‘Το μυαλό μας για να λειτουργήσει καλά και να διατηρήσει την ενέργεια και τη ζωτικότητά του απαιτεί (όπως και το υπόλοιπο σώμα μας): Καλή διατροφή, σωστή ανάπαυση και κατάλληλη άσκηση!’

Ακόμη και αν κάποιος είναι έξυπνος ή εξαιρετικά μορφωμένος μπορεί να βελτιώσει και να αναπτύξει ακόμη περισσότερο τις ικανότητες και δεξιότητες του.

Οι έρευνες γύρω από τις ικανότητες του ανθρώπινου εγκεφάλου είναι ποικίλες και όλες επιβεβαιώνουν ότι η λειτουργία αυτού του πολύτιμου οργάνου είναι πολύπλοκη και απαιτεί πολλούς γνωστούς και άγνωστους παράγοντες για να λειτουργεί σωστά και on timing!

Υπάρχουν όμως άμεσοι τρόποι με σκοπό να διατηρούμε ομαλή την λειτουργία του, να τον συντηρούμε σωστά και να ενισχύουμε τις ικανότητές του.

Το μυαλό μας για να λειτουργεί σωστά δεν απαιτεί από εμάς να είμαστε κλεισμένοι σε μία βιβλιοθήκη περιτριγυρισμένοι από βιβλία. Αντίθετα, απαιτεί σφαιρική αντιμετώπιση. Υπάρχουν αρκετά ‘κόλπα’ και τεχνικές και αν αλλάξουν κάποιες συνήθειές μας, η συμπεριφορά μας, η διατροφή μας, τότε μπορούμε να τονώσουμε τη φαιά μας ουσία και να αξιοποιήσουμε στο μέγιστο δυνατό τα εγκεφαλικά μας κύτταρα. Αυτό θα μας βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό να προλάβουμε ή να καθυστερήσουμε νόσους ή φθορές λόγω γήρατος.

Συμβουλές για μυαλό ‘ξυράφι’

Έξυπνες’ τροφές

Ο εγκέφαλός μας είναι το πλέον λαίμαργο όργανο στο σώμα μας, με συγκεκριμένες διατροφικές απαιτήσεις. Ό,τι τρώμε μπορεί να επηρεάσει τη νόησή μας και να ενισχύσει τηνλειτουργία του. Το πρωινό είναι απαραίτητο και όταν το παραλείπουμε οι επιδόσεις πέφτουν.Τα πολλά αεριούχα ποτά και σάκχαρα επιβραδύνουν έντονα τη μνήμη και την προσοχή, ενώ αντίθετα για πρωινό το ψωμί (κυρίως το μαύρο) ιδίως σε συνδιασμό με τα φασόλια (πλούσια σε πρωτείνες και φυτικές ίνες) ή τα marmitos(πολτός με βάση τη μαγιά μπύρας) βοηθούν σημαντικό σε ένα δυνατό ‘ξύπνημα’ της ημέρας. Για μεσημεριανό, η ομελέτα με σαλάτα βοηθούν σημαντικά. Το αυγό είναι πλούσιο σε χολίνη, που αυτή παράγει ακετυλοχολίνη, ένα νευροδιαβιβαστή που συνδέεται με τηνμνήμη, ενώ η σαλάτα είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά, καροτένιο και βιταμίνες C και Ε που συντηρούν τον εγκέφαλο. Επιδόρπιο με βάση το γιαούρτι, λόγω της τυροσίνης (αμινοξύ), βοηθά στην αντιμετώπιση του στρες και έχει σε εγρήγορση τηνμνήμη μας. Ένα απογευματινό βοηθάει στη διατήρηση των επιπέδων γλυκόζης στον εγκέφαλό μας. Αντίθετα, τα ‘junk foods’, κέικ, μπισκότα και trans λιπαρά οξέα εμπλέκονται σε νοητικές διαταραχές. Τέλος το `καλό` λίπος για τον εγκέφαλό μας,τα ω3 λιπαρά βοηθούν στην ανάπτυξή του και την αποφυγή της άνοιας. Ένα βραδινό με φράουλες ή μύρτιλλα βελτιώνει τον συντονισμό, τη συγκέντρωση και τη βραχύβια μνήμη (πειράματα σε ποντίκια).

‘Μνήμη εργασίας’

Οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι το IQ καθορίζεται από τα γονίδια. Όμως νέες μελέτες δείχνουν ότι μία βασική λειτουργία του εγκεφάλου, η βραχύβια μνήμη ή μνήμη εργασίας μπορεί να είναι το θεμέλιο της γενικής νοημοσύνης, οπότε αν βελτιώσουμε τη συγκεκριμένη λειτουργία, μπορούμε να βελτιώσουμε και το IQ μας.

Η μνήμη εργασίας είναι το βραχυπρόθεσμο σύστημα αποθήκευσης του εγκεφάλου και αποτελεί το ‘εργαστήριό’ του για την επίλυση πνευματικών προβλημάτων.

