Κατά 26,1 δισ. ευρώ ή 12% του ΑΕΠ θα μειωθεί το δημόσιο χρέος της χώρας από την υλοποίηση της συμφωνίας της Συνόδου Κορυφής, για την επαναγορά του χρέους από τη δευτερογενή αγορά και το «κούρεμα» ορισμένων ομολόγων, ενώ, ταυτόχρονα, μεταθέτει πληρωμές χρεολυσίων ύψους 135 δισ. ευρώ για μετά το 2020, ανακουφίζοντας τη δημοσιονομική διαχείριση της προσεχούς δεκαετίας.

Ο υπουργός Οικονομικών, Ευάγγελος Βενιζέλος, εκφράζοντας, χθες, την ικανοποίησή του για τις αποφάσεις της έκτακτης Συνόδου Κορυφής, τόνισε χαρακτηριστικά ότι «μπήκε πάτος στο βαρέλι του δημόσιου χρέους», προσθέτοντας ότι «το δημόσιο χρέος τίθεται υπό έλεγχο, η χώρα είναι ασφαλής, όλοι θεωρούν ότι το σχήμα είναι απολύτως βιώσιμο και γενναίο και πρέπει να αξιοποιήσουμε την ευκαιρία».

Εκτίμησε ότι, αν λειτουργήσουν όλοι οι μηχανισμοί, αν έχουμε επαναγορά, αν έχουμε εμείς πιστή εφαρμογή των προϋπολογισμών και παράγονται πρωτογενή πλεονάσματα από το 2012, όπως προβλέπεται, και αν επανέλθουμε σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, η εξέλιξη της καμπύλης του χρέους θα είναι εντυπωσιακή, σημειώνοντας ότι αρκεί μια ανάπτυξη της τάξης του 1%, που αναμένεται από το 2012, για να βελτιωθεί ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ.

Οπως εξήγησε ο υπουργός, με την εφαρμογή, για πρώτη φορά, του μηχανισμού επαναγοράς δημοσίου χρέους, μέσω δανείων από τον EFSF και τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, το όφελος θα είναι η μείωση του χρέους σε ονομαστικές τιμές κατά 12 μονάδες του ΑΕΠ ή κατά 26 δισ. ευρώ

Τι αλλάζει η συμφωνία

-Τα ομόλογα αναφοράς, που είναι διαπραγματεύσιμα στη δευτερογενή αγορά και λήγουν μέχρι το 2020, είναι συνολικού ύψους 154,6 δισ. ευρώ, με ερωτηματικό αν θα προλάβει να ενταχθεί στη διαδικασία το πενταετές ομόλογο ύψους 5,9 δισ. ευρώ, που λήγει στις 20 Αυγούστου 2011. Από τα ομόλογα αυτά θα ενταχθούν στη διαδικασία επιμήκυνσης το 90% ή περίπου 135 δισ. ευρώ. Η διάρκεια των νέων ομολόγων θα είναι 30 χρόνια.

- Ενα μέρος των ομολόγων θα αντικατασταθεί στο 100% της ονομαστικής τους αξίας και για ορισμένα στο 80%. Δεν διευκρινίστηκε ακόμα πώς θα γίνει η επιλογή των ομολόγων, που αντικαθιστούν στο σύνολο ή στο 80% της ονομαστικής τους αξίας.

-Από τα ομόλογα που θα υποστούν «hair cut», το όφελος θα ανέλθει σε 13,5 δισ. ευρώ.

-Η διαδικασία αντικατάστασης θα διαρκέσει μέχρι και το 2020. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα γίνει άπαξ μία γενική αντικατάσταση των ομολόγων με νέους τίτλους, αλλά σταδιακά, κάθε φορά, θα επιλέγονται συγκεκριμένοι τίτλοι, από εκείνους που λήγουν μέχρι το 2020. Το ερώτημα είναι ποιος θα έχει την πρωτοβουλία και πώς θα αντιμετωπιστούν ενδεχόμενες μελλοντικές αρνήσεις (π.χ. έπειτα από πέντε χρόνια) ιδιωτών να συμμετάσχουν στην ανταλλαγή.

