Πώς Μας Βοηθούν Tα Θετικά Συναισθήματα
Γράφει η Όλγα Παπατριανταφύλλου, M.A., Ψυχολόγος/ A.C.C. Coach
Πότε ήταν η τελευταία φορά που νιώσατε χαρούμενοι; Πότε ήταν η τελευταία φορά που ήσασταν ήρεμοι; Πόσο διαφορετικοί είστε όταν βιώνετε θετικά συναισθήματα; με ποιον τρόπο σας επηρεάζουν;
Τα θετικά συναισθήματα έχουν πολλά οφέλη. Η Barbara Fredrickson, που ασχολείται με την έρευνα των θετικών συναισθημάτων, λέει ότι εκτός του ότι αισθανόμαστε καλύτερα, τα θετικά συναισθήματα διευρύνουν το οπτικό μας πεδίο, επικεντρωνόμαστε στους στόχους μας και αναπτύσσουμε ψυχολογικούς πόρους που μας βοηθούν να είμαστε πιο αισιόδοξοι και περισσότερο ανθεκτικοί. Τα θετικά συναισθήματα μας βοηθούν να είμαστε πιο ανοικτοί και πιο δεκτικοί γιατί έχουν την δύναμη να ανοίγουν πόρτα στο μυαλό και την καρδιά μας.
Η Fredrickson προτείνει να ρωτάμε τους εαυτούς μας «πότε ήταν η τελευταία φορά που ένιωσα χαρά; Πού ήμουν; τι έκανα; τι μου δίνει αυτό το συναίσθημα;»
Τα 10 κυρίαρχα θετικά συναισθήματα είναι: χαρά, ευγνωμοσύνη, ηρεμία, ενδιαφέρον, ελπίδα, αγάπη, δέος, υπερηφάνεια, κέφι (διασκέδαση), έμπνευση.
Χαρά:Σκεφτείτε την πιο όμορφη εμπειρία που είχατε και νιώσατε ασφάλεια, άνετα και ευχάριστα. Αυτό είναι το συναίσθημα της χαράς. Όταν είμαστε χαρούμενοι είμαστε συντονισμένοι με τη θετική πλευρά του εαυτού μας και με τους γύρω μας. Είμαστε «ζωντανοί» και γεμάτοι ενέργεια. Είμαστε ενθουσιασμένοι και έχουμε την τάση να θέλουμε να τρέξουμε και να πηδήξουμε πάνω κάτω
Ευγνωμοσύνη: Ο Κικέρωνας έγραψε ότι «η ευγνωμοσύνη δεν είναι η μεγαλύτερη από τις αρετές, αλλά η μητέρα όλων των άλλων». Ευγνωμοσύνη είναι να αναγνωρίζουμε και να εκτιμάμε κάποιο όφελος που έχουμε λάβει. Επίσης έρευνες δείχνουν ότι όταν εκτιμάμε και απολαμβάνουμε αυτά που έχουμε καθημερινά (και όχι αυτά που δεν έχουμε), α)νιώθουμε μεγαλύτερη ικανοποίηση και χαρά β) έχουμε περισσότερες πιθανότητες να βοηθήσουμε τους γύρω μας και αυτό έχει ως συνέπεια να δημιουργούμε κοινωνικούς δεσμούς και γ) διαχειριζόμαστε τις δύσκολες καταστάσεις πιο αποτελεσματικά
Ηρεμία/γαλήνη: Αυτό το συναίσθημα το βιώνουμε όταν το μυαλό δεν ανησυχεί και το σώμα μας είναι ξεκούραστο και ήρεμο. Μπορούμε να το βιώσουμε όταν ασχολούμαστε με κάποια δραστηριότητα που μας φέρνει μια αίσθηση ηρεμίας και ικανοποίησης. Για παράδειγμα, νιώθουμε γαλήνη και ηρεμία όταν ατενίζουμε τη θάλασσα ή βλέπουμε ένα ηλιοβασίλεμα.
