Συνέντευξη  παραχώρησε στο lefkadanews.com ο Διοικητής Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Λευκάδας Πύραρχος Κώνστας Βασίλειος. Ο κ. Κώνστας μας μίλησε για τον Αντιπυρικό σχεδιασμό του φετινού καλοκαιριού, για την κατάσταση στην χωματερή Λευκάδας καθώς και για τη μεγάλη σημασία που έχει η πρόληψη στην αποφυγή των πυρκαγιών.

Σχετικά με τον Αντιπυρικό σχεδιασμό, που θα δοθεί βάρος φέτος και ποιες είναι οι γενικές κατευθύνσεις;

Η Πυροσβεστική Υπηρεσία όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος ανασύνταξε το σχέδιο αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών και το υπέβαλλε στην προϊστάμενη μας Αρχή, για έγκριση, προκειμένου κατόπιν να υλοποιηθεί. Η βαρύτητα, παρότι δεν είναι αποκλειστικά δική μας αρμοδιότητα, δίνεται στην πρόληψη. Υπάρχουν συγκεκριμένοι φορείς που είναι υπεύθυνοι για την πρόληψη, και αυτοί είναι η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, με τα γραφεία Πολιτικής Προστασίας που υπάρχουνε στις Περιφέρειες, οι Δήμοι και η Δασική Υπηρεσία. Είμαστε σε συνεχή συνεργασία με τους συγκεκριμένους φορείς, έτσι ώστε τα προληπτικά μέτρα που πρέπει να παρθούν, να ληφθούν με τέτοιο τρόπο ώστε να έχουμε το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα. Στα πλαίσια αυτά και φέτος είχαμε κάνει καταγραφή του οδικού και δασικού και αγροτικού δικτύου και τα προβλήματα που εντοπίσαμε τα γνωρίσαμε τόσο στους Δήμους, όσο και στη δασική υπηρεσία, προκειμένου να προχωρήσουν σε εκτέλεση έργων που θα αποκαταστήσουν την απρόσκοπτη διέλευση των πυροσβεστικών οχημάτων

Φέτος δόθηκε από το Υπουργείο, ένα ποσό που αφορά στην υλοποίηση οδικών έργων για την ενίσχυση της πυροπροστασίας, Έργα τα οποία ενδέχεται να μην ολοκληρωθούν τη φετινή περίοδο, σύμφωνα και με τα όσα συζητήθηκαν στις δύο τελευταίες συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου. Τι θα κάνετε σε περίπτωση που εκδηλωθεί πυρκαγιά, πριν προλάβουν να ολοκληρωθούν τα έργα για την Αντιπυρική Προστασία; Είστε προετοιμασμένοι για έναν τέτοιο ενδεχόμενο;

