α τετ Μπαρόζο-Παπανδρέου, χθες, και ανοικτή γραμμή με Χέρμαν Βαν Ρόμπεϊ.

Η τύχη της Ελλάδας, της Ευρωζώνης και του ευρώ, κρίνεται σήμερα το απόγευμα στη βελγική πρωτεύουσα, στην οποία στρέφονται και τα βλέμματα όλων των πρωταγωνιστών της παγκόσμιας οικονομικής και πολιτικής σκηνής. Παρότι έφτασε η ώρα της αλήθειας, κανένας δεν ήταν σε θέση χθες στις Βρυξέλλες να κάνει πρόβλεψη σχετικά με το εύρος της απάντησης της Ευρωζώνης στην κρίση δημόσιου χρέους.

Το βέβαιο είναι ότι αποφάσεις θα υπάρξουν, αλλά η αβεβαιότητα έγκειται στο αν οι εν λόγω αποφάσεις θα κριθούν από τις αγορές επαρκείς, ώστε να διασφαλίζουν μια μόνιμη και όχι προσωρινή σταθερότητα στην Ευρωζώνη. Η αβεβαιότητα είναι προϊόν των παλινωδιών της καγκελαρίου Μέρκελ, η οποία εδώ και 15 μήνες φρενάρει τους Ευρωπαίους με αποτέλεσμα οι αποφάσεις που λαμβάνονται να αποτελούν ημίμετρα και να διατηρούνται οι αφόρητες πιέσεις των αγορών στην Ελλάδα και στις άλλες χώρες με δημοσιονομικά προβλήματα.

Επαφές

Ο πρωθυπουργός συναντήθηκε χθες αργά το απόγευμα με τον πρόεδρο της Κομισιόν ενώ είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Χέρμαν Βαν Ρόμπεϊ, ο οποίος θα προεδρεύσει στη σημερινή συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών. Οπως ήταν φυσικό οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν σε μια ανασκόπηση των διαβουλεύσεων που έχουν γίνει μέχρι στιγμής και κυρίως στο κρίσιμο ζήτημα της μορφής της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στη νέα στήριξη της Ελλάδας.

Περίπου μιάμιση ώρα κράτησε η συνάντηση που είχαν ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο στις Βρυξέλλες, η οποία ολοκληρώθηκε πριν από λίγα λεπτά. Σύμφωνα με ελληνικές διπλωματικές πηγές ο πρωθυπουργός εξέθεσε τις ελληνικές θέσεις στον πρόεδρο της Επιτροπής, υπογραμμίζοντας την ιδιαίτερη σημασία που έχει για την Ελλάδα η βιωσιμότητα του ελληνικού δημοσίου χρέους, η ρευστότητα των τραπεζών και η σταδιακή μείωση του άχθους για τους πολίτες.

Κατ` ιδίαν συνάντηση με τη Γερμανίδα καγκελάριο, Aνγκελα Μέρκελ, θα έχει ο πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου, λίγο πριν την έναρξη της Συνόδου Κορυφής.

Προτεραιότητα

Η υπουργός προϋπολογισμού της Γαλλίας και κυβερνητική εκπρόσωπος Βαλερί Πεκρές, παρουσιάζοντας την πολιτική θέση της Γαλλίας, υπογράμμισε ότι η απόλυτη προτεραιότητα είναι η εξεύρεση βιώσιμης λύσης στο ελληνικό πρόβλημα.

Αναφορικά με την ουσία των συζητήσεων, σήμερα, νωρίς το πρωί, θα συνεδριάσει η Οικονομική και Χρηματοπιστωτική Επιτροπή (προετοιμάσει τις αποφάσεις του Eurogroup), προκειμένου να καταλήξει σε παρουσίαση ολοκληρωμένων εναλλακτικών σχεδίων στους Ευρωπαίους ηγέτες που θα λάβουν και την πολιτική απόφαση.

Οι χώρες της Ευρωζώνης φαίνεται ότι συμφωνούν σε τρία σημεία του νέου πακέτου στήριξης της Ελλάδας: την περαιτέρω μείωση των επιτοκίων δανεισμών της Ελλάδας από τις χώρες της Ευρωζώνης κάτω από το 4%, τη νέα επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των εν λόγω δανείων, καθώς και την επιβολή ενός φόρου στα κέρδη των τραπεζών σε επίπεδο Ευρωζώνης, ώστε με τα έσοδα (20-30 δισ. ευρώ) μέχρι το 2013 να δανειοδοτηθεί η χώρα μας.

Αυτό που απομένει είναι το θέμα της δυνατότητας επαναγοράς των ομολόγων από την Ελλάδα στη δευτερογενή αγορά σε τιμές σαφώς χαμηλότερες της ονομαστικής τους αξίας, όπου υπάρχει ο κίνδυνος να οδηγήσει σε υποβάθμιση της χώρας μας σε καθεστώς «επιλεκτικής χρεοκοπίας».

Διαβουλεύσεις

Τις τελευταίες μέρες βρίσκεται σε συνεχείς διαβουλεύσεις με τους οίκους αξιολόγησης ο διευθύνων σύμβουλος του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (θα δώσει τα δάνεια στην Ελλάδα για την επαναγορά των ομολόγων), Κλάους Ρέγκλινγκ προκειμένου να βρεθεί λύση που δεν θα οδηγήσει σε υποβάθμιση της Ελλάδας.