Ενδιαφέρον: Είναι το συναίσθημα που μας ελκύει να μάθουμε καινούρια και διαφορετικά πράγματα. Το συναίσθημα αυτό προέρχεται από την περιέργεια. Μέσα από αυτό το συναίσθημα είμαστε ανοικτοί σε νέες εμπειρίες, έτοιμοι να εξερευνήσουμε το περιβάλλον γύρω μας. Πότε ήταν η τελευταία φορά που είχατε μια δίψα να μάθετε κάτι καινούριο και δεν μπορέσατε να αντισταθείτε;
Ελπίδα: είναι ίσως το μόνο από τα συναισθήματα που εμφανίζεται όταν οι συνθήκες είναι δύσκολες, υπάρχει αβεβαιότητα για το μέλλον, και η απογοήτευση είναι πολύ πιθανόν να εμφανιστεί. Η ελπίδα είναι αυτή που μας θρέφει σε τέτοιες δύσκολες καταστάσεις. Ελπίδα είναι η πεποίθηση ότι τα πράγματα θα πάνε προς το καλύτερο και ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε δεν είναι μια μόνιμη κατάσταση. Όταν διατηρούμε μια τέτοια στάση τότε έχουμε περισσότερες πιθανότητες να κινητοποιηθούμε και να κάνουμε κάτι για να βγούμε από τη δυσκολία.
Τα θετικά συναισθήματα είναι τα όπλα στη φαρέτρα μας για την αντιμετώπιση των δυσκολιών. Είναι στο χέρι μας να δίνουμε προσοχή και να εκτιμούμε τις στιγμές που νιώθουμε και βιώνουμε τέτοιου είδους συναισθήματα γιατί από εκεί μπορούμε να αντλήσουμε δύναμη και να κινητοποιηθούμε.
Υπερηφάνεια: είναι ένα συναίσθημα που έχουμε όταν πετυχαίνουμε κάτι ή όταν έχουμε δουλέψει σκληρά και έχουμε ένα καλό αποτέλεσμα. Το συναίσθημα αυτό είναι δεμένο με την αίσθηση σκοπού που έχουμε και το νόημα που βρίσκουμε μέσα από τις επιτυχίες μας. Η εμπιστοσύνη στις δεξιότητές μας και στον εαυτό μας αυξάνεται και πιστεύουμε ότι έχουμε δυνατότητες για ακόμη μεγαλύτερες επιτυχίες. Είναι η κινητήρια δύναμη για να επιτύχουμε περισσότερα.
Σκεφτείτε: «πότε νιώσατε υπερήφανοι για τον εαυτό σας; πότε νιώσατε εμπιστοσύνη στις ικανότητές σας , επιτύχατε κάτι και μοιραστήκατε με τους γύρω σας;»
Διασκέδαση/κέφι: Κάθε στιγμή που νιώθουμε να διασκεδάζουμε, να γελάμε μαζί με άλλους, να έχουμε μια παιχνιδιάρικη διάθεση, αναπτύσσουμε δεσμούς με τους γύρω μας και συνδεόμαστε μαζί τους. Μοιραζόμαστε τις όμορφες στιγμές μας και επιπλέον είμαστε σε ετοιμότητα και μπορούμε να «δούμε» τις ευκαιρίες που μας παρουσιάζονται. Η διασκέδαση δεν είναι πολυτέλεια. Είναι ανάγκη για να μπορούμε να «γεμίζουμε» τις μπαταρίες μας και να διατηρούμε την αισιοδοξία μας.
Σκεφτείτε: «τι σας κάνει να γελάτε και να περνάτε καλά; τι σας διασκεδάζει; Πώς αισθάνεστε όταν γελάτε και διασκεδάζετε; Με ποιους σας αρέσει να διασκεδάζετε; πώς συνδέεστε με αυτούς τους ανθρώπους;»
Έμπνευση: Έχετε ποτέ βρεθεί στη θέση να ξεπερνάτε το καθημερινό και να βλέπετε καλύτερες πιθανότητες σε κάτι; Η έμπνευση είναι ένα συναίσθημα από την καρδιά. Εμπνεόμαστε από επιτεύγματα και ανθρώπους που δείχνουν δύναμη ψυχής, καλοσύνη, αριστεία. Η έμπνευση είναι ενθαρρυντική και μας κάνει να προσπαθούμε.
