ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Με τη συμμετοχή του Υφυπουργού Ανάπτυξης, Κυριάκου Βιρβιδάκη, του Γ.Γ. Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης, Γιώργου Γιαννούση, καθώς και της εκπροσώπου της Ε.Ε. Sabine Bourdy, άρχισε σήμερα στην Κέρκυρα το Αναπτυξιακό Συνέδριο της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, τις εργασίες του οποίου κήρυξε ο Περιφερειάρχης Ι. Ν. Σπυρίδων Σπύρου.

  Στόχος του συνεδρίου αυτού, το οποίο, σημειωτέον, είναι το πρώτο που γίνεται σε περιφερειακό επίπεδο, μετά το Εθνικό Αναπτυξιακό Συνέδριο, ήταν η παρουσίαση του γενικού πλαισίου της νέας Αναπτυξιακής Στρατηγικής για την περίοδο 2014-202, οι νέες προοπτικές και προκλήσεις, κυρίως δε οι προτεραιότητες που τίθενται για την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων.

Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης (Σ.Ε.Σ.) η ονομασία του νέου χρηματοδοτικού προγράμματος της Ε.Ε.
 
  Καθώς, το αργότερο, μέχρι το τέλος του 2013, θα πρέπει να κατατεθούν προς έγκριση από την Ε.Ε. τα Περιφερειακά Προγράμματα, οι διαδικασίες που θα ακολουθήσουν του Συνεδρίου αυτού είναι η πραγματοποίηση ημερίδων σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα, με σκοπό την ανάπτυξη του διαλόγου ανάμεσα σε Περιφέρεια και κοινωνικούς εταίρους, η κατάθεση προτάσεων και ιδεών για το σχηματισμό του προγράμματος, η διερεύνηση των δυνατοτήτων εφαρμογής καινοτόμων ενεργειών στη βάση ενός κοινού οράματος.

  Αξίζει, δε να σημειωθεί ότι τα Περιφερειακά Προγράμματα για τη νέα προγραμματική περίοδο θα είναι 13 (!), όσα δηλαδή και ο αριθμός των Περιφερειών της χώρας και όχι 7, όπως με το τρέχον ΕΣΠΑ.    

Αγροδιατροφή + Γαστρονομία + Φιλοξενία + Τουρισμός

  Σε επίπεδο διαδικασιών που πρέπει να γίνουν μέχρι τη διαμόρφωση του προγράμματος, σημαντικές ήταν οι τοποθετήσεις τόσο του Υφυπουργού, Κ. Βιρβιδάκη όσο και του Γ.Γ. Δημοσίων Επενδύσεων, Γ. Γιαννούση, ενώ η κ. Bourdy, μιλώντας με βάση την επεξεργασία στοιχείων που έγιναν από ομάδα εργασίας στα Ιόνια Νησιά, αναφέρθηκε στην εισήγησή της τόσο σε παρατηρήσεις που αφορούν δυσλειτουργίες στην εφαρμογή ευρωπαϊκών προγραμμάτων όσο και στο μέλλει γενέσθαι.
  Ειδικότερα, η κ. Bourdy, έκανε λόγο για κουλτούρα αξιολόγησης, για όραμα και στόχο (για το πώς θέλουμε την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων στο μέλλον), για βελτίωση της παραγωγικότητας, για ιεράρχηση αναγκών, ενώ, επίμονα, αναφέρθηκε στη δημιουργία θέσεων εργασίας.
  «Να δούμε», είπε χαρακτηριστικά, «τις ξεχωριστές δυνατότητες της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, να ενισχύσουμε την καινοτομία, τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τον εναλλακτικό τουρισμό, τη διάσταση της τεχνολογίας, την προστασία του περιβάλλοντος και τη χρηστή διαχείριση των κονδυλίων».

  Η Αγροδιατροφή + Γαστρονομία + Φιλοξενία + Τουρισμός θα μπορούσε, τόνισε η εκπρόσωπος της Ε.Ε., να αποτελούν στρατηγικό σχεδιασμό για την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων και πρότεινε τη δημιουργία Ομάδας Εργασίας στην οποία θα συμμετέχουν, διακεκριμένοι επιχειρηματίες, ακαδημαϊκοί και νέοι επιστήμονες, οι οποίοι θα καταθέσουν προτάσεις και τους οποίους θα πρέπει να στηρίξουμε, για να μην απογοητευτούν από το αποτέλεσμα.

