Το σπίτι και το αυτοκίνητο ήταν πάντα φετίχ για τους Ελληνες - και όχι μόνο. Σε όλα τα εισοδηματικά επίπεδα, από το ρετιρέ στην Κυψέλη μέχρι τη βίλα στο Ψυχικό και την Εκάλη και από το μικρό Autobianchi μέχρι το Porsche Cayenne, το μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματος, το σύνολο σχεδόν των αποταμιεύσεων και των δανείων, ξοδευόταν σε αυτά τα δύο status symbols. Να όμως που μετατράπηκαν σε εφιάλτες για τους ιδιοκτήτες τους και σε όνειρα θερινής νυκτός για τους νεότερους εξαιτίας της πρωτοφανούς φοροεπιδρομής που εξαπέλυσαν όλες οι «κυβερνήσεις της κρίσης» τα τελευταία τρία χρόνια.

Ποιο, όμως, ήταν το αποτέλεσμα αυτής της φοροεπιδρομής; Υπήρξε όφελος για το Δημόσιο και τον Προϋπολογισμό από την κατάρρευση αυτών των δύο κλάδων (και πολλών περιφερειακών); Μαζεύτηκαν περισσότεροι φόροι και γέμισαν τα δημόσια ταμεία ή τελικά τροφοδοτήθηκε περισσότερο η ανεργία και μειώθηκαν τα εισοδήματα των πολιτών και το ΑΕΠ; Μάλλον το δεύτερο ισχύει. Η φοροεπιδρομή σε ακίνητα και αυτοκίνητα είχε ασήμαντο όφελος για τα δημόσια ταμεία, ωστόσο αποτέλεσε τη βασική αιτία ύφεσης και διάλυσης δύο κλάδων που ήταν από τους ισχυρότερους συντελεστές της ανάπτυξης τις τελευταίες δεκαετίες. Ο συνδυασμός της υπερφορολόγησης της περιουσίας και του εισοδήματος, οι έκτακτοι φόροι, η ισοπέδωση προς τα κάτω του βιοτικού επιπέδου προκάλεσαν την τρομερή ύφεση που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια, χωρίς να συμβάλει στην αύξηση των δημοσίων εσόδων. Αντίθετα, είναι μία από τις βασικότερες αιτίες μείωσής τους.

Αυτοκίνητα
Με βάση τον Προϋπολογισμό, το σύνολο των φορολογικών εσόδων από τις πωλήσεις καινούριων αυτοκινήτων (ταξινομήσεις λέγονται στα δημόσια οικονομικά) το 2013 θα είναι μόνο 45 εκατ. ευρώ, έναντι 47 εκατ. το 2012 και 100 εκατ. το 2011. Μειώνονται δηλαδή τα φορολογικά έσοδα επειδή δεν μπορούμε να αγοράσουμε αυτοκίνητα κατά 55 εκατ. ευρώ τα δύο τελευταία χρόνια (ποσοστό 57,2%).

Τα έσοδα από τα τέλη κυκλοφορίας που εισπράττει το κράτος κάθε χρόνο διατηρήθηκαν σταθερά, παρά την ονομαστική αύξησή τους, επειδή περίπου 250.000 ιδιοκτήτες αυτοκινήτων κατέθεσαν τις πινακίδες των Ι.Χ. τους. Το σύνολο των εισπράξεων από τα τέλη κυκλοφορίας ήταν το 2011 περίπου στο 1,11 δισ. ευρώ και το 2012 στο 1,13 δισ. (ενώ η κυβέρνηση προέβλεπε ότι θα εισπράξει 1,25 δισ.). Επεσε έξω, λοιπόν, στις προβλέψεις της, δεν κέρδισε τίποτα και επιβάρυνε δυσανάλογα τους φορολογούμενους που κράτησαν τα αυτοκίνητά τους αφού πλήρωσαν αυτοί το ποσό που δεν πλήρωσαν οι 250.000 πολίτες που κατέθεσαν τις πινακίδες. Ωστόσο η απόσυρση του πλήθους αυτών των αυτοκινήτων από την κυκλοφορία επέδρασε αρνητικά και στα άλλα δημόσια έσοδα. Οι εισπράξεις για παράδειγμα από τον ΦΠΑ των καυσίμων μειώθηκαν κατά 10% και διαμορφώθηκαν από 2,85 δισ. ευρώ το 2011 σε 2,58 δισ. το 2013 (πρόβλεψη του Προϋπολογισμού).

