Η ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ του ΕΣΠΑ το μεγάλο “αγκάθι” του Σπύρου

Συμπλήρωσε 6 χρόνια το ΕΣΠΑ και δόθηκαν στη δημοσιότητα τα στοιχεία των επιδόσεων των 13 Περιφερειών. Ένα χρόνο πριν την τυπική λήξη του ΕΣΠΑ και έξι από την έναρξη του προγράμματος έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η απορροφητικότητα των κοινοτικών κονδυλίων (συμβασιοποιήσεις και πληρωμές), και οι επιδόσεις των αιρετών περιφερειαρχών στον 1,5 χρόνο που έχουν στα χέρια τους τα ΠΕΠ. Κοινή διαπίστωση, με βάση τα στοιχεία των υπουργείων Οικονομικών και Ανάπτυξης, είναι ότι οι μισοί περιφερειάρχες είχαν καλύτερες επιδόσεις συγκριτικά με την προηγούμενη περίοδο των 4,5 χρόνων που στο “τιμόνι” των περιφερειών ήταν οι διορισμένοι από το υπουργείο Εσωτερικών.

Η τύχη του πόσιμου νερού
Ουσιαστικά μένει ένας χρόνος (11 μήνες για την ακρίβεια) για να γίνουν νομικές δεσμεύσεις (συμβασιοποιήσεις) των έργων που έχουν ενταχθεί.
Για παράδειγμα το μεγάλο έργο για τη Ζάκυνθο “ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΑΓΩΓΟΥ ΥΔΡΟΔΟΤΗΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟ ΝΤΑΜΑΡΙ ΤΣΙΠΟΥ Τ.Κ. ΛΙΘΑΚΙΑΣ ΕΩΣ ΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΕΞΑΜΕΝΗ ΤΟΥ Δ.Ε ΖΑΚΥΝΘΙΩΝ ΣΤΗ ΜΠΟΧΑΛΗ” με δικαιούχο το Δήμο Ζακύνθου και προϋπολογισμό 9.632.000 ευρώ, που πρόσφατα εντάχθηκε και βρίσκεται στη διαδικασία δημοπράτησης πρέπει οπωσδήποτε να συμβασιοποιηθεί με τον ανάδοχο μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2013. Στην αντίθετη περίπτωση
το έργο χάνεται! Μετά την 1η Ιανουαρίου 2014 έρχεται το χάος!
Το νέο ΕΣΠΑ για τα έτη 2014 – 2020 θα έχει πολύ λίγα λεφτά για έργα.
Άρα, υπάρχει ανάγκη να “τρέξει” το σημερινό ΕΣΠΑ, έτσι ώστε να μη χαθεί ούτε ένα ευρώ.

Τα στοιχεία
Σύμφωνα λοιπόν με τα στοιχεία που δημοσιεύτηκαν στην ιστοσελίδα aftodioikisi .gr, μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2012, τα Ιόνια Νησιά παρουσιάζουν συμβασιοποιήσεις 78,3% (220 από 280,7 εκατ. ευρώ) και πληρωμές 44,9% (126,2 εκατ. ευρώ).
Επίσης, εμφανίζουν μεν καλή αναλογία στις συμβασιοποιήσεις 25,6% το 18μηνο (1/7/2011 έως 31/12/2012 που έχει την αρμοδιότητα η αιρετή Περιφέρεια) και 19,7% το 12μηνο του 2012, αλλά υστερούν σημαντικά στις πληρωμές, αφού το 2012 είχαν απορροφήσει μόνο 9,9% έναντι 17,2% στο 18μηνο.

