ΔΕΘ: Το «έθιμο» που έγινε θέατρο και ταρατατζούμ

Αφού δεν έχουν νέα ευχάριστα να πουν, ας μη μας πουν κανένα. Είναι η άποψη που εν όψει της πρωθυπουργικής επίσκεψης στη ΔΕΘ, παραφράζοντας ελαφρά τους στίχους του γνωστού τραγουδιού, εκφράζει απολύτως τον πρύτανη του ΑΠΘ, Γιάννη Μυλόπουλο. Φαίνεται όμως να την ασπάζονται πολλοί ακόμη επιφανείς Θεσσαλονικείς και προσωπικότητες της πόλης, την ώρα που η «διαρροή» πως ο Γ. Παπανδρέου ενδέχεται να μην κάνει φέτος την καθιερωμένη ομιλία προς τους εκπροσώπους των παραγωγικών τάξεων δεν έχει διαψευστεί κατηγορηματικά και αμετάκλητα. Το πιο εντυπωσιακό όμως είναι ότι «φουντώνουν» ευρύτεροι προβληματισμοί για τη σκοπιμότητα διατήρησης του «εθίμου» των σεπτεμβριανών αφίξεων του πολιτικού μας «τζετ σετ» στη Θεσσαλονίκη.

«Εθιμο» της μεταπολίτευσης

Είναι όντως ένα «έθιμο», που, όπως θυμάται ο τρεις φορές στις δεκαετίες του `80 και του `90 πρόεδρος της τότε Ηelexpo - ΔΕΘ, Αντώνης Κούρτης, ξεκίνησε το 1975 από τον Κ. Καραμανλή, με πρόεδρο της Διεθνούς Εκθεσης την εποχή εκείνη τον Ι. Βελλίδη. Μάλιστα, στην πορεία των χρόνων τα εγκαίνια της Εκθεσης εξελίχθηκαν σε κρας τεστ για τους εκάστοτε πρωθυπουργούς, που είτε από το βήμα αυτό το Σεπτέμβριο έγραφαν ιστορία είτε υπέγραφαν το πολιτικό τους «ναυάγιο».

Το `75, λόγου χάριν, ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής εξήγγειλε από τη ΔΕΘ ένα πενταετές πρόγραμμα λιτότητας και ανάπτυξης, που περνούσε και μέσα από κρατικοποιήσεις, με στόχο την ένταξη της χώρας στην τότε ΕΟΚ. Ο ίδιος από το ίδιο βήμα, το 1979, επιβεβαίωσε ουσιαστικά ότι είχε αποφασίσει να μετακινηθεί στην Προεδρία της Δημοκρατίας.

Είκοσι εννέα χρόνια μετά, το 2008, ο ανιψιός του, Κώστας Καραμανλής, ως πρωθυπουργός έστησε από τη φθινοπωρινή Θεσσαλονίκη το εκλογικό «βατερλό» της παράταξής του, καλύπτοντας κορυφαίους υπουργούς του για το σκάνδαλο του Βατοπεδίου, με πιο χαρακτηριστική περίπτωση αυτήν του Γ. Βουλγαράκη. Δύο ημέρες μετά καταγράφηκε δημοσκοπική κατάρρευση της ΝΔ και η αρχή του τέλους της «γαλάζιας» διακυβέρνησης.

Είχε νόημα στην αρχή

«Τα πρώτα χρόνια είχε νόημα η πρωθυπουργική επίσκεψη του Σεπτεμβρίου», σύμφωνα με τον κ. Κούρτη, αφού τότε έρχονταν και οι ξένοι πρεσβευτές στη Θεσσαλονίκη, για να ακούσουν τον εκάστοτε πρωθυπουργό να εξαγγέλλει το οικονομικό πρόγραμμα της επόμενης χρονιάς. Από το `85 και μετά, όμως, οι πρέσβεις άρχισαν να μην ανταποκρίνονται στις προσκλήσεις. «Εβλεπαν ότι δεν άξιζε ο κόπος να ακούσουν μια ομιλία που δεν είχε ένα αντίκρισμα ουσιαστικό για να μεταδώσουν στις ξένες κυβερνήσεις», λέει ο κ. Κούρτης, καθώς πλέον στην πρωθυπουργική ομιλία άρχισαν να κυριαρχούν τα δημαγωγικά χαρακτηριστικά και οι λαϊκισμοί. Και πλέον σήμερα οι επισκέψεις των πολιτικών στη ΔΕΘ έχουν μετατραπεί, σύμφωνα με τον ίδιο, «σε ένα κοσμικό γεγονός, που δεν αξίξει ο κόπος να γίνεται».