Εισήγηση Περιφερειάρχη Ιονίων Νήσων – Το αναπτυξιακό όραμα

  Στις βασικές αναπτυξιακές κατευθύνσεις για την Περιφέρεια Ιονίων Νήσων μέχρι το 2020, αναφέρθηκε στην εισήγησή του, ο Περιφερειάρχης, Σπ. Σπύρου.

  «Σύμφωνα με το εγκεκριμένο από το Περιφερειακό Συμβούλιο Επιχειρησιακό  Πρόγραμμα», είπε εισηγούμενος το θέμα ο Περιφερειάρχης, «Κεντρικό Στρατηγικό Αναπτυξιακό Στόχο και  Όραμα της  Περιφέρειας Ιονίων Νήσων για το 2020 αποτελεί «η Ορθολογική και Βιώσιμη Ανάπτυξη με Αναγνωρίσιμη  Πολιτιστική και Περιβαλλοντική Ταυτότητα και  Διασφάλιση της Κοινωνικής Ευημερίας και Συνοχής».

  «Το Όραμα αυτό», πρόσθεσε ο κ. Σπύρου, «καθώς και  οι Αναπτυξιακοί Άξονες Προτεραιότητας  της ΠΙΝ, εντάσσονται στο ευρύτερο πλαίσιο της Πολιτικής Συνοχής της ΕΕ,  της Στρατηγικής Ευρώπη 2020 και των 11 θεματικών στόχων της περιόδου 2014-2020,  δίνοντας όμως ιδιαίτερη έμφαση στις ανάγκες, προτεραιότητες και αναπτυξιακές δυνατότητες της ΠΙΝ και των πολιτών  της».  

Τοποθετήσεις επικεφαλής παρατάξεων

  Κριτική τόσο για τη διαδικασία προγραμματισμού, σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο, όσο και για την κατεύθυνση που κινείται η στρατηγική ανάπτυξης και για το ποιους ωφελεί αυτή, άσκησε, κατά τη διάρκεια της τοποθέτησής του, ο επικεφαλής της «ΑΝ.Α.Σ.Α.», Θ. Γαλιατσάτος, ενώ ο επικεφαλής της «Αριστερής Κίνησης Ιονίου, Σ. Βλάχος, έκανε λόγο για στρατηγικές επιλογές που πρέπει να γίνουν, να μη γίνει κατάτμηση κονδυλίων σε πολύ μικρά έργα αλλά σε λίγα και ουσιαστικά.

Η εισήγηση του Περιφερειάρχη

ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ, ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ ΣΠΥΡΟΥ, ΣΤΟ 1ο ΠΕΡΙΦΕΡΙΑΚΟ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
για την περίοδο προγραμματισμού 2014 - 2020

Αγαπητοί προσκεκλημένοι,

Μετά τις τόσο ενδιαφέρουσες και τόσο ενημερωτικές εισηγήσεις, που προηγήθηκαν, παίρνω το λόγο για να τονίσω ότι βρισκόμαστε στο μέσον μιας πολύ σημαντικής διαδικασίας. Αυτής του σχεδιασμού και της κατάρτισης του Περιφερειακού Αναπτυξιακού προγραμματισμού της περιόδου 2014-2020, τουλάχιστον ως προς το σκέλος που αφορά στη συνδρομή των χρηματοδοτικών πόρων από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία της ΕΕ.
Έχουν προηγηθεί:
• Οι διαπραγματεύσεις σε εθνικό επίπεδο για το στρατηγικό πλαίσιο, τις τομεακές και χωρικές πολιτικές και τους Κανονισμούς των Ταμείων, που θα διέπουν τις αναπτυξιακές παρεμβάσεις της επόμενης προγραμματικής περιόδου.
• Η διατύπωση των αρχικών θέσεων της Περιφέρειας, για τις κατευθύνσεις των αναπτυξιακών προτεραιοτήτων για την επόμενη προγραμματική περίοδο και η τοποθέτησή της επί των θέσεων των υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής  για το νέο «ΕΣΠΑ» της χώρας δηλ. το Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης για την περίοδο 2014-2020.

Σύμφωνα με το εγκεκριμένο από το Περιφερειακό Συμβούλιο Επιχειρησιακό  Πρόγραμμα, Κεντρικό Στρατηγικό Αναπτυξιακό Στόχο και  Όραμα της  Περιφέρειας Ιονίων Νήσων για το 2020 αποτελεί «η Ορθολογική και Βιώσιμη Ανάπτυξη με Αναγνωρίσιμη  Πολιτιστική και Περιβαλλοντική Ταυτότητα και  Διασφάλιση της Κοινωνικής Ευημερίας και Συνοχής».