Οι άβολες αλήθειες του κ. Φόρτε
Ο περιφερειακός σύμβουλος της Κεφαλονιάς και πρώην Δήμαρχος Μάκης Φόρτες είναι από τους λίγους που τα δύο χρόνια της θητείας της αιρετής Περιφέρειας Ιονίων Νήσων δεν έχει σταματήσει να αρθρογραφεί, να ρωτάει τον κ. Σπύρου και γενικά, να πιέζει για την αξιοποίηση των πόρων του ΕΣΠΑ.
Η συνήθης απάντηση του κ. Σπύρου είναι εν ολίγοις, ότι “ο Φόρτες δε λέει την αλήθεια”. Όμως τα στοιχεία που δόθηκαν στην δημοσιότητα, όπως θα δούμε στη συνέχεια, διαψεύδουν τον κ. Σπύρου και επιβεβαιώνουν τον κ. Φόρτε.
Πρόσφατα εξάλλου ο κ. Φόρτες ήταν αυτός που με ντοκουμέντα έβγαλε στην επιφάνεια το όργιο κατασπατάλησης (ακόμη και κακοδιαχείρισης) των πόρων του ΕΣΠΑ που προορίζονται για την τουριστική προβολή των Ιονίων Νήσων και την προκλητική κατανομής τους σε ελάχιστους συλλόγους της Κέρκυρας.
Και γι’ αυτήν την περίπτωση ο κ. Σπύρου απάντησε όχι μόνο απαξιωτικά, αλλά και με “ψεύτικα” στοιχεία που προκάλεσαν κύμα διαψεύσεων από Ζάκυνθο, Κεφαλλονιά, ακόμη και από… την Κέρκυρα.

Αμφισβήτηση και απαξίωση από τον Περιφερειάρχη”
Για όλα αυτά ρωτήσαμε τον κ. Φόρτε αποκλειστικά για την “ΗΜΕΡΑ” και ιδού η απάντησή του: “Τα δύο τελευταία χρόνια της αιρετής Περιφέρειας έχω παρέμβει δημόσια πάνω από 30 φορές για την ανάγκη αποτελεσματικής αξιοποίησης των πόρων του ΕΣΠΑ. Και αυτό, γιατί οι πόροι του σημερινού ΕΣΠΑ 2007 – 2013 δυστυχώς, είναι η μοναδική (και ίσως τελευταία) ευκαιρία δημόσιου χρήματος για επενδύσεις δημόσιες και ιδιωτικές, για την πατρίδα και τα νησιά μας. Ιδιαίτερα τούτη την περίοδο της βαθειάς κρίσης η αποτελεσματική αξιοποίηση των πόρων του ΕΣΠΑ είναι μονόδρομος.
Ο κ. Σπύρου είτε από απειρία, είτε για λόγους που μόνο αυτός γνωρίζει, αντιμετώπιζε και δυστυχώς συνεχίζει να αντιμετωπίζει, την αγωνία για αποτελεσματική αξιοποίηση του ΕΣΠΑ, είτε επιθετικά (“τα λες γιατί έχεις κάποιο άλλο σκοπό”!), είτε απαξιωτικά (“δεν ξέρεις τι λες”!), ακόμη και αλαζονικά (“είναι ψεύτικα τα στοιχεία που δίνεις, όλα πάνε καλά”).
Σε κάθε περίπτωση, κάθε φορά που δημοσιοποιούνται στοιχεία που δείχνουν την υστέρηση αξιοποίησης του ΕΣΠΑ στα Ιόνια, ο κ. Σπύρου μονίμως τα αμφισβητεί και δίχως να δίνει διαφορετικά στοιχεία εφησυχάζει τους πάντες λες και δεν τρέχει τίποτα”.