Όχι μόνο απλά το έχω σκεφτεί σαν ενδεχόμενο, αλλά είναι αυτό που κυρίως με βασανίζει. Και για αυτό το λόγο παρευρέθηκα και στην τελευταία συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, γιατί είχα πληροφορίες ότι η απόφαση που θα λαμβανόταν θα ήταν με κάποια διαδικασία η οποία ίσως θα καθυστερούσε πάρα πολύ την απόφαση των έργων. Στο πλαίσιο αυτό λοιπόν παρευρέθηκα, εξέφρασα την άποψη της υπηρεσίας, έτσι ώστε οι Δημοτικοί Σύμβουλοι να ακούσουν και μία άλλη άποψη και την επικινδυνότητα η οποία υπάρχει και εντέλει να βοηθηθούν για να πάρουν την σωστότερη απόφαση. Η απόφαση που λήφθηκε είναι να εκτελεστούν ανά τρεις  ενότητες ομαδοποιημένα τα έργα. Όσον αφορά τον χρόνο που απαιτείται για να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες και η εκτέλεση των έργων δεν τον γνωρίζω. Ο Δήμαρχος κ. Αραβανής , με τον οποίον είμαστε σε συνεχή επαφή για το θέμα αυτό, χθες το μεσημέρι μου είπε ότι το τρέχει όσο μπορεί περισσότερο.  Αυτό είναι μία διαβεβαίωση  του Δήμου ότι γίνεται η προσπάθεια. Το αποτέλεσμα όμως δεν μπορώ να το προδικάσω. Απλά να επισημάνω για μία ακόμα φορά ότι θα ήταν καταστροφικό εάν δεν έχουν ολοκληρωθεί τα έργα σε έγκαιρο χρόνο. Μη φθάσουμε δηλαδή να έχουμε ανολοκλήρωτα τα έργα στο τέλος της αντιπυρικής ή και ακόμη μετά από αυτή. Τώρα όσον αφορά το τι θα κάνει η υπηρεσία, εάν εκδηλωθεί πυρκαγιά σε μία μη προσβάσιμη περιοχή, εγώ όπως αντιλαμβάνεστε δεν μπορώ να διακινδυνεύσω την ασφάλεια του προσωπικού κυρίως και του μηχανολογικού εξοπλισμού. Εάν δεν έχουμε πρόσβαση θα πάμε μέχρι εκεί που μπορούμε και από εκεί και πέρα θα ζητήσω εναέρια υποστήριξη και αεροπυρόσβεση. Εάν υπάρχει διαθέσιμο εναέριο μέσο. Γιατί όπως γνωρίζετε θα υπάρχουν δύο Καναντέρ στο Άκτιο τα οποία θα καλύπτουν όλα τα Ιόνια Νησιά την Δυτική Ελλάδα, Αιτωλοακαρνανία και Ήπειρο, οπότε ίσως να είναι απασχολημένα σε κάποια άλλη πυρκαγιά. Το γεγονός πάντως ότι δεν θα μπορέσουμε να φτάσουμε στην πυρκαγιά κοντά και έγκαιρα θα έχει σαν αποτέλεσμα η πυρκαγιά να  μεγαλώσει με συνέπειες απρόβλεπτες. Αυτό ας το αναλογιστούν όλοι όσοι είναι υπεύθυνοι για την εκτέλεση των προληπτικών έργων.

Θεωρείτε ότι αυτό το ποσό της Πυροπροστασίας, εγκρίθηκε καθυστερημένα; Έχει κάποια ευθύνη  και το υπουργείο για αυτήν την καθυστέρηση ή όχι; Είναι μία άποψη η οποία εκφράστηκε και στο τελευταίο Δημοτικό Συμβούλιο.

Ναι πράγματι, εκφράστηκε και αυτή η άποψη. Τέλος Απριλίου, από ότι ειπώθηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο, ήρθαν τα χρήματα.  Θα μπορούσαν να κατέφθαναν και πιο νωρίς. Θα μπορούσαν όμως να γίνουν και με άλλες διαδικασίες οι αναθέσεις των έργων, για να προχωρήσουν και πιο γρήγορα. Όπως ξέρετε θα πάμε σε δημοπρασία. Η δημοπρασία ενέχει κινδύνους ενστάσεων, οπότε θα έχουμε χρονική καθυστέρηση. Δεν θέλω να εισέλθω σε θέματα που δεν είναι της δικής μου αρμοδιότητας, αλλά επειδή είναι ένα θέμα που άπτεται της λειτουργίας της υπηρεσίας, για αυτό θεωρώ ότι θα μπορούσαν να είχαν γίνει τα πράγματα καλύτερα.

Θέλετε να πείτε δηλαδή, πως μπροστά σε έναν πιθανό κίνδυνο, καλό θα είναι να λειτουργούμε συλλογικά και όχι σκεπτόμενοι ατομικά και πολλές φορές ίσως να χρειαστεί να παρακάμψουμε και μία διαδικασία περισσότερο νόμιμη, προκειμένου να κερδηθεί πολύτιμος χρόνος;