Το ανωτέρω  Όραμα, καθώς και  οι Αναπτυξιακοί Άξονες Προτεραιότητας  της ΠΙΝ, εντάσσονται στο ευρύτερο πλαίσιο της Πολιτικής Συνοχής της ΕΕ,  της Στρατηγικής Ευρώπη 2020 και των 11 θεματικών στόχων της περιόδου 2014-2020,  δίνοντας όμως ιδιαίτερη έμφαση στις ανάγκες, προτεραιότητες και αναπτυξιακές δυνατότητες της ΠΙΝ και των πολιτών  της.

Από την προσεκτική μελέτη τόσο των θέσεων της ΕΕ όσο και των εθνικών κατευθύνσεων του αναπτυξιακού προγραμματισμού της περιόδου 2014-2020, όπως αυτές παρουσιάζονται στην 2η Εγκύκλιο του ΥπΑνΥΠ, εντοπίζεται σοβαρό έλλειμμα  σε τομείς πολιτικής που προσιδιάζουν στις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες ενός μεγάλου τμήματος της επικράτειας, όπως είναι ο νησιωτικός ελλαδικός χώρος, τμήμα του οποίου αποτελεί και η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων.

Ιδιαίτερα, η προτεινόμενη από τους Κανονισμούς της ΕΕ και τις θέσεις των υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η πολιτική για τη θεματική συγκέντρωση των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων σε επιμέρους ειδικούς στόχους και επενδυτικές προτεραιότητες θα πρέπει να συμπληρωθεί και ενισχυθεί:

1ο . Με την ενσωμάτωση της διάστασης της «νησιωτικότητας» και της πρόβλεψης για την ιδιαίτερη στήριξη των μικρών νησιών της χώρας, που αποτελούν μια διακριτή υπόσταση ως προς τα προβλήματα, τις προοπτικές και τις στρατηγικές για την ανάπτυξή τους. Η Ε.Ε., παρά την υιοθέτηση της εδαφικής διάστασης της συνοχής, δεν έχει προχωρήσει μέχρι τώρα στο σχεδιασμό μιας συνεκτικής νησιωτικής πολιτικής για τις Νησιωτικές Περιφέρειες, που θα προβλέπει ιδιαίτερη μέριμνα, όπως η εφαρμογή της αρχής της αναλογικότητας και του ισοδύναμου, ειδικά καθεστώτα κλπ). Κατά συνέπεια κρίνεται σκόπιμη η δημιουργία Ειδικού Προγράμματος για τα νησιά με ιδιαίτερη μνεία στα μικρά νησιά της εδαφικής επικράτειας της χώρας, καθώς και η υιοθέτηση ειδικού  καθεστώτος ενίσχυσης των νησιών της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων (κατά το πρότυπο των νησιών του Αιγαίου Πελάγους).

2ο . Η υιοθέτηση της Διακήρυξης της Λεμεσού ότι, «η Στρατηγική Ευρώπη 2020 πρέπει να συνοδεύεται από μια δυναμική ατζέντα για τις θάλασσες και τους ωκεανούς που θα υποστηρίζει την ανάπτυξη, την ανταγωνιστικότητα και την απασχόληση με στόχο μια βιώσιμη “γαλάζια οικονομία».

3ο.  Η υιοθέτηση και  εφαρμογή στην πράξη της Θαλάσσιας Στρατηγικής για την Αδριατική Θάλασσα και το Ιόνιο Πέλαγος (εκπόνηση και υποστήριξη εφαρμογής συγκροτημένου Σχεδίου Δράσης), αξιοποιώντας και τους πόρους των λοιπών, πλην των Διαρθρωτικών Ταμείων, υφιστάμενων ή/και νέων χρηματοδοτικών μέσων και εργαλείων, όπως Πρόγραμμα HORIZON 2020, LIFE+, «Συνδέοντας την Ευρώπη».

Πέραν αυτών, σημαντικό για τα Ιόνια Νησιά είναι το ζήτημα της «εσωτερικής» και «εξωτερικής» προσπελασιμότητας στους τομείς των μεταφορών, αλλά και της ενέργειας και της ψηφιακής τεχνολογίας. Η πρωτοβουλία «Διασυνδέοντας την Ευρώπη» δεν μπορεί παρά να επεκταθεί και να καλύψει και το νησιωτικό ευρωπαϊκό χώρο. Στο πλαίσιο αυτό κρίσιμη θεωρείται η αντιμετώπιση των προβλημάτων στις θαλάσσιες μεταφορές, της συνδεσιμότητας μεταξύ των νησιών και της ηπειρώτικης χώρας, των νησιών μεταξύ τους, και κυρίως του προβλήματος της προσπελασιμότητας απομονωμένων περιοχών και πυλών εισόδου (πόλεων κλπ).

