Έκθεση ΔΝΤ: Νέα μέτρα ή αλλιώς νέες περικοπές
Νέα μέτρα και ανάγκη για νέο δάνειο καθώς προβλέπει δημοσιονομικό κενό για το 2015-2016 περιλαμβάνει η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την πέμπτη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής.
Ειδικότερα το ΔΝΤ προβλέπει δημοσιονομικό κενό ύψους 2 δις ευρώ για το 2015, που θα επανεξεταστεί το Φθινόπωρο με δέσμευση της κυβέρνησης να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα- συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης μέτρων που ισχύουν (π.χ. έκτακτη εισφορά)- ενώ εκτιμά ότι για το 2015 εξακολουθεί να υπάρχει χρηματοδοτικό κενό 12,6 δις ευρώ.
Για το δημόσιο χρέος αναφέρει άλλωστε ότι οι προοπτικές παραμένουν ίδιες. Η έκθεση εκτιμά ότι το χρέος μετά το 174% του ΑΕΠ στο οποίο ανήλθε αυτή τη χρονιά αναμένεται να μειωθεί στο 128% του ΑΕΠ το 2020 και στο 117% το 2022 χωρίς τα ενδεχόμενα συμπληρωματικά μέτρα ελάφρυνσης από τους εταίρους.
Οι πρώτες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για κενό περίπου 1% του ΑΕΠ το 2015 σχετικό με το πρωτογενές πλεόνασμα 3%. Επίσης αν το κενό του 2015 καλυπτόταν με μόνιμα μέτρα θα δημιουργείτο ένα περαιτέρω κενό περίπου 3-4% του ΑΕΠ το 2016 αλλά οι αρχές αναμένουν μικρότερα κενά καθώς έχουν πιο οπτιμιστικές εκτιμήσεις για τα κέρδη από τη συλλογή φόρων.
Παράλληλα ξεκαθαρίζει ότι δεν υπάρχει περιθώριο για αξιοσημείωτες αυξήσεις μισθών και συντάξεων έως το 2016 αλλά αντιθέτως για να μην χρειαστούν νέες περικοπές θα πρέπει να σημειωθεί «δραματική βελτίωση στην αποτελεσματικότητα του Δημοσίου» και ταυτόχρονα αφήνει να εννοηθεί ότι κοινωνικό μέρισμα δεν θα ξαναδοθεί. Ακόμα μεταξύ αυτών που ζητά είναι να προχωρήσουν οι απολύσεις στο Δημόσιο.
Όσον αφορά στα εργασιακά το ΔΝΤ επιμένει στην άρση των περιορισμών περιορισμοί στις ομαδικές απολύσεις και την εισαγωγή στην εθνική νομοθεσία του lock out, δηλαδή του δικαιώματος των εργοδοτών στην ανταπεργία.
Όσον αφορά στη διαχείριση των δημοσιονομικών επισημαίνει ότι έχουν μειωθεί οι καθυστερήσεις στις πληρωμές αλλά ότι η κάθαρση έχει καθυστερήσει. Ζητά πιο δραστικές παρεμβάσεις στον φοροεισπρακτικό μηχανισμό, χωρίς «πολιτικές παρεμβάσεις στη λειτουργία του»
Από την άλλη αναφέρει ότι οι βελτιώσεις κατά τα πρότυπα των μέτρων που έχει προτείνει ο ΟΟΣΑ είναι κάτω των δεικτών και ότι η Ελλάδα παραμένει μακριά από τον μέσο όρο στην Ευρωζώνη.
Το ΔΝΤ αναφέρει άλλωστε πως η πραγματική συναλλαγματική ισοτιμία παραμένει υπερτιμημένη και ότι οι μη τουριστικές εξαγωγές είναι σχετικά αδύναμες.
Οι τράπεζες, προσθέτει το Ταμείο, αντιμετωπίζουν ένα βουνό "κόκκινων" δανείων που θα χρειαστούν επαρκή κέφαλαια και από την άλλη το δημοσιονομικό κενό για το 2015-2016 και το δημόσιο χρέος παραμένουν υψηλά. Από την Έκθεση δεν λείπουν άλλωστε οι σαφείς αιχμές για τους υπολογισμούς που έκανε η Τράπεζα της Ελλάδας για τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών, καθώς το ΔΝΤ είχε εκφράσει τις αντιρρήσεις του για το αποτέλεσμα των εγχώριων stress tests.
Κατά τ’ άλλα κάνει λόγο για σημαντική πρόοδο στην οικονομία επισημαίνοντας όμως ότι παραμένει ένας αριθμός προκλήσεων που μένει να ξεπεραστούν μέχρι η οικονομία να σταθεροποιηθεί και η Ελλάδα να βρίσκεται σε ένα μονοπάτι βιώσιμης και ισορροπημένης ανάπτυξης.