Σαφώς δεν το συζητάμε. Το θέμα μας είναι η πυροπροστασία του νησιού. Στο πλαίσιο αυτό λοιπόν θα πρέπει όλοι να κάνουμε την υπέρβαση μας. Εμείς σαν υπηρεσία την κάνουμε. Γνωρίζετε ότι όλοι έχουμε υποστεί τεράστια μείωση στους μισθούς μας και είμαστε σε δύσκολη κατάσταση. Αυτό όμως δεν έχει καμία συνάρτηση με την απόδοση του προσωπικού στα συμβάντα. Η απόδοση και το ηθικό του παραμένουν υψηλά. Για αυτό λοιπόν, όπως εμείς κάνουμε την υπέρβαση μας στο δικό μας τον τομέα, θα έπρεπε όλοι όσοι έχουν αρμοδιότητα στην πυροπροστασία  να κάνουν την υπέρβαση τους. Δίχως να εννοώ ότι δεν την κάνουν. Απλά θεωρώ ότι πάντα πρέπει να κοιτάμε προς το καλύτερο.

Πέρυσι είχαν τα χρήματα δοθεί εγκαίρως; Τα έργα της πυροπροστασίας είχαν ολοκληρωθεί εγκαίρως;

Δεν γνωρίζω ακριβή ημερομηνία που είχαν χορηγηθεί τα χρήματα, αλλά τα έργα που είχαμε ζητήσει είχαν υλοποιηθεί σε καλό χρονικό σημείο. Μέσα στην αντιπυρική περίοδο βέβαια, αλλά πριν μπουν οι μεγάλες ζέστες και αρχίσει η επικινδυνότατα για το νησί.

Τα προβλήματα που έχετε διαπιστώσει στο οδικό δίκτυο, συμπίπτουν με τα αντίστοιχα που θέλει να κάνει η Δημοτική Αρχή;

Ναι. Στο μεγαλύτερο μέρος συμπίπτουν και κάποια από τα προβλήματα τα οποία η υπηρεσία μας είχε εντοπίσει και στα οποία δεν θα εκτελεστούν έργα, στο έγγραφο της η Δημοτική Αρχή αναφέρει ότι θα πραγματοποιηθεί η συντήρηση στα συγκεκριμένα σημεία με τα μηχανήματα και το προσωπικό του Δήμου. Όποτε μας καλύπτει σχεδόν στο σύνολο των προβλημάτων.

Τα μικρά νησιά  Μεγανήσι, Κάλαμος, Καστός  βρίσκονται κάτω από την ομπρέλα της πυροπροστασίας;

Βεβαίως! Η ιδιαιτερότητα που έχουν τα μικρά νησιά είναι η εξής. Δεν μπορούμε άμεσα να επέμβουμε με οχήματα. Η επέμβαση εκεί πραγματοποιείται με εναέρια μέσα και με πεζοπόρα.  Έχω έρθει σε συνεννόηση με τον λιμενάρχη και έχω τη διαβεβαίωση του πως όταν χρειαστεί το σκάφος που έχει το λιμενικό θα μας το διαθέσει για να μεταβούμε και να κάνουμε την πυρόσβεση. Επιπλέον σε όλα αυτά τα νησάκια υπάρχει ένα όχημα του Δήμου που έχει επάνω μία δεξαμενή και μία αντλία. Εμείς είμαστε σε άμεση επαφή και με το Δήμαρχο Μεγανησίου και με τους αντίστοιχους αντιδημάρχους. Τα νησάκια αυτά έχουν ιδιαίτερο φυσικό κάλλος και θα είναι μεγάλο πλήγμα το να συμβεί οτιδήποτε από θέμα πυρκαγιάς.