«Κάποτε στο δήμο, όταν δεν είχαμε λεφτά, είχα πει να μην κάνουμε δεξίωση. Να έρθουν οι κύριοι να κάνουν τις βόλτες τους και να αφήσουν εμάς ήσυχους», θυμάται ο Στέλιος Νέστωρ, από τα ιστορικά στελέχη της Αριστεράς στην πόλη. Και σκιαγραφεί το σταδιακό εκφυλισμό του άτυπου θεσμού του Σεπτεμβρίου, μέσα από την προσωπική του εμπειρία. «Εγώ πήγα σε μια τέτοια εκδήλωση και δεν ξαναπήγα μετά. Στο δήμο τούς κάναμε δεξίωση, ένας τόνος φαγητά, γαρίδες, πράγματα, και πετιόντουσαν στο τέλος, ή πλάκωναν οι Αλήδες και οι Χακήδες, οι διάφοροι ψηφοφόροι του ενός και του αλλουνού, και τρώγαν εκεί».

«Οχι» στο θέατρο

Η παράδοση των επισκέψεων του πρωθυπουργού και των αρχηγών των κομμάτων στη ΔΕΘ, με τη μορφή που έχει λάβει σήμερα, ενοχλεί κι όχι μόνο επειδή ειδικά οι κυβερνητικοί αντιμετωπίζουν το ταξίδι στη Θεσσαλονίκη ως ευκαιρία διασκέδασης και ψυχαγωγίας. «Να λείψουν τα… συλλαλητήρια των οπαδών και των αντιπάλων. Μέχρι τώρα γινόταν κομματική εκμετάλλευση της εμφάνισης του οποιουδήποτε από αυτούς ερχόταν», σχολιάζει ο κ. Νέστωρ. Ο δε πρύτανης του ΑΠΘ, Γιάννης Μυλόπουλος, που χρησιμοποιεί όρους όπως «θέατρο» και «παρέλαση», για να περιγράψει αυτό που συμβαίνει, αφήνει να εννοηθεί ότι δε θα τον ενοχλούσε να δοθεί οριστικό τέλος στην τήρηση του εθίμου. «Αυτό που γίνεται κάθε χρόνο είναι μια παρέλαση προσωπικοτήτων με μαύρες λιμουζίνες και γκρι κοστούμια που κατ` ουσίαν δεν αφήνει τίποτα στην πόλη, δεν έχει κανένα νόημα. Αυτό που θα είχε πραγματικά νόημα θα ήταν να δοθεί έμφαση στην ανάπτυξη της Θεσσαλονίκης και της Μακεδονίας. Εξάλλου, για να γίνει αυτό, δε χρειάζεται καν να έρθουν εδώ. Θα μπορούσαν να το κάνουν κι από την Αθήνα. Αρα το ζητούμενο είναι η περιφερειακή αποκέντρωση, η ανάπτυξη, η επίλυση των πραγματικών προβλημάτων της κοινωνίας κι όχι η παρέλαση και το ταρατατζούμ».

Να διατηρηθεί, αλλά με ουσία

Στη δημόσια συζήτηση, πάντως, κυριαρχεί η άποψη της διατήρησης της... παράδοσης, απαλλαγμένης ωστόσο από τα εκφυλιστικά φαινόμενα.

Ο πρόεδρος του ΕΒΕΘ και πρώην πρόεδρος της ΔΕΘ ΑΕ, Δημήτρης Μπακατσέλος, επ` ουδενί -όπως λέει- δε θα ζητούσε «να σταματήσει η συνήθεια που έχει γίνει θεσμός», βλέπει όμως τη δυνατότητα να συντμηθεί ο χρόνος της πρωθυπουργικής εμφάνισης, που ταυτόχρονα θα γίνει «πιο ουσιαστική και παραγωγική». Εχοντας ήδη ξεκαθαρίσει ότι έχει σταματήσει να επιδίδει υπομνήματα για λογαριασμό του ΕΒΕΘ, αφού έχει τη δυνατότητα να το κάνει καθ` όλη τη διάρκεια του χρόνου και με σύγχρονα μέσα, αντί να περιμένει την επίσκεψη του Σεπτεμβρίου, ο κ. Μπακατσέλος εκτιμά ότι η πρωθυπουργική παρουσία θα μπορούσε να περιοριστεί σε μια μόνο μέρα, με μια ομιλία προς τους φορείς και παράλληλα μια συνέντευξη Τύπου.