Αν σκεφτεί κανείς την επίπτωση που έχει η απόσυρση 250.000 οχημάτων από την κυκλοφορία σε συνεργεία, πρατήρια βενζίνης, πλυντήρια αυτοκινήτων, διόδια κ.λπ., καθώς και στη μη πραγματοποίηση όλων αυτών των εργασιών στα έσοδα από ΦΠΑ, αντιλαμβάνεται ότι το τελικό αποτέλεσμα της αύξησης των τελών κυκλοφορίας κατά την τελευταία τριετία είναι σαφώς αρνητικό για την οικονομία. Η κατάρρευση του κλάδου του αυτοκινήτου δεν ήταν απλώς αποτέλεσμα της ύφεσης, αλλά και μια από τις γενεσιουργές αιτίες της. Σκεφτείτε μόνο πόσοι άνθρωποι έμειναν χωρίς δουλειά από αυτόν τον κλάδο (σύνολο εργαζομένων βάσει μελέτης του ΙΟΒΕ 47,7%) και πόσοι είδαν την περιουσία τους να απαξιώνεται, αφού οι τιμές των μεταχειρισμένων αυτοκινήτων κατέρρευσαν σε σχέση με την αρχική τιμή αγοράς τους (ενώ οι δόσεις για όσους είχαν πάρει αυτοκίνητο με δάνειο παρέμειναν ως είχαν). Χωρίς, λοιπόν, να υπάρχει απολύτως κανένα όφελος για το κράτος, αντίθετα μάλιστα ζημία, διαλύθηκε ένας κλάδος, αυξήθηκε η ανεργία και απαξιώθηκαν εντελώς ολόκληρες περιουσίες.

Ακίνητα
Στον κλάδο των ακινήτων τώρα τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα. Η διακοπή των αγοραπωλησιών έχει απαξιώσει την αγοραία αξία των ακινήτων, τη στιγμή που οι αντικειμενικές αξίες βρίσκονται στα ύψη.
Νέες οικοδομές δεν χτίζονται, στεγαστικά δάνεια δεν δίνονται, οι επισκευές αναβάλλονται, ο κλάδος μαστίζεται από απόλυτη έλλειψη ρευστότητας και ανεργία. Η συνεχής φορολόγηση έχει φέρει σε αδιέξοδο πολλούς ιδιοκτήτες ακινήτων, τα ενοίκια καταρρέουν (αυτό έχει και μια πολύ καλή πλευρά για τους ενοικιαστές) και η αδικία έχει φτάσει στο ζενίθ, αφού άνθρωποι χωρίς εισοδήματα, που κατέχουν για οποιονδήποτε λόγο (είτε από κληρονομιά, είτε από παλιότερη αγορά όταν είχαν εισόδημα, είτε από στεγαστικό δάνειο που δεν μπορούν πλέον να εξυπηρετήσουν) κάποιο ακίνητο, σήμερα καλούνται να πληρώσουν φόρους χωρίς να έχουν χρήματα. Το μόνο που φρενάρει την καταστροφή τους είναι ότι οι τράπεζες δεν κατάσχουν -προς το παρόν- τα ακίνητα. Η Alpha Bank κρούει τον κώδωνα του κινδύνου στο τελευταίο οικονομικό δελτίο της λέγοντας ότι «η κυβέρνηση που θέσπισε τον ΦΑΠ το 2010 είχε προγραμματίσει σημαντικά έσοδα από τους φόρους περιουσίας, άνω των 850 εκατ. ευρώ το 2010, τα οποία ωστόσο δεν κατάφερε να εισπράξει διότι ο φόρος δεν έγινε δυνατόν να εφαρμοστεί λόγω αδυναμίας κατάλληλης προσαρμογής του περιουσιολογίου, επί του οποίου θα επιβαλλόταν ΦΑΠ και ΕΤΑΚ. Ο ΦΑΠ του 2011 και του 2012 είχε τα ίδια προβλήματα, αλλά σε μεγαλύτερο βαθμό και, σε κάθε περίπτωση, δεν εισπράχτηκε.