Θα ήθελα να μιλήσουμε λίγο για το θέμα της χωματερής. Ποια είναι η εικόνα που έχετε για την κατάσταση στη χωματερή και με ποιο τρόπο πιστεύετε ότι μπορεί να δοθεί λύση τελικά;

Η χωματερή του Δήμου Λευκάδας, είναι σε μία κατάσταση η οποία δεν είναι η επιθυμητή. Σε σχέση όμως με τα προηγούμενα χρόνια και με πέρυσι είναι σε καλύτερη κατάσταση. Έχει αποθηκευθεί και ικανοποιητική ποσότητα χώματος, έτσι ώστε σε ενδεχόμενο πυρκαγιάς να γίνει γρήγορα η επιχωμάτωση. Βέβαια όλες τις προδιαγραφές που θα πρέπει να έχει μία χωματερή δεν τις έχει. Έχουνε γίνει ενέργειες από το Δήμο, για να φθάσουμε σε κλείσιμο της χωματερής με την συγκέντρωση των σκουπιδιών και τη μεταφορά τους σε ΧΥΤΑ. Για φέτος όμως η χωματερή θα συνεχίσει να υπάρχει. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε στην προκειμένη περίπτωση είναι η γρήγορη επέμβαση, και η γρήγορη επιχωμάτωση του σημείου που θα έχει εκδηλωθεί η πυρκαγιά και αν είναι δυνατόν η φύλαξη για αποφυγή πιθανών κακόβουλων ή επικίνδυνων ενεργειών. Θα πρέπει να σας τονίσω ότι οι πυρκαγιές στα σκουπίδια δεν σβήνουν με το νερό. Για να σβήσει η φωτιά πρέπει να γίνει μόνο επιχωμάτωση. Αυτό είναι και επιστημονικά και από τη μέχρι τώρα εμπειρία μου αποδεδειγμένο.  Ήρθαν πέρυσι τα καιρικά φαινόμενα και με επαλήθευσαν, αν θυμάστε έβρεξε για τρεις-τέσσερεις συνεχόμενες μέρες, η πυρκαγιά έσβησε, αλλά παρόλα αυτά, όταν σταμάτησε η βροχή ξαναφάνηκαν καπνοί, γιατί η πυρκαγιά υπήρχε μέσα και έκαιγε. Ο ρόλος ο δικός  μας είναι να πάμε σε πρώτο χρόνο, να ρίξουμε όσο περισσότερο νερό μπορούμε προκειμένου να καθυστερήσουμε την εξάπλωση της, μέχρι να φθάσουν τα σκαπτικά μηχανήματα του Δήμου και να κάνουν την επιχωμάτωση.

Πόσο σημαντικός είναι ο παράγοντας πρόληψης για εσάς και η ευαισθητοποίηση των πολιτών;

Είναι καθοριστικός ό χρόνος επέμβασης, γιατί εάν προλάβουμε και φτάσουμε σε σύντομο χρονικό διάστημα θα έχουμε και αποτελεσματικότητα. Αυτό φάνηκε και στην περσινή περίοδο όπου είχαμε πάνω από 100 πυρκαγιές, γύρω στις 110, αλλά καταφέραμε να έχουμε άμεση επέμβαση και όλες οι πυρκαγιές αυτές είχανε αίσιο αποτέλεσμα. Εάν έχουμε πρόληψη θα μειώσουμε δραματικά τον αριθμό των πυρκαγιών.. Εκεί δίνουμε την βαρύτητα. Πυρκαγιές θα εκδηλωθούν, όπως εκδηλώνονται πάντα. Ο ρόλος της υπηρεσίας μας είναι να επέμβει άμεσα και σε όσο το δυνατόν μικρότερο χρονικό διάστημα. Για αυτό το λόγο έχουμε τα αυτοκίνητα μας το καλοκαίρι σε διασπορά, σε επιλεγμένα σημεία της περιοχής της ευθύνης μας, όπου υπάρχουνε περιπολικά οχήματα και το προσωπικό λειτουργεί ταυτόχρονα και σαν πυροφύλακες και ελέγχει μια συγκεκριμένη περιοχή για να εντοπίσει έγκαιρα την πυρκαγιά