Η ΕΚΤ, η Γαλλία, η Ισπανία και η Ιταλία έχουν καταστήσει σαφές ότι θέλουν λύση που δεν θα οδηγεί σε υποβάθμιση της Ελλάδας, ενώ η Γερμανία και η Ολλανδία για εσωτερικούς πολιτικούς λόγους, θεωρούν αναγκαία τη συμμετοχή των ιδιωτών επενδυτών.

Σε περίπτωση που δεν καταστεί εφικτή η επίτευξη συμφωνίας με τους οίκους αξιολόγησης, τότε θεωρείται πολύ πιθανό ότι η απόφαση θα περιοριστεί στα σημεία που έχει επιτευχθεί συμφωνία, δηλαδή μείωση επιτοκίου δανεισμού, επιμήκυνση χρόνου αποπληρωμής και φόρος στις τράπεζες.

Εάν τελικά επιλεγεί η λύση της «επιλεκτικής χρεοκοπίας», κάτι που με τα σημερινά δεδομένα φαίνεται ως η λιγότερο πιθανή εξέλιξη, τότε οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να επιλύσουν το πρόβλημα της παροχής ρευστότητας στις ελληνικές τράπεζες, εφόσον η ΕΚΤ υλοποιήσει την απειλή της να μην δέχεται ως εγγύηση τα ελληνικά ομόλογα εάν υποβαθμιστεί η χώρα.

Ισχυρές πιέσεις στη Μέρκελ, παρούσα η Λαγκάρντ

Η καγκελάριος Μέρκελ είναι πεπεισμένη πως τα αποτελέσματα της σημερινής συνάντησης θα είναι καλά, δήλωσε χθες στο Βερολίνο, ο εκπρόσωπός της, προσθέτοντας ότι η καγκελάριος προσβλέπει σε μια κοινή θέση με το Γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί.
Ο Ζ.Μ. Μπαρόζο για τη Σύνοδο Κορυφής

Η αισιοδοξία αυτή θα πρέπει να επιβεβαιωθεί και στην πράξη, γιατί η κα Μέρκελ κάνει συνεχώς αντιφατικές δηλώσεις.

Ωστόσο, αυτή τη φορά οι πιέσεις που δέχθηκε, κυρίως από τον Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα για βιώσιμη λύση σχετικά με την Ελλάδα, αλλά και το Γάλλο πρόεδρο που χθες πήγε ξαφνικά στο Βερολίνο, συζήτησε και δείπνησε μαζί της, φαίνεται ότι δημιουργούν προσδοκίες για μια θετική στάση της Γερμανίας στη σημερινή σύνοδο. Μάλιστα, όπως επισημαίνουν κοινοτικές πηγές ο κ. Σαρκοζί πήγε στο Βερολίνο γιατί τηλεφωνικώς δεν μπόρεσε να καταλήξει σε συμφωνία με την Ανγκελα Μέρκελ.

* Στις Βρυξέλλες βρίσκεται και η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ, προκειμένου να ασκήσει πιέσεις στους Ευρωπαίους ηγέτες για προχωρημένη συμφωνία. Μάλιστα, προχθές προειδοποίησε την Ευρωζώνη για τις συνέπειες που θα είχε στην παγκόσμια οικονομία η μη λήψη δραστικής απόφασης στη σύνοδο.

Μήνυμα Μπαρόζο σε δραματικούς τόνους
 

Ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο φρόντισε χθες να στείλει σε δραματικούς τόνους το μήνυμά του τόσο στους Ευρωπαίους ηγέτες όσο και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα Με απλά λόγια τους κάλεσε να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων αναλαμβάνοντας τις ευθύνες, διαφορετικά θα περάσουν στην κοινοτική ιστορία ως αρνητικοί πρωταγωνιστές.

Ο Πορτογάλος πρόεδρος έστειλε το μήνυμα γιατί ούτε αυτός ήταν σε θέση μέχρι χθες να «διαβάσει» την επόμενη κίνηση της Ανγκελα Μέρκελ. Ο κ. Μπαρόζο υπενθύμισε χθες ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν δηλώσει πως θα κάνουν ό,τι απαιτείται για τη διασφάλιση της σταθερότητας στην Ευρωζώνη. Ιδού η Ρόδος... τους λέει τώρα, καλώντας να υλοποιήσουν τις υποσχέσεις τους, ενώ στέλνει αυστηρό μήνυμα και στην ΕΚΤ ζητώντας να επιδείξει υπευθυνότητα.

Ο Πορτογάλος πρόεδρος περιμένει σήμερα πέντε πράγματα: τη διασφάλιση της βιωσιμότητας των δημοσιονομικών της Ελλάδας, τον καθορισμό ορίων συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στη στήριξη της χώρας μας, μια πιο ευέλικτη λειτουργία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, καθώς και τη διασφάλιση της ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα.

«Στη σημερινή συνάντηση περιμένουμε να μας πουν τι μπορούν και τι πρέπει να κάνουν και όχι τι δεν μπορούν και τι δεν θα κάνουν», υπογράμμισε, προσθέτοντας ότι θα πρέπει να ανταποκριθούμε όλοι στην παρούσα πρόκληση, διαφορετικά, όπως είπε, «η ιστορία θα μας κρίνει με μεγάλη αυστηρότητα».