Στηριζόμενη στην επιτυχή εφαρμογή του Εκτακτου Ειδικού Τέλους Ηλεκτροδοτημένων Δομημένων Επιφανειών (ΕΕΤΗΔΕ), η κυβέρνηση προωθεί σχέδια για εφαρμογή ενός μόνιμου ενιαίου φόρου στο σύνολο της ακίνητης περιουσίας στη χώρα (όχι μόνο στα ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα), από τον οποίο ευελπιστεί να εισπράττει σε ετήσια βάση έσοδα ύψους 3 δισ. ευρώ περίπου, ποσό ελάχιστο από αυτό που θα πρέπει να αναμένεται από τους φόρους περιουσίας στην Ελλάδα. Και ενώ σχεδόν όλοι οι ιδιοκτήτες ακινήτων στην Ελλάδα έχουν πληρώσει το ΕΕΤΗΔΕ και ετοιμάζονται να πληρώσουν και τον νέο ενιαίο φόρο, όταν αυτός θεσπιστεί και εφαρμοστεί, ξαφνικά, στις αρχές Ιανουαρίου, περίπου 140.000 ιδιοκτήτες με ακίνητη περιουσία άνω των 400.000 ευρώ ανά φορολογούμενο παραλαμβάνουν τα εκκαθαριστικά σημειώματα για τον ΦΑΠ του 2010.

Και σαν να μην έφτανε αυτό, οι ίδιοι και άλλοι φορολογούμενοι (συνολικά 500.000) ειδοποιούνται ότι, στους επόμενους μήνες του 2013, θα λάβουν και τα εκκαθαριστικά του ΦΑΠ του 2011 και του 2012. Το ερώτημα είναι αν αυτοί που δεν μπόρεσαν να πληρώσουν τους φόρους του 2011 και του 2012 θα μπορέσουν να τους πληρώσουν αναδρομικά μαζί με αυτούς του 2013. Η ερώτηση μάλλον ρητορική φαντάζει, διότι είναι αυτονόητο ότι οι φόροι αυτοί δεν θα πληρωθούν.

Και ενώ, λοιπόν, όσο και αν αυξάνονται ονομαστικά, στην πράξη δεν εισπράττονται, η οικονομία διαλύεται και η ανεργία γιγαντώνεται. Ο κλάδος της οικοδομής, που απασχολούσε το 2008 περί τις 400.000 εργαζομένους, έχει περιοριστεί σε 240.000 άτομα. Η οικοδομική δραστηριότητα έχει παγώσει, αφού πρώτα μειώθηκε κατά 38% το 2010, κατά 44% το 2011 και κατά 45% το 2012. Αντίστοιχα μειώθηκε η παραγωγή τσιμέντου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία, τον ΦΠΑ και τους φόρους συνολικά. Με τον κλάδο της οικοδομής να συμμετέχει με περισσότερο από 10% στο ΑΕΠ, αντιλαμβάνεται κανείς πόσο μεγάλη είναι η επίπτωση στην ύφεση από την κατάρρευσή του.

Και τίθεται το ερώτημα: άξιζε τελικά το αποτέλεσμα αυτής της φορομπηχτικής πολιτικής που ακολούθησαν και συνεχίζουν να ακολουθούν οι κυβερνήσεις της κρίσης; Η απάντηση είναι προφανής: η πολιτική αυτή προκάλεσε μεγαλύτερο πρόβλημα στην οικονομία. Και δεν ήταν αναγκαία, όπως πολλοί κυβερνητικοί και οικονομολόγοι υποστηρίζουν. Αναγκαία ήταν η συρρίκνωση του δημοσίου τομέα, όπως και ο έλεγχος της σπατάλης, η διακοπή πληρωμής των συντάξεων- μαϊμού και των υπερβολικών αμοιβών σε ειδικές κατηγορίες δημοσίων υπαλλήλων. Αν όλα αυτά είχαν γίνει αντί της φοροεπιδρομής, δεν θα είχαμε αυτή την πρωτοφανή ύφεση που διέλυσε την οικονομία και την κοινωνία μέσω της έλλειψης ρευστότητας, της φτώχειας και της ανεργίας.
Χάθηκαν 30.000 θέσεις εργασίας και 1,6 δισ. €
Ο φόρος πολυτελείας που επιβλήθηκε δίνει τη χαριστική βολή στον κλάδο του αυτοκινήτου

Σοκ προκάλεσε στους κατόχους Ι.Χ., κυβισμού από 2.000 cc και άνω, η απόφαση του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης να τους επιβάλει φόρο πολυτελείας στα αυτοκίνητα άνω των 1.929 cc. Σοκ και συνάμα απογοήτευση και για την αγορά αυτοκινήτου. Μια αγορά που ήδη θρηνεί πάνω από 30.000 θέσεις εργασίας μέσα σε τρία χρόνια, ενώ οι εναπομείνασες επιχειρήσεις καταγράφουν πτώση του τζίρου που φτάνει ακόμα και το 80% σε σχέση με τρία χρόνια πίσω.