Σκεφτείτε: «πότε νιώσατε την ανάγκη να κάνετε το καλύτερο που μπορούσατε και που αυτό σας έδωσε έμπνευση; πότε ήταν η τελευταία φορά που είδατε κάποιον να κάνει κάτι που πιστεύατε ότι δεν είναι ποτέ δυνατόν;”
Δέος: Νιώθουμε δέος όταν συγκλονιζόμαστε από το μεγαλείο, όταν νιώθουμε όλο μας το είναι να δονείται γιατί ζούμε κάτι εξαιρετικά δυνατό και θαυμαστό. Έχετε ποτέ βρεθεί στη θέση να βλέπετε κάτι και να σας έχει κοπεί η ανάσα, να μην μπορείτε να βρείτε τα λόγια να εκφράσετε αυτό που νιώθετε και να περιγράψετε την εμπειρία που ζείτε; Δέος νιώθουμε για παράδειγμα όταν κοιτάμε τα αστέρια και ερχόμαστε αντιμέτωποι με το μεγαλείο και την απεραντοσύνη της φύσης και του κόσμου μας.
Σκεφτείτε: « Πότε είδατε κάτι τόσο ωραίο που σας κόπηκε η αναπνοή; πότε νιώσατε ότι ήσασταν μέρος ενός μεγαλύτερου συνόλου;
Αγάπη: είναι εκείνο το συναίσθημα που περιλαμβάνει όλα τα υπόλοιπα. Περιέχει την εμπιστοσύνη, το μοίρασμα, τη ζεστασιά. Όταν βιώνουμε αγάπη, το σώμα μας, το μυαλό μας και η ψυχή μας βρίσκονται «στα καλύτερά τους». Δεν νιώθουμε άγχος, το σώμα μας χαλαρώνει και η ζωή μας επιμηκύνεται. Είναι το συναίσθημα που μας κάνει να βγαίνουμε από τους εαυτούς μας, να θέλουμε να δώσουμε στους άλλους, να γελάσουμε και να πονέσουμε μαζί τους. Η αγάπη μας κάνει να θέλουμε να γίνουμε καλύτεροι.
Σκεφτείτε: «πότε ήταν η τελευταία φορά που νιώσατε ότι η σχέση σας ήταν γεμάτη με ένα ή περισσότερα από τα παραπάνω συναισθήματα όπως χαρά, ευγνωμοσύνη, γαλήνη; Τι μπορείτε να κάνετε για να απολαμβάνετε αυτά τα συναισθήματα περισσότερο; Ποιους ανθρώπους αγαπάτε και ποιοι σας αγαπούν; πώς τους το δείχνετε;»
Για να απολαμβάνουμε περισσότερα θετικά συναισθήματα, θα πρέπει να προσπαθούμε καθημερινά. Τα αρνητικά συναισθήματα έχουμε μεγάλη δύναμη και μπορούν εύκολα να παρασυρθούμε και να αφεθούμε σε αυτά.
Διαλέξτε ένα από τα δέκα αυτά συναισθήματα και δεσμευτείτε ότι για τις επόμενες 3 ημέρες θα κάνετε κάτι συγκεκριμένο, ώστε να νιώσετε εσείς και οι γύρω σας τη δύναμή του. Για παράδειγμα αν διαλέξετε την αγάπη, γράψτε ένα γράμμα στο/στη σύντροφό σας και εκφράστε τα συναισθήματά σας, ή/και μοιραστείτε μαζί του/της μια καλή στιγμή που εσείς θα έχετε δημιουργήσει.
Μην ξεχνάτε ότι τα θετικά συναισθήματα μας ενεργοποιούν, μας κινητοποιούν, διευρύνουν τη σκέψη μας και μας βοηθούν να βλέπουμε δυνατότητες και όχι αδιέξοδα.
pschychology.gr
2013-05-10