Η αμείλικτη πραγματικότητα
Όταν, για παράδειγμα, ο ίδιος ο κ. Σπύρου στο τελευταίο στη Ζάκυνθο περιφερειακό συμβούλιο τον περασμένο Αύγουστο, απαντώντας σε γραπτή ερώτησή του ομολόγησε ότι απαιτούνται 16 μήνες από την ένταξη ενός έργου μέχρι την συμβασιοποίησή του, δικαιούμαστε ή όχι να ισχυριζόμαστε ότι πρέπει να επιταχυνθούν οι ρυθμοί απόδοσης από την αρμόδια υπηρεσία του ΕΣΠΑ, που είναι η περιβόητη διαχειριστική αρχή; Ή μήπως δεν δικαιούμαστε να αμφισβητήσουμε και την τύχη όσων έργων εντάσσονται το τελευταίο διάστημα από τον κ. Περιφερειάρχη;
Όταν εντάσσεται πριν ένα μήνα το σχολικό συγκρότημα του Αργοστολίου, δεν δικαιούμαστε να ισχυριζόμαστε ότι με τους 16 μήνες που απαιτούνται για να συμβασιοποιηθεί το έργο σύμφωνα με τον κ. Σπύρου, το πιθανότερο είναι να μην προφτάσουμε και ότι είναι τεράστιο λάθος να το διαχειρίζεται από την Αθήνα ο προβληματικός έτσι κι αλλιώς ΟΣΚ που έχει καθοριστεί δικαιούχος;
Ή μήπως είχε άδικο ο Δήμαρχος Ζακύνθου, όταν πίεζε να ενταχθεί το έργο της ύδρευσης “μια ώρα γρηγορότερα”;
Αν κάπου κολλήσει στους 11 μήνες που μένουν από την γραφειοκρατία και τα τερτίπια της διαχειριστικής αρχής, θα ευθύνεται ο Δήμαρχος; Για τον κ. Σπύρου, ευθύνονται για όλα, οι άλλοι!
Ακόμα και όταν διασπαθίζει τους πόρους της τουριστικής προβολής (τελευταία χειρίζεται και στους πόρους των μικρομεσαίων επιχειρήσεων) κάποιος άλλος του ευθύνεται. Και όμως, αυτός είναι επικεφαλής της διαχειριστικής αρχής που “αποφασίζει και διατάζει”.
Και σίγουρα οι δικαιούχοι των έργων (Δήμοι κ.λ.π.) έχουν μερίδιο ευθύνης για τους ρυθμούς αξιοποίησης του ΕΣΠΑ, αλλά είναι δέσμιοι της γραφειοκρατίας και των βουλών της διαχειριστικής αρχής.

Οι ευθύνες των Υπουργών
Οι πρώην Υπουργοί Ανάπτυξης Διαμαντοπούλου και Χρυσοχοΐδης και ο σημερινός Χατζηδάκης έχουν εγκληματικές ευθύνες που όχι μόνο δεν ακούμπησαν το τέρας της γραφειοκρατίας, αλλά αντίθετα το γιγάντωσαν και από πάνω κάθε λίγο και λιγάκι εξαγγέλλουν «την επανεκκίνηση του ΕΣΠΑ» και “την πάταξη της γραφειοκρατίας”.
Τώρα όμως, οι χρόνοι έχουν στενέψει πάρα πολύ και οι επιδόσεις της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων πρέπει να ανέβουν κατακόρυφα. Ταυτόχρονα, πρέπει να σταματήσει η μη ηθική (αλλά και ελεγχόμενη νομικά σε κάποιες περιπτώσεις) επιχορήγηση πάσης φύσεως εκδηλώσεων και συλλόγων κυρίως στην Κέρκυρα (και καθόλου σε Ζάκυνθο, Κεφαλονιά, Ιθάκη κ.λ.π. νησιά) στο όνομα της τουριστικής προβολής.

Απαιτείται αποτελεσματική αξιοποίηση
Δεν φτάνει απλά η αξιοποίηση των πόρων του ΕΣΠΑ, αλλά απαιτείται
η αποτελεσματική αξιοποίησή τους. Πρέπει και το τελευταίο ευρώ «να πιάσει τόπο», ιδιαίτερα τούτη την εποχή. Τα πράγματα δεν δείχνουν καθόλου καλά για το ΕΣΠΑ στα Επτάνησα, αν μιλήσουμε με αριθμούς.
Και αυτό, διότι το ΕΣΠΑ στα Ιόνια Νησιά είναι 280,7 εκατομμύρια και πρέπει να δούμε την αξιοποίησή του σε σύγκριση με το ΕΣΠΑ των 13 Περιφερειών και του συνόλου του προγράμματος στην Ελλάδα. Μέχρι τώρα έχει πληρωθεί το 44,90% (126,2 εκατ. ευρώ), όταν οι 13 Περιφέρειες της Ελλάδας έχουν σαφώς μεγαλύτερη επίδοση με 51,36% και συνολικά το ΕΣΠΑ της χώρας έχει απορρόφηση 47,76%! Η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων βρίσκεται στην 8η θέση μεταξύ των 13 Περιφερειών στις απορροφήσεις!