  Επίσης, για τη διασπορά των αναπτυξιακών αποτελεσμάτων, κρίσιμος κρίνεται ο σχεδιασμός και η εφαρμογή στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων:

Α. Τοπικών Προγραμμάτων Ανάπτυξης (στα πρότυπα των δράσεων Leader) τα οποία θα προωθούνται από την τοπική κοινωνία, θα επικεντρώνονται σε μία περιοχή (υπο-περιφέρεια) και μπορούν να συγχρηματοδοτηθούν από όλα τα Ταμεία. Μέσω αυτών, εκτός των άλλων θα αναδειχθεί και ο ρόλος των φορέων εκτός του δημόσιου τομέα  και του ιδιωτικού τομέα, μέσω της υποχρεωτικής συμμετοχής άνω του 50%. 

Β. Δράσεων Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης μέσω των Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων (Integrated Territorial Investments), των οποίων οι διατιθέμενοι πόροι δύναται να προέρχονται από πολλά ΕΠ και Άξονες Προτεραιότητας, στις οποίες θα διατεθεί το 5% τουλάχιστο  των πόρων του ΕΤΠΑ.

Γ. Παρεμβάσεων στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας για «Καινοτόμες δράσεις στο πλαίσιο της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης»,  με max χρηματοδότηση  0,2% του ΕΤΠΑ.

  Επίσης, θα πρέπει να δημιουργηθεί το πλαίσιο ενός καλύτερου συντονισμού στο επίπεδο της χάραξης της περιφερειακής στρατηγικής, περιλαμβανομένων και των συγχρηματοδοτούμενων από το Γεωργικό Ταμείο παρεμβάσεων, αντιμετωπίζοντας την πολυδιάσπαση ανάμεσα σε ΠΕΠ, Επιχειρησιακά Προγράμματα Περιφερειών (Υπ. Εσωτερικών), κλπ. συγχρηματοδοτούμενα και μη προγράμματα, καθένα εκ των οποίων αναφέρεται σε μια ξεχωριστή συνολική ή επιμέρους στρατηγική.

  Σε όλη αυτή τη διαδικασία θα πρέπει να προστρέξουμε με νηφαλιότητα αλλά και επιμονή λαμβάνοντας υπόψη την τρέχουσα δύσκολη οικονομική συγκυρία, έχοντας στο «εμπρός» μέρος του μυαλού μας σε εκείνα τα τμήματα της κοινωνίας που πλήττονται περισσότερο από την κρίση και τις αλλαγές που αυτή προκαλεί. Η εμβάθυνση, επομένως, στα μέτρα και τις πολιτικές συνοχής αποτελεί προτεραιότητα.
  
  Από την άλλη πλευρά, η πρόοδος στη διοικητική και περιφερειακή αποκέντρωση δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την ανάληψη πιο σημαντικού ρόλου από τις Περιφέρειες στα ζητήματα της περιφερειακής ανάπτυξης. Αυτό θα πρέπει να υποστηριχθεί πρωτίστως από:

1ον. Με την αντιμετώπιση των καθυστερήσεων που παρουσιάζονται στην εφαρμογή του Προγράμματος ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ και την ολοκλήρωση της Διοικητικής Μεταρρύθμισης, με την ενδυνάμωση του ρόλου των Περιφερειών στα ζητήματα σχεδιασμού, διαχείρισης και παρακολούθησης υλοποίησης των αναπτυξιακών παρεμβάσεων σε περιφερειακό επίπεδο.

2ον. Με την ενίσχυση των Περιφερειών με το κατάλληλο έμψυχο δυναμικό, προκειμένου να καλυφθούν ικανοποιητικά οι απαιτήσεις υποστήριξης σχεδιασμού, διαχείρισης και παρακολούθησης της υλοποίησης των αναπτυξιακών παρεμβάσεων της τρέχουσας και πολύ περισσότερο της νέας προγραμματικής περιόδου.
 
3ον. Την κατάλληλη αρχιτεκτονική των Προγραμμάτων της νέας προγραμματικής περιόδου, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην περιφερειακή τους διάσταση.

4ον. Τη χρηματοδότηση των αναγκαίων μελετών και ερευνών ωρίμανσης των έργων και παρεμβάσεων της επόμενης προγραμματικής περιόδου, προκειμένου να διασφαλισθεί η έγκαιρη υλοποίησή τους και η τόνωση του προσδοκώμενου από αυτά αναπτυξιακού αποτελέσματος.