Αν για παράδειγμα υπολογίσουμε πόσο κάνει 73-6+7, η μνήμη εργασίας σας θα αποθηκεύει τα άμεσα βήματα που είναι απαραίτητα για τη λύση. Η ποσοτική πληροφορία που μπορεί να αποθηκεύσει η μνήμη εργασίας έχει σχέση με τη γενική μας νοημοσύνη!

Στο Ινστιτούτου Καρολίνσκα, με πειράματα σε παιδιά και ενήλικες διαπιστώθηκε ότι τα συστήματα μνήμης εργασίας μπορούν να αναπτυχθούν με την εκγύμναση! Αυτό μπορεί να οδηγήσει και στη βελτίωση του IQ!

‘Η γενετική καθορίζει πολλά’, αναφέρει ο Τόρκελ Κλίνγκμπεργκ, ‘αλλά ένα μικρό ποσοστό-δεν ξέρουμε ακόμη πόσο- μπορεί να βελτιωθεί με την εξάσκηση’.

‘Τα θαύματα της μνήμης’

600 άτομα μπαίνουν με τη σειρά σε ένα αμφιθέατρο λέγοντας το όνομά τους. Μία ώρα μετά σας ζητούν αν μπορείτε να τα θυμηθείτε όλα. Είστε σε θέση; Οι περισσότεροι τρομάζουν και μόνο με την ιδέα. Στην πραγματικότητα όμως όλοι μπορούμε να το κάνουμε. Απλώς χρειάζεται την τεχνική και την προσήλωση.

Μελετώντας τους ‘μνημοτέχνες’, δηλαδή ανθρώπους που απομνημονεύουν χιλιάδες νούμερα, η Έλινορ Μαγκουάιρ, από το University College στο Λονδίνο, διαπίστωσε ότι δεν έχουν ιδιαίτερα υψηλό IQ, ούτε διαφορετική διάπλαση στον εγκέφαλό τους. Απλώς όταν απομνημονεύουν, δραστηριοποιούνται περιοχές στον εγκέφαλο που δείχνουν ότι έχουν στρατηγική. Π.χ για να θυμούνται τη σειρά των χαρτιών σε μία τράπουλα, αποδίδουν στο κάθε ένα όνομα προσώπου ή αντικειμένου και φτιάχνουν μία ιστορία. Κάτι παρόμοιο κάνουν και οι ηθοποιοί για να θυμούνται τα λόγια τους κτλ. Μελέτες φανερώνουν ότι η τεχνική αυτή βελτιώνει την απομνημόνευση και σε μη ηθοποιούς.

Η Μπάρι Γκόρντον από το Πανεπιστήμιο του Τζον Χόπκινς στην Βαλτιμόρη, τονίζει ότι η στρατηγική είναι σημαντική και στην καθημερινότητά μας. Απλές κινήσεις, όπως το να βάζεις τα κλειδιά στο ίδιο σημείο ή να σημειώνεις, έχει ως αποτέλεσμα να αυξήσει σημαντικά ο εγκέφαλος τη χωρητικότητά του σε πληροφορίες. Αν το αδύνατο σημείο σας είναι π.χ τα ονόματα, προσπαθήστε να κάνετε συνδυασμούς και συνειρμούς!

‘Ευεργετικός Ύπνος’

‘Η έλλειψη ύπνου είναι κακή συνθήκη για τον εγκέφαλό μας. Ο σχεδιασμός, η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, η μάθηση, η συγκέντρωση, η μνήμη εργασίας, η εγρήγορση, μειώνονται δραματικά, όπως και το IQ μας. Αν είστε ξύπνιοι επί 21 ώρες, οι ικανότητές σας ισοδυναμούν με ενός ανθρώπου, ο οποίος κατά το νόμο είναι σε κατάσταση μέθης’, αναφέρει ο Σον Ντράμοντ του Πανεπιστημίου της

Καλιφόρνια στον Σαν Ντιέγκο. Το ίδιο ισχύει αν έχουμε κοιμηθεί για λίγες ώρες επί 3 συνεχόμενες ημέρες.

Τα αποτελέσματα είναι αναστρέψιμα, ενώ οι επιδόσεις αυξάνονται, καθώς και η ικανότητα συγκέντρωσης. Ο καλός νυχτερινός ύπνος έχει όμως και άλλα οφέλη.

Ο εγκέφαλός μας επεξεργάζεται νέες μνήμες, εξασκείται και τελειοποιεί νέες ικανότητές του, λύνει μέχρι και προβλήματα. Επιπλέον, ένας μικρός υπνάκος μετά την εκμάθηση κάτι νέου, μπορεί να μας βοήθησε, υποστηρίζουν οι ειδικοί.

Το μυαλό μας έχει δύναμη! Για να την αξιοποιήσουμε θέλει τον σωστό τρόπο!

Ημερομηνία δημοσίευσης: 8 Απριλίου 2011

Γράφει: Ταλιούρη Ειρήνη, Βιολόγος

Πηγές: Βήμα science, Kate Douglas, Bob Holmes et al, healthylifetree.com

iatronet.gr