
Άρθρο της ψυχολόγου κας Βασιλικής Κατωπόδη για την σημασία, την δημιουργία και την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης.
Αυτοεκτίμηση
Η αυτοεκτίμηση είναι πολύ σημαντική για την ψυχική μας εξέλιξη. Ας δούμε όμως πως δημιουργείται και πως ενισχύεται. Είναι εξίσου σημαντικό για όλους τους ενήλικες υποστηρικτές να ξέρουμε πως μπορούμε να βοηθήσουμε τους νεώτερους από εμάς, ώστε να έχουν μια καλύτερη εικόνα για τον εαυτό τους καθώς επίσης και να αισθάνονται ότι έχουν αξία.
Μηνύματα που δεχόμαστε στην παιδική ηλικία.
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης . Πιθανόν, όμως, ο πιο σημαντικός είναι η εικόνα που σχηματίζουν τα παιδιά για τον εαυτό τους από τις αντιδράσεις των άλλων, κατά την διάρκεια της παιδικής ηλικίας, ιδιαίτερα από τους κοντινούς τους ανθρώπους .
Εάν δώσουμε το μήνυμα στα παιδιά μας ότι τα αγαπάμε, παρόλο που μπορεί να χρειαστεί να ασκήσουμε κριτική ή να τα τιμωρήσουμε για κάποια λάθη τους, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να μεγαλώσουν έχοντας θετική εικόνα για τον εαυτό τους .Αυτό δίνει στα παιδιά μια ασφαλή βάση στην οποία μπορούν να στηριχτούν μεγαλώνοντας που θα τους επιτρέψει να μάθουν και να αλλάξουν χωρίς να χάσουν την αίσθηση της ασφάλειας.
Αντίθετα αν η εικόνα που για διάφορους λόγους σχηματίζει το παιδί είναι ότι δεν είναι τόσο αγαπητό, τότε αποδυναμώνεται η αυτοεκτίμηση και το παιδί αισθάνεται την ανάγκη να αποζητήσει την αποδοχή με οποιοδήποτε κόστος. Αυτό κάνει το παιδί άκαμπτο και αρνητικό προς την αλλαγή ή έρμαιο της οποιαδήποτε τάσης αφού δε στηρίζεται σε στέρεο έδαφος . Είτε με τον έναν είτε με τον άλλον τρόπο, ο κίνδυνος είναι ότι το παιδί μπορεί να στραφεί προς κάποια αυτοκαταστροφική συμπεριφορά όπως η κατάχρηση ουσιών.
Εικόνες που εσωτερικεύουμε
Ένας από τους λόγους που οι εικόνες που δεχόμαστε στην παιδική μας ηλικία είναι τόσο σημαντικές, είναι γιατί μετά από λίγο διάστημα δρούμε σύμφωνα με αυτές και ανεξάρτητα από τα καινούργια μηνύματα του περιβάλλοντος μας .
Εσωτερικεύουμε μια εικόνα για τον εαυτό μας και δύσκολα την αλλάζουμε στην συνέχεια. Πόσοι από εμάς για παράδειγμα, δε μουρμουρίζουμε στον εαυτό μας όταν προσπαθούμε να κάνουμε κάτι «Τι βλάκας που είμαι». Αν το σκεφτούμε λογικά, μπορεί να παρατηρήσουμε ότι είμαστε ο πιο αυστηρός κριτής του εαυτού μας. Ο λόγος είναι ήδη όπως αναφέραμε, η εικόνα που έχουμε σχηματίσει για τον εαυτό μας.
Δεν είναι ποτέ πολύ αργά
θα ήταν λάθος να δώσουμε τόσο μεγάλη έμφαση στην επιρροή της εικόνας που σχηματίζεται κατά την παιδική μας ηλικία έτσι ώστε το παν να μοιάζει προκαθορισμένο ή χωρίς ελπίδα αλλαγής. Δε σημαίνει ότι κάποιος που μικρός σχημάτισε την εικόνα ότι δεν είναι αγαπητός δεν μπορεί να αλλάξει, ούτε ότι κάποιος που αντίθετα, σχημάτισε μια θετική εικόνα εαυτού, δε θα αντιμετωπίσει προβλήματα στην μετέπειτα ζωή του.
Ας μην ξεχνάμε ότι μιλάμε για ανθρώπινα όντα που είναι ελεύθερα & μπορούν να αλλάξουν & να εξελιχθούν. Μπορούμε να ενισχύσουμε & την δική μας αλλά & των άλλων την αυτοεκτίμηση μέσα από την συνειδητοποίηση & τον τρόπο επικοινωνίας μας. Επειδή όμως η βασική εικόνα εαυτού δημιουργείται στην παιδική ηλικία, είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε το δικό μας επίπεδο αυτοεκτίμησης, & να είμαστε προσεκτικοί στα μηνύματα που δίνουμε στα παιδιά μας και στους νεώτερους από εμάς.
ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ → ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗ → ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ
ΕΙΜΑΙ → ΕΙΜΑΙ + ΞΕΡΩ → ΕΙΜΑΙ + ΞΕΡΩ =ΜΠΟΡΩ
Κατωπόδη Βασιλική, Ψυχολόγος – Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, Επιστημονικά Υπεύθυνη του Κέντρου Πρόληψης Χρήσης Εξαρτησιογόνων Ουσιών Ν. Λευκάδας
2012-03-13
Διαβάστε εδώ την συνέντευξη με την ψυχολόγο και υπεύθυνη των σχολών γονέων στην Λευκάδα, κα Κατωπόδη Βασιλική.