Αναμφίβολα στην καταστροφή μιας -μέχρι πρότινος- υγιούς αγοράς, που προσέδιδε στο κράτος 1,8 δισ. ευρώ τον χρόνο (σήμερα είναι κάτω από 200 εκατ.), έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο η οικονομική κρίση. Ωστόσο, η κατά τέσσερις φορές μεγαλύτερη ύφεση της αγοράς αυτοκινήτου από τον μέσο όρο ύφεσης της χώρας οφείλεται στη φορομπηχτική πολιτική των οικονομικών επιτελείων των τελευταίων κυβερνήσεων, με αποκορύφωμα τις αποφάσεις του κ. Γιώργου Παπακωνσταντίνου, που έδειχνε να έχει μια… εμμονή με το αυτοκίνητο, κάτι σαν παιδικό τραύμα. Θυμίζουμε ότι η πρώτη απόφαση που πήρε ως υπουργός Οικονομικών ήταν η κατάργηση της απόσυρσης που έγινε επί Σουφλιά, ενώ συνέχισε με τις υπέρογκες αυξήσεις στα τέλη κυκλοφορίας, στα καύσιμα, την επιβολή φόρου πολυτελείας, την υπερφορολόγηση των εταιρικών αυτοκινήτων, αλλά και το έκτακτο χαράτσι που είχε επιβάλει στα αυτοκίνητα άνω των 2,0 lt.

Ολες αυτές οι αποφάσεις (και όχι μόνο) οδήγησαν 700.000 κατόχους αυτοκινήτων να έχουν παραδώσει τις πινακίδες τους, δημιουργώντας μια μόνιμη τρύπα στην οικονομία, της τάξης των 150 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Αυτή την τρύπα, λοιπόν, θέλουν να κλείσουν στο υπουργείο Οικονομικών, λαμβάνοντας ουσιαστικά τις ίδιες αποφάσεις που δημιούργησαν αυτή την τρύπα, όπως η μονιμοποίηση της τότε έκτακτης εισφοράς ως φόρο πολυτελείας ή φόρο πολυτελούς διαβίωσης. «Η επιβολή αλλά και ο όρος “φόρο πολυτελούς διαβίωσης” που αφορά αυτοκίνητα που πλέον έχουν ιδιαίτερα χαμηλή αξία, προσβάλλει όλους όσοι δοκιμάζονται σήμερα», μας λέει μεταξύ άλλων ο γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων (ΣΕΑΑ), κ. Δημήτρης Πάτσιος. Σημειώστε ότι, σύμφωνα με τον κ. Πάτσιο, τα περισσότερα αυτοκίνητα που συμπεριλαμβάνει ο φόρος αυτός είναι οικογενειακά, αξίας το πολύ 10.000-15.000 ευρώ, τα οποία χρησιμοποιούν μεταξύ άλλων και πολύτεκνες οικογένειες. Σύμφωνα με τον ΣΕΑΑ, ο φόρος αυτός βραχυπρόθεσμα θα έχει χειρότερες συνέπειες από τον φόρο πολυτελείας του κ. Παπακωνσταντίνου, ο οποίος προϋπολογίστηκε να αποφέρει έσοδα στο κράτος 70 εκατ. ευρώ και κατέληξε να αποδίδει από τα αυτοκίνητα 2,2 εκατ. (εκτίμηση 2012).

Καταργούνται διά νόμου τα 2λιτρα

Η επιβολή του φόρου πολυτελούς διαβίωσης καταργεί ουσιαστικά και διά νόμου τα μεγαλύτερου κυβισμού αυτοκίνητα, τα οποία ουσιαστικά φέρουν και τα περισσότερα δημοσιονομικά έσοδα. Σημειώστε πως κάθε πώληση καινούριου αυτοκινήτου, π.χ. 2.000 cc, αποφέρει άμεσα έσοδα στο Δημόσιο κατά μέσο όρο 12.076 ευρώ από τέλος ταξινόμησης και ΦΠΑ, ενώ στη συνέχεια εισπράττονται 660 ευρώ ετησίως από τέλη κυκλοφορίας και άλλα σημαντικά ποσά από καύσιμα, συντήρηση κ.λπ.