  Κρίσιμη, τέλος, αποτελεί η ανάγκη απλοποίησης του συνολικού συστήματος παραγωγής και υλοποίησης των αναπτυξιακών παρεμβάσεων, προκειμένου αυτό να καταστεί ευέλικτο και αποτελεσματικό  εργαλείο γρήγορης προσαρμογής και απόκρισης στις  απαιτήσεις της δύσκολης συγκυρίας της παρατεταμένης οικονομικής και δημοσιονομικής κρίσης και της νέας προγραμματικής περιόδου.

  Αγαπητοί προσκεκλημένοι,

  Με αυτές τις σκέψεις και σε συνεχή επικοινωνία με την κοινωνία των πολιτών και τους τοπικούς και περιφερειακούς φορείς εκπροσώπησης των πολιτών και της επιχειρηματικής κοινότητας της Περιφέρειας μας προσερχόμαστε σε αυτή την κρίσιμη διαδικασία της διαβούλευσης για τον αναπτυξιακό προγραμματισμό της επόμενης προγραμματικής περιόδου.

  Σήμερα και την επόμενη περίοδο μέχρι τη διαμόρφωση του νέου προγραμματικού κειμένου της Περιφέρειας για την περίοδο 2014 – 2020 περιμένουμε τις προτάσεις και τις ιδέες σας. Προτάσεις που θα εστιάζουν στην έξυπνη, διατηρήσιμη  και προσαρμοσμένη στις ιδιαίτερες ανάγκες της Περιφέρειάς μας ανάπτυξη.

  Σε όλη αυτή τη διαδικασία οφείλουμε να αναζητήσουμε τρόπους και μέτρα για στοχευμένες πολιτικές συνοχής για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, της ανεργίας και τη σχολικής διαρροής, θέματα που αποτελούν μείζονα προτεραιότητα για την Περιφέρειά μας.

  Στη συνέχεια, με την κατάρτιση του νέου προγραμματικού κειμένου, θα βρεθούμε και πάλι μαζί για να συζητήσουμε, να ανταλλάξουμε ιδέες και προτάσεις και να συν-διαμορφώσουμε το νέο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων.

  Κλείνοντας αυτή τη σύντομη εισήγηση, επιγραμματικά θέλω να τονίσω ότι:

• Η προσπάθεια τήρησης ενός ασφυκτικού χρονοδιαγράμματος, για τη διαμόρφωση του Αναπτυξιακού Προγραμματισμού, δεν πρέπει να γίνει σε βάρος της ανάπτυξης ενός ουσιαστικού διαλόγου και ευρείας συμμετοχής της κοινωνίας, των τοπικών – περιφερειακών φορέων, εκπροσώπων των πολιτών και της επιχειρηματικής κοινότητας.
• Η δυνατότητα χρηματοδότησης επιλεγμένων μελετών για δράσεις και έργα, που δημιουργούν προσθετική αξία, ώστε να δίνουν τη δυνατότητα τη άμεσης ένταξης και εκτέλεσης των έργων.
• Απλοποίηση των διαδικασιών και ρήτρα ευθύνης για την τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων.
• Πρόβλεψη προγραμμάτων, σε περιφερειακό επίπεδο, άμεσης απασχόλησης ανέργων για την προστασία του περιβάλλοντος από κινδύνους πυρκαγιών και δράσεων προστασίας περιβάλλοντος από ρύπανση.
• Πρόβλεψη, ανά Περιφέρεια, προγράμματος ενίσχυσης του Πρωτογενούς Τομέα, για την παραγωγή προϊόντων ποιότητας, στο πλαίσιο του Προγράμματος «Καλάθι Αγροτικών Προϊόντων».
• Απλοποίηση των διαδικασιών για παρεμβάσεις, που περιορίζουν την απομόνωση – ιδιαίτερα των μικρών νησιών (τοπικές συγκοινωνίες, προσπελασιμότητα, έργα μικρής κλίμακας) – ώστε τα νησιά να μπορούν να συγκρατούν τους κατοίκους σε αυτά και να αποφεύγεται η ερήμωσή τους.
• Δράσεις που εξασφαλίζουν τη συνεχή εκπαίδευση των νέων σε όλα τα επίπεδα της βασικής εκπαίδευσης, ώστε να περιοριστεί στο ελάχιστο η εγκατάλειψη του σχολείου.

 
2013-04-14