Στην έκθεση αναφέρεται μεταξύ άλλων η επίτευξη πλεονάσματος, ότι βελτιώνεται το κλίμα για επενδύσεις και ότι αναμένεται ανάπτυξη το 2014, ύστερα από έξι χρόνια βαθιάς ύφεσης.
Σε συνέντευξη Τύπου στην Ουάσιγκτον, μέσω τηλεδιάσκεψης, ο επικεφαλής του κλιμακίου του ΔΝΤ στην Ελλάδα Πολ Τόμσεν αναφέρθηκε στα “σημαντικά βήματα” που έχουν γίνει στην ελληνική οικονομία, παραπέμποντας, ωστόσο, αρκετά ζητήματα, όπως αυτά της ελάφρυνσης του χρέους, του «χρηματοδοτικού κενού» 2015-2016, της «πιθανότητας νέου δανείου», των κεφαλαιακών αναγκών των τραπεζών, στην επόμενη αξιολόγηση.
Χαρακτήρισε ως «θετικό γεγονός» την επιστροφή της Ελλάδας στην ανάπτυξη και στις αγορές, καθώς και την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, μετά από έξι χρόνια ύφεσης.
Επίσης, έδωσε έμφαση στην «εντυπωσιακή δημοσιονομική προσαρμογή» και στην «αποφασιστικότητα της κυβέρνησης».
Παράλληλα, όμως, έκανε αναφορά σε «καθυστερήσεις στα εργασιακά», σημειώνοντας το αντιστάθμισμα που σημειώθηκε από αλλαγές στην «απελευθέρωση αγορών υπηρεσιών» και στο «άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων».
Επιπλέον, σημείωσε τις αντιδράσεις «οργανωμένων συμφερόντων», εμφανιζόμενος αισιόδοξος ότι η κυβέρνηση θα προχωρήσει στις «αναγκαίες» διαθρωτικές αλλαγές.
Ο επικεφαλής της αποστολής του ΔΝΤ στην Ελλάδα δεν θέλησε να σχολιάσει τον κυβερνητικό ανασχηματισμό τονίζοντας ότι γνωρίζει τον νέο υπουργό Οικονομικών Γκίκα Χαρδούβελη και προσβλέπει σε συνεργασία μαζί του, ενώ για τον Γιάννη Στουρνάρα ανέφερε ότι είχε μαζί του μια πολύ καλή συνεργασία.
Απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις, ο κ. Τόμσεν τόνισε ιδιαίτερα την ανάγκη για «περαιτέρω βελτίωση» του φορολογικού συστήματος, ώστε να περιοριστούν και οι φόροι, προσθέτοντας ότι το ΔΝΤ επιδιώκει την αποφυγή νέων οριζόντιων περικοπών σε μισθούς και συντάξεις.
Για το θέμα της φορολογίας τόνισε ότι «και βεβαίως συμφωνώ ότι οι βασικοί φορολογικοί συντελεστές στην Ελλάδα είναι υπερβολικά υψηλοί και θεωρώ σωστό το μακροπρόθεσμο στόχο για τη μείωση τους. Επομένως, είναι κάτι που θα το υποστήριζα σθεναρά, αλλά βέβαια πρέπει να επιτευχθεί, χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων».
Όσον αφορά το «δημοσιονομικό κενό» της περιόδου 2015-2016 υποστήριξε ότι το ΔΝΤ θέλει να καλυφθεί «μέσω διαρθρωτικών παρεμβάσεων» στη φορολογική διοίκηση και στη δημόσια διοίκηση και ότι στόχος είναι η αποφυγή οριζόντων μέτρων που θα οδηγούσαν σε περικοπές σε μισθούς και συντάξεις.
Πρόσθεσε δε ότι το Ταμείο θεωρεί πως κάποια φορολογικά μέτρα «πρέπει να επεκταθούν» και ότι σχετική απόφαση θα ληφθεί το φθινόπωρο με το νέον προϋπολογισμό.
Newsroom Enet, με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Αποκλίσεις μεταξύ ΔΝΤ-ΥΠΟΙΚ
Σε αντίθετη κατεύθυνση απ’ αυτή του ΔΝΤ που ζητά νέα μέτρα καθώς προβλέπει χρηματοδοτικό κενό για την επόμενη διετία κινείται το υπουργείο Οικονομικών και εκτιμά ότι δεν θα χρειαστούν νέα μέτρα λιτότητας καθώς και ότι δεν τίθεται θέμα χρηματοδοτικού κενού.