Αντιστοίχως τα έσοδα για ένα αυτοκίνητο 1.400 cc είναι στα 2.000-3.000 ευρώ. Από την άλλη, και σύμφωνα με τους ειδικούς της αγοράς, με τον φόρο αυτό, έμμεσα αλλά καίρια, θα υποτιμηθεί η οδική ασφάλεια, αφού οι χρήστες των αυτοκινήτων, αντιμετωπίζοντας υψηλές μη ελαστικές δαπάνες (τέλη κυκλοφορίας, φόρος πολυτελούς διαβίωσης και καύσιμα), ενδέχεται να στραφούν στη μείωση των ελαστικότερων δαπανών που αφορούν στη συντήρηση, στην επισκευή και στην ασφάλιση. Και αυτό υπό το σημερινό πλαίσιο υψηλής παραβατικότητας και χαμηλής προσέλευσης στα ΚΤΕΟ. Σημειώστε ότι έχει επιβεβαιωθεί πως τουλάχιστον ένα εκατομμύριο αυτοκίνητα είναι ανασφάλιστα και δεν προσέρχονται στα ΚΤΕΟ. Ομως ο φόρος πολυτελείας, όπως επισημαίνει ο ΣΕΑΑ, θα οδηγήσει σε λουκέτο πολλές εταιρείες του κλάδου.

Η αγορά το 2012

Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία των ταξινομήσεων για το 2012, οι πωλήσεις  νέων αυτοκινήτων υποχώρησαν στις 58.482 μονάδες, σημειώνοντας πτώση 40,1% σε σχέση με το προηγούμενο έτος (97.682). Τα αυτοκίνητα με κινητήρα diesel (πετρελαίου) πλησίασαν το 40%, καθώς προσφέρουν σημαντικά μικρότερη κατανάλωση και χαμηλότερα -μερικές φορές και μηδενικά- τέλη κυκλοφορίας.

Σε ό,τι αφορά το ποιες κατηγορίες αυτοκινήτων προτίμησαν οι Ελληνες το 2012, το 44,4% των συνολικών ταξινομήσεων ήταν αυτοκίνητα της κατηγορίας σούπερ μίνι (38,2% το 2011). Η κατηγορία Α (μίνι ή αυτοκίνητα πόλης) έκλεισε στο 15,9% (έναντι 17,5% το 2011), ενώ η C (compact ή μικρομεσαία) έπεσε από το 24,9% στο 23,4%. Οι υπόλοιπες κατηγορίες συρρικνώθηκαν περαιτέρω: η κατηγορία D (μεσαία οικογενειακά) από το 6,7% στο 5,5%, τα 4χ4 και SUV από το 6,5% στο 6%. Χαρακτηριστικό της στροφής του καταναλωτικού κοινού σε αυτοκίνητα προσιτά τόσο στην απόκτηση όσο και στη χρήση τους είναι το γεγονός ότι στην πρώτη δεκάδα των πωλήσεων βρίσκονται επτά σούπερ μίνι, ένα μίνι και δύο μικρομεσαία.

Tα παράλογα χαράτσια αντί για  έσοδα έφεραν ζημιά15 δισ. €
Η πρακτική του κράτους να επιβάλλει συνεχώς φόρους απέτυχε παταγωδώς, αφού αντί να εισπράττει χάνει συνεχώς έσοδα

Τουλάχιστον 15 δισ. ευρώ έχασε τελικά το Ελληνικό Δημόσιο από τις αυξήσεις φόρων τα τελευταία χρόνια. Οι εμπνευστές των αποτυχημένων μέτρων διαψεύστηκαν οικτρά, αφού το κράτος επιβάλλει συνεχώς φόρους και αντί να εισπράττει χάνει έσοδα. Πολλά μέτρα αποδείχτηκαν άχρηστα και καταστροφικά: έκτακτες εισφορές, έμμεσοι φόροι στα καύσιμα, στα ποτά και τα τσιγάρα, «χαράτσια» στην κινητή και ακίνητη περιουσία, όλα πήγαν στράφι και δεν συνέβαλαν καθόλου στη δημοσιονομική εξυγίανση. Αντιθέτως, κατέστρεψαν την αγορά, έγιναν αιτία δεινών για πολίτες και επιχειρήσεις, έβλαψαν τη χώρα και τα δημόσια έσοδα.