Τα Συμπεράσματα
• Τα Ιόνια Νησιά υπολείπονται αρκετά στην απορρόφηση. Αντίστοιχα οι συμβασιοποιήσεις έχουν φθάσει στο 78,30% (220 εκατ.), όταν οι 13 Περιφέρειες κινούνται στο 83,82% και το ΕΣΠΑ της Ελλάδας στο 82,99%! Η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων βρίσκεται στην 7η θέση μεταξύ των 13 Περιφερειών στις απορροφήσεις!
• Και στο κρίσιμο παράγοντα των συμβασιοποιήσεων τα Ιόνια βρίσκονται αρκετά πίσω. Μέχρι τις 30 Ιουνίου 2011 την ευθύνη του ΕΣΠΑ είχε η κρατική Περιφέρεια και από 1η Ιουλίου 2011 μέχρι τις 31/12/2012 (18 μήνες) την ευθύνη την έχει η αιρετή υπό τον κ. Σπύρου Περιφέρεια. Επισημαίνουμε ότι η γραφειοκρατία είναι η ίδια και στις 13 Περιφέρειες και όχι όλα τα γραφειοκρατικά προβλήματα της Ελλάδας εμφανίζονται στα Επτάνησα, όπως συνηθίζει….. να ισχυρίζεται ο κ. Σπύρου. Μέχρι τις 30/6/2011 η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων είχε απορροφήσει το 27,70% και καταλάμβανε την 4η θέση. Στο 18μηνο της διαχείρισης από την αιρετή Περιφέρεια το ποσοστό είναι 17,20% και η θέση που κατέχει είναι ….η προτελευταία 12η !!!
• Είναι προφανές, ότι κάτι φταίει που κατρακύλησε τόσο πολύ η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων και φρενάρισε η απορροφητικότητα του ΕΣΠΑ στα χέρια του κ. Σπύρου. Και στις συμβασιοποιήσεις τα πράγματα είναι το ίδιο προβληματικά. Μέχρι τις 30/6/2011 οι συμβασιοποιήσεις ήταν στο 52,70% και η Περιφέρεια κατείχε την 6η θέση. Στα χέρια της αιρετής Περιφέρειας οι συμβασιοποιήσεις είναι στο 25,60% και βρίσκεται στην 9η θέση!!! Κάτι φταίει που στα Ιόνια και οι συμβασιοποιήσεις των έργων ξαφνικά “έριξαν ταχύτητα”.

ΑΠΟΨΗ
Ο κ. Σπύρου και η αρμόδια υπό αυτόν υπηρεσία της ενδιάμεσης διαχειριστικής αρχής πρέπει «να ξυπνήσουν» και να ξεπεράσουν όλα τα προβλήματα με διαφορετική νοοτροπία και νέους ρυθμούς.
Ο κ. Σπύρου πρέπει να σταματήσει να βλέπει φαντάσματα και εχθρούς σε όποιον περιφερειακό σύμβουλο και μέσο ενημέρωσης του ασκεί κριτική, σε όποιον εκφράζει την αγωνία του για τους βραδείς ρυθμούς αξιοποίησης του ΕΣΠΑ, σε όποιον ζητάει διαφάνεια στην διαχείριση των πόρων και να απαντά μονίμως με τρόπο που απαξιώνει το θεσμό που υπηρετεί.
Η δε περιβόητη διαχειριστική αρχή θα πρέπει να πάψει να λειτουργεί με τη λογική “ακριβή στα πίτουρα και φτηνή στο αλεύρι”, όπως για παράδειγμα με τις προκλητικές εγκρίσεις στις επιχορηγήσεις των Κερκυραϊκών σωματείων από την τουριστική προβολή.
Η τακτική που έχει επιλεγεί μέχρι τώρα εκ μέρους της να ρίχνει όλο το βάρος στο “πως δεν εντάσσεται ένα έργο”, στο “πώς να κάνουμε δύσκολη τη ζωή” του Δημάρχου (παλαιότερα του Νομάρχη) που θέλει να εντάξει ένα έργο, αποδεικνύεται καταστροφική.
Δεν θα υπάρχει, από όσους έχουν την ευθύνη της διαχείρισης των πόρων του ΕΣΠΑ, καμία δικαιολογία, αν χαθεί έστω κι ένα ευρώ !!!

2013-01-28

imerazante.gr