Σε ανακοίνωσή του το υπουργείο αναφέρει ότι “η ελληνική κυβέρνηση αναμένει ότι, όπως και το 2013, οι προβλέψεις της θα επαληθευτούν και ότι δεν θα χρειαστούν περαιτέρω μέτρα λιτότητας για την εξασφάλιση των οικονομικών και δημοσιονομικών στόχων το 2015-16.”
Επίσης εκτιμά ότι “η ικανοποιητική πορεία του προϋπολογισμού με την σημαντική υπέρβαση στόχων, σε συνδυασμό με την σταδιακή αύξηση ρευστότητας έπειτα από την έξοδο του Ελληνικού Δημοσίου και των τραπεζών στις αγορές, και την εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων θα μηδενίσουν την όποια δημοσιονομική απόκλιση.”
Ωστόσο, το ΥΠΟΙΚ, επαναφέρει το θέμα του χρέους και τονίζει ότι “αυτό που προέχει είναι η ελάφρυνση του δημοσίου χρέους για την οποία έχουν δεσμευτεί οι εταίροι, σε συνδυασμό με την πιστή εφαρμογή των καίριων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.”
Ειδικότερα σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών η έκθεση αναφέρει:
“•Το 2014 η ελληνική οικονομία θα εισέλθει σε ρυθμούς ανάπτυξης μετά από 6 συνεχόμενα χρόνια ύφεσης και αύξηση της απασχόλησης.
•Οι ρυθμοί ανάπτυξης θα αυξηθούν τα επόμενα χρόνια με την βοήθεια του σαφώς βελτιωμένου επενδυτικού κλίματος προς την Ελλάδα που επέτρεψε την πρόσφατη έξοδος στις αγορές, και που θα οδηγήσει στην όλο και αυξανόμενη παροχή ρευστότητας στην πραγματική οικονομία.
•Ο δημοσιονομικός στόχος του 2014 θα επιτευχθεί χωρίς νέα μέτρα, όπως είχε δεσμευτεί η Κυβέρνηση και ότι θα εξεταστεί στο πλαίσιο της επόμενης αξιολόγησης η δυνατότητα περαιτέρω αύξησης δαπανών για ευπαθείς ομάδες και τόνωση της ανάπτυξης, πέραν των 525 εκ. € για το κοινωνικό μέρισμα που ήδη έχουν ήδη δρομολογηθεί.
•Από 1 Ιουλίου 2014 θα μειωθούν οι εισφορές κοινωνικής ασφάλισης για μισθωτούς εργαζόμενους κατά 3.9 μονάδες και ότι τον Ιούνιο 2015 θα εξεταστεί περαιτέρω μείωση για να τονωθεί η απασχόληση
•Οι νέοι φορολογικοί κώδικες και ο ΕΝΦΙΑ θα εξεταστούν για την απόδοση τους και όπως αναφέρεται ρητά, αν τα έσοδα συνεχίζουν να υπερβαίνουν τους στόχους, τότε η Κυβέρνηση θα εξετάσει την μείωση των υψηλών φορολογικών συντελεστών στο πλαίσιο του προϋπολογισμού του 2015.
•Θα ενισχυθεί εντός του 2014 το πρόγραμμα κοινωνικής απασχόλησης με 50.000 επιπλέον θέσεις εργασίας και τον Σεπτέμβριο 2014 θα εφαρμοστεί πιλοτικά ένα νέο κοινωνικό επίδομα που θα εξασφαλίζει ότι όλοι οι συμπολίτες μας θα έχουν ένα ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα.
•Η κυβέρνηση θα αξιολογήσει την εφαρμογή του ενιαίου μισθολογίου στο Δημόσιο για να εντοπιστούν πιθανές στρεβλώσεις ή αδικίες που θα αντιμετωπιστούν με δημοσιονομικά ουδέτερο τρόπο – πχ η επέκταση του ενιαίου μισθολογίου σε όλους τους φορείς του Δημοσίου, ευθυγράμμιση των μη-μισθολογικών επιδομάτων σε Ευρωπαϊκά επίπεδα
•Θα εξεταστούν τα εμπόδια στον ανταγωνισμό σε νέους κλάδους (όχι εκείνους που έχουν ήδη αξιολογηθεί όπως το ψωμί και το γάλα) με μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον, με σκοπό να τονωθεί η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, οδηγώντας στην δημιουργία πάνω από 100.000 νέων θέσεων εργασίας κάθε χρόνο από το 2015 και μετά.
•Έως τα μέσα του 2015, οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας είναι απόλυτα καλυμμένες. Για το μετέπειτα διάστημα, το χρηματοδοτικό κενό προβλέπεται να καλυφθεί με repos, με φορείς της γενικής κυβέρνησης, με αποπληρωμή των υπολοίπων προνομιούχων μετοχών και, τέλος, μέσω του προγράμματος πρόσβασής μας στις αγορές.”
2014-06-10
www.enet.gr