ΣΚΑΦΗ
Ο φόρος πολυτελείας βούλιαξε την αγορά

Το «μέτρο» της αποτυχίας των μέτρων και των εμπνευστών τους έδωσε ο ίδιος ο υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας κ. Κωστής Μουσουρούλης για τον φόρο πολυτελείας που είχε επιβληθεί στους σκαφάτους: για το 2010 είχαν υπολογιστεί έσοδα 10 εκατ. ευρώ και εισπράχτηκε το αστείο ποσό των 33.500 ευρώ! Τα σκάφη εγκατέλειψαν τη χώρα, σταμάτησαν οι εισαγωγές, χάθηκαν έσοδα από ΦΠΑ, όπως και θέσεις εργασίας, εξαφανίστηκαν επιχειρήσεις και έμειναν άνεργοι πολλοί εργαζόμενοι. Με μια ομολογία-σοκ, το ίδιο το υπουργείο Οικονομικών εξέδωσε ανακοίνωση που επιβεβαιώνει ότι οι φόροι που επιβλήθηκαν στα σκάφη  «δεν εισπράχτηκαν ποτέ, δεν προσέφεραν απολύτως τίποτα, αλλά, αντιθέτως, προκάλεσαν σημαντικές απώλειες στα δημόσια έσοδα. Η εφαρμογή του φόρου πολυτελείας προκάλεσε απώλεια θέσεων εργασίας, είσπραξης ΦΠΑ και φόρου εισοδήματος σε όλους τους κλάδους επαγγελμάτων και επιτηδευματιών, οι οποίοι ασχολούνται με τον συγκεκριμένο κλάδο (π.χ. πάρκινγκ φύλαξης σκαφών, πληρώματα, μηχανικοί, συντηρητές, επισκευαστές, εταιρείες πώλησης εξοπλισμού, ανταλλακτικών κ.τ.λ.)».

ΑΚΙΝΗΤΑ
Η καταστροφή της κτηματαγοράς

Και αν τα καράβια αλλάζουν σημαία όποτε θέλουν, η ίδια αποτυχία καταγράφεται και με τα χαράτσια στα ακίνητα. Η υπερφορολόγηση κατέστρεψε την κτηματαγορά, ενώ η οικοδομική δραστηριότητα σημειώνει ελεύθερη πτώση (-42,7% τον Οκτώβριο του 2012).

Καταπέλτης είναι τα στοιχεία της τελευταίας έκθεσης του τμήματος Μελετών της Alpha Bank. Χαρακτηρίζει  «αντιαναπτυξιακές-αντικοινωνικές» τις φορολογικές πολιτικές που, αν και δεν εξυπηρετούν την ανάγκη δημοσιονομικής προσαρμογής, προωθούνται για να εφαρμοστούν στον τομέα της φορολογίας της ακίνητης περιουσίας.

Η έκθεση καταγράφει τις συνέπειες της επιβολής ή αύξησης του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας από το 2010 και μετά, τονίζοντας ότι «ο ΦΑΠ δεν εισπράχτηκε από την κυβέρνηση ούτε το 2011 ούτε το 2012». Διαπιστώνει δε ότι «η επιβάρυνση υπερτριπλασιάζεται το 2013 και καθιστά την είσπραξη των προσδοκώμενων εσόδων επισφαλή, αν όχι ουσιαστικά αδύνατη».

ΚΑΥΣΙΜΑ
Οι ελπίδες για έσοδα πνίγηκαν στην αιθαλομίχλη

Μπούμερανγκ για το κράτος αποδείχτηκαν και οι αυξήσεις φόρων στα καύσιμα. Ειδικά στο πετρέλαιο θέρμανσης, αν και ο ειδικός φόρος αυξήθηκε κατά 1.740% σε δύο χρόνια, τελικά η Ελλάδα πνίγηκε στην αιθαλομίχλη από τα τζάκια και οι προβλέψεις του μνημονίου για αύξηση εσόδων κατά 1,1 δισ. ευρώ διαψεύστηκαν. Τα έσοδα αυξήθηκαν κατά μόλις… 36 εκατ. ευρώ το 2012! Αντιθέτως, από την υπερφορολόγηση στη βενζίνη κίνησης το Δημόσιο έχασε και έσοδα 