-Με την επιμήκυνση, μειώνονται και τα επιτόκια των ομολόγων. Το μεσοσταθμικό επιτόκιο της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα θα κινηθεί περίπου στο 5% και το συνολικό επιτόκιο θα είναι κάτω από 5%, για τα πρώτα χρόνια όμως κοντά στο 4%.

- Προβλέπεται δεκαετής περίοδος χάριτος του νέου πακέτου στήριξης του δημόσιου τομέα. Αρα για τα πρώτα 10 χρόνια δεν θα αποπληρώνονται χρεολύσια, που ανακουφίζει ιδιαίτερα τη διαχείριση του χρέους.

- Οι υποχρεώσεις για πληρωμές χρεολυσίων μέχρι το 2020 συρρικνώνονται και περιορίζονται στις υποχρεώσεις που προκύπτουν από τα μη διαπραγματεύσιμα ομόλογα και ειδικά δάνεια, τα οποία δεν εντάσσονται στη ρύθμιση.

- Θα επιμηκυνθεί ανάλογα και το δάνειο από το μηχανισμό στήριξης και συγκεκριμένα το κομμάτι των 65 δισ. ευρώ, που έχει ήδη λάβει η Ελλάδα μέχρι τώρα. Ηδη η διάρκεια των συγκεκριμένων δανείων επιμηκύνθηκε στα 10 χρόνια, από τρία έως πέντε έτη που προβλεπόταν αρχικά, αλλά τώρα θα ακολουθήσει και νέα επιμήκυνση. Ενδεχομένως να μη θιγεί το επιτόκιο, το οποίο σήμερα είναι 3,6% και 4,6%.

- Από τις επαναγορές χρέους, προσδιορίστηκε ένα όφελος (μείωση του δημόσιου χρέους) της τάξης των 12,6 δισ. ευρώ. Οι επαναγορές θα γίνουν με κεφάλαια που θα δανειστεί η Ελλάδα από τον EFSF και θα προαγοράζει ομολόγα πριν τη λήξη τους από τη δευτερολογεί αγορά. Η αγορά θα γίνεται στις τρέχουσες αξίες, δηλαδή χαμηλότερες της ονομαστικής τιμής και άρα θα μειώνεται ο όγκος του χρέους. Στο όφελος των 12,6 δισ. ευρώ, έχει συνυπολογιστεί και η άνοδος των τιμών των ομολόγων, που θα προκαλέσει η έναρξη των επαναγορών, αλλά και γενικά η βελτίωση του κλίματος, έναντι των ελληνικών ομολόγων.

- Διπλασιάζεται η μέση διάρκεια του χρέους, από 6,5 έτη, σε μία μέση διάρκεια που υπερβαίνει τα 13,5 χρόνια για το σύνολο του χρέους, δηλαδή μεγαλύτερη και από τη διάρκεια του είχε το χρέος στην προ κρίσεως εποχή, που ήταν 8 - 8,5 χρόνια.

«Επαναπατρισμός κεφαλαίων στις ελληνικές τράπεζες»

«Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι το πιο εγγυημένο και ασφαλές στην Ευρώπη», τόνισε ο υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος, παροτρύνοντας παράλληλα όσους έχουν μεταφέρει καταθέσεις στο εξωτερικό να τις επαναπατρίσουν.

Με τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής διασφαλίζεται απολύτως η σταθερότητα και ρευστότητα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, καθώς έχει εγκαθιδρυθεί μηχανισμός απόλυτης διασφάλισης των ελληνικών τραπεζών, των χρηματοδοτικών αναγκών και της ρευστότητάς τους, διαβεβαίωσε ο κ. Βενιζέλος.

Προχώρησε και ένα βήμα παραπέρα, τονίζοντας ότι «τα χρήματα που φύγανε στο εξωτερικό, είναι μια ευκαιρία να επανέλθουν στις ελληνικές Τράπεζες, που είναι ασφαλέστερες». Ακόμα πρόσθεσε «και αυτοί που τα πήραν και τα έχουν στο σπίτι γιατί οι αποταμιεύσεις είναι λίγες, για λόγους ασφάλειας αλλά και για λόγους συμμετοχής στην εθνική προσπάθεια, ας τα επιστρέψουν στις Τράπεζες, οι Τράπεζες είναι διασφαλισμένες, ανήκουν στο έθνος -όχι υπό την έννοια της αποκρατικοποιήσεως αλλά υπό την έννοια της εθνικής οικονομίας- και δε νομίζω ότι μπορεί να βρεθεί άλλος θώρακας τόσο ολοκληρωμένος για τραπεζικό σύστημα».