Για σύγχρονο και ουσιαστικό περιεχόμενο στην πρωθυπουργική ομιλία, που φέτος λόγου χάριν θα μπορούσε να κινηθεί στο δίπτυχο «εξηγήσεις και απαντήσεις για το μνημόνιο και το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα», καθώς και παρουσίαση προγράμματος ανάπτυξης στη Β. Ελλάδα, μιλά ο Γιώργος Πασχαλίδης, που έχει οργανώσει επτά πρωθυπουργικές επισκέψεις του Κ. Σημίτη στη ΔΕΘ. Σε συνδυασμό, όπως συμπληρώνει, με λιτή παρουσία κυβερνητικού κλιμακίου.

«Είναι σημαντικό ο εκάστοτε πρωθυπουργός να επιλέγει τη Θεσσαλονίκη και τη ΔΕΘ για να γνωστοποιήσει βασικά σημεία της κυβερνητικής πολιτικής. Ομως δεν εξαντλούνται τα θέματα που απασχολούν τη Θεσσαλονίκη και τη Βόρεια Ελλάδα σε μια φαντασμαγορική τελετή μια φορά το χρόνο, που συντηρεί τις ψευδαισθήσεις της συμπρωτεύουσας», υποστηρίζει ο Γιάννης Μπουτάρης. Ο δήμαρχος στέλνει μήνυμα ότι «η σχέση του εκάστοτε πρωθυπουργού και της κυβέρνησης με τη Θεσσαλονίκη και τη Βόρεια Ελλάδα πρέπει να είναι διαρκής για την επίλυση χρόνιων προβλημάτων και την προώθηση ζητημάτων που μας απασχολούν. Η θέση της πόλης πρέπει να είναι διεκδικητική όχι μόνο για θέματα που αφορούν έργα, αλλά κυρίως για θέματα μεταφοράς αρμοδιοτήτων και ευθυνών, ώστε να προκύψει κάποτε το αποκεντρωμένο κράτος και να μην εξαρτάται η περιφέρεια για το παραμικρό από την κεντρική εξουσία».

Αναβάθμιση της ΔΕΘ

Ο κ. Κούρτης θέτει ως βασική προϋπόθεση την αναβάθμιση της ΔΕΘ. «Εάν δε γίνει μια πραγματικά διεθνής έκθεση, δεν είναι ανάγκη να ανεβαίνει επάνω ο πρωθυπουργός κι ολόκληρη η κυβέρνηση ή η μισή, εν πάση περιπτώσει, για να εξαγγέλλουν προγράμματα που δεν υλοποιούνται», υπογραμμίζει. Ο κ. Νέστωρ είναι επίσης πολύ κοντά σε αυτήν τη θεώρηση. «Να έρχονται, αλλά χωρίς φιέστες. Να λείψουν τα συλλαλητήρια των οπαδών και των αντιπάλων. Μέχρι τώρα γινόταν κομματική εκμετάλλευση της εμφάνισης του οποιουδήποτε από αυτούς ερχόταν. Αυτά να λείψουν. Να γίνει μια σοβαρή προσπάθεια, υπό μορφή διάλεξης ας πούμε, να έρθει ο πρωθυπουργός να μιλήσει στους φορείς», τονίζει.

ΔΕΘ, το Νταβός της Ελλάδας

Οι θέσεις τους βρίσκονται στον πυρήνα της εκτίμησης που έχει ο υφυπουργός Υποδομών, Γιάννης Μαγκριώτης, προτείνοντας νέα ταυτότητα για τη Διεθνή Εκθεση. Μια ενδιαφέρουσα ταυτότητα, που θα μπορούσε να αναγορεύσει τη ΔΕΘ και τη Θεσσαλονίκη στο Νταβός της Ελλάδας!

«Η ταυτότητά της πρέπει να διαμορφωθεί, με αναφορά τη Ν.Α. Ευρώπη, την Α. Μεσόγειο, τη Μαύρη Θάλασσα και τους κλάδους που έχουν παρόν και μέλλον στην περιοχή αυτή. Αντί για εγκαίνια, κομματικούς μονόλογους και μετωπικές αντιπαραθέσεις, μπορεί να διοργανώνεται ένα οικονομικό forum με δύο θεματικές ενότητες, τη γενική πολιτική και οικονομική συγκυρία, εσωτερική και διεθνή, κι ένα ειδικό αναπτυξιακό θέμα, που θα είναι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της Ελλάδας και της ευρύτερης περιοχής», τονίζει. Κατά τον κ. Μαγκριώτη, «η εκάστοτε κυβέρνηση, τα πολιτικά κόμματα, διακεκριμένοι πολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες του εξωτερικού και οι κοινωνικοί εταίροι θα παρουσιάζουν τις θέσεις τους και στο τέλος θα εκδίδονται τα συμπεράσματα του forum».

2011-08-29

agelioforos.gr