Αναφορικά με την κινητοποίηση των πολιτών, θεωρώ ότι για να έχουμε αποτέλεσμα στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών, θα πρέπει κάποια πράγματα να τα συνειδητοποιήσει ο Έλληνας. Να γίνουν αναπόσπαστο μέρος της παιδείας μας. Για αυτό το λόγο και στις προηγούμενες υπηρεσίες που ήμουν, αλλά και στην υπηρεσία της Λευκάδας, δίνω μεγάλη βαρύτητα στην ενημέρωση και εκπαίδευση των πολιτών και ιδιαίτερα των μαθητών. Γιατί θεωρώ ότι οι μαθητές είναι εκείνοι που θα αποτελέσουν τους αυριανούς πολίτες και αν τους εμφυτεύσουμε την ιδέα της πρόληψης και της σωστής αντιμετώπισης κάποιων πραγμάτων, θα έχουμε αποτέλεσμα. Στα πλαίσια αυτά έχω πραγματοποιήσει εκπαιδεύσεις σε σχολεία, σε ομάδες πολιτών και σε επιχειρήσεις. Πραγματοποιήσαμε μάλιστα φέτος μία από τις δύο ασκήσεις που εκτελεί κάθε χρόνο η υπηρεσία μας σε σχολικό συγκρότημα. Θεωρώ ότι αυτός θα πρέπει να είναι ο στόχος της πυροσβεστικής υπηρεσίας και του κράτους και προς σε αυτήν την κατεύθυνση θα πρέπει να κινηθούμε.

Κατά την εμπειρία σας οι περισσότερες πυρκαγιές, δασικές κυρίως, από πού προέρχονται;

Οι περισσότερες πυρκαγιές προέρχονται από αμέλεια. Δηλαδή κάποιοι συμπολίτες μας κάνουν κάποιες δραστηριότητες στην ύπαιθρο, οι οποίες ενέχουν τον κίνδυνο εκδήλωσης πυρκαγιάς.  Συγκεκριμένα δεν μπορεί το καλοκαίρι να κάνει κανείς ηλεκτροκόληση σε ένα χωράφι που είναι γεμάτο με ξερά χόρτα. Η παραμικρή σπίθα θα προκαλέσει πυρκαγιά. Δεν μπορεί το καλοκαίρι να πηγαίνει  κανείς με ελαφρά την καρδία και να ανάβει φωτιά για να ψήσει τις μπριζόλες δίπλα στο δάσος. Δεν μπορεί να χρησιμοποιεί κάποια μηχανήματα που από σπινθήρες ή εξατμίσεις μπορούν να προκαλέσουν πυρκαγιά, ούτε να μαζεύει κανείς χόρτα και να τα καίει μέσα στο καλοκαίρι. Εάν όλα αυτά τα φαινόμενα εξαλειφθούν θα μειωθούν οι πυρκαγιές. Γιατί το μεγαλύτερο ποσοστό οφείλεται σε αμέλεια. Υπάρχει και ένα ποσοστό μικρό το οποίο οφείλεται σε εμπρησμούς από πρόθεση. Και η τρίτη κατηγορία είναι τα φυσικά φαινόμενα, ένας κεραυνός δηλαδή να προκαλέσει φωτιά. Οι άνεμοι όσον αφορά την επέκταση της πυρκαγιάς έχουν τον καθοριστικότερο ρόλο.

Για αυτό θέλω να κάνω έκκληση στους πολίτες από τώρα (κανονικά πρέπει από 1^η Μαΐου ) να μην πραγματοποιήσουν καμία θερμή εργασία στην ύπαιθρό και να μην κάψουν έστω και λίγα χόρτα στον κήπο του σπιτιού τους. Κινδυνεύουν άμεσα!

Επιπλέον να ζητήσω όταν δουν τον παραμικρό καπνό, να πάρουν αμέσως τηλέφωνο στο 199! Εμείς θα κινητοποιηθούμε άμεσα και ας μη χρειάζεται. Δηλαδή μην έχουν ενδοιασμό ότι μπορεί να κινητοποιήσουν την πυροσβεστική χωρίς να υπάρχει λόγος.

Σας ευχαριστώ πολύ για τις χρήσιμες πληροφορίες σας και  ας ελπίσουμε  ότι το καλοκαίρι  θα περάσει χωρίς πυρκαγιές.

Σπυριδούλα Γιαννουλάτου

2013-06-12