Αναφερόμενος στη διαδικασία στήριξης του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, ο υπουργός Οικονομικών είπε ότι «βεβαίως, θα χρειαστεί κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών, όπως προβλέπει το πακέτο» στόχος της οποίας είναι οι ελληνικές τράπεζες να βρίσκονται σε υψηλό επίπεδο σκληρών κεφαλαίων -Core Tier 1 10 «στόχος που έχει τεθεί και θα καλυφθεί χωρίς καμία απόκλιση».

Στο πλαίσιο αυτό εξήγησε, διασφαλίζεται πλήρως κεφαλαιακά και σταθεροποιείται απολύτως το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και βεβαίως αντιμετωπίζεται 100% προληπτικά και απόλυτα το ζήτημα της ρευστότητας των τραπεζών, την οποία θα διοχετεύσουν στην πραγματική οικονομία.

Σε ό,τι αφορά στα πακέτα ενίσχυσης των τραπεζών και αν υπάρχει κίνδυνος «κρατικοποίησης» των τραπεζών, μέσω αυτών ο κ. Βενιζέλος είπε ότι από το 2008 που ξεκίνησε η χορήγηση των πακέτων στήριξης, με την προσθήκη και των εγγυήσεων, που έχει παράσχει η ΕΚΤ με ενέχυρα κρατικά ομόλογα, οι τράπεζες πράγματι έχουν υψηλό βαθμό εξάρτησης από το κράτος και από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα

ΠΑΝΟΣ ΚΑΚΟΥΡΗΣ - pkak@naftemporiki.gr

Ασφαλιστικά ταμεία και «Μάρσαλ»

Αναδιάρθρωση του χαρτοφυλακίου των ομολόγων τους με εξόφληση στο άρτιο των παλαιών ομολόγων ύψους 20 δισ. ευρώ με νέα με διάρκεια 30 χρόνια είναι το σχέδιο για τη συμμετοχή των ελληνικών ασφαλιστικών ταμείων ως ιδιώτες στη λύση του χρέους της Ελλάδας.

Απαντώντας στη σχετική ερώτηση ο υπουργός Οικονομικών τόνισε ότι τα Ταμεία δεν θα υποστούν κούρεμα στις αξίες των ομολόγων (θα αλλάξουν δηλαδή τα ομόλογα τους με άλλα ίσης αξίας) μετά την αναδιάρθρωση που θα γίνει είναι πιθανό το συνολικό αποθεματικό τους να είναι λίγο μεγαλύτερο. Ο υπουργός δεν διευκρίνισε πάντως αν η ανταλλαγή των ομολόγων θα αφορά το σύνολο ή ένα μέρος των ομολόγων.

Επίσης ο κ. Βενιζέλος απέκλεισε χθες το ενδεχόμενο να ενισχυθούν τα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων με πρόσθετα κονδύλια.

«Σχέδιο Μάρσαλ»

Κοινοτικοί πόροι αλλά και διμερείς επαφές για την κινητοποίηση ιδιωτών θα συναποτελέσουν το ευρωπαϊκό σχέδιο Μάρσαλ.

Απαντώντας σε ό,τι αφορά το σχεδιασμό των αναπτυξιακών στρατηγικών ο κ. Βενιζέλος είπε ότι ήδη έχει κινητοποιηθεί η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων σε συνεργασία με την ευρωπαϊκή επιτροπή με στόχο την προώθηση της ταχύτερης απορρόφησης των κοινοτικών κονδυλίων του ΕΣΠΑ.

Ήταν όμως σαφής τονίζοντας ότι στην όλη προσπάθεια θα πρέπει να συμμετέχουν και ιδιωτικά κεφάλαια.

ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ - tdas@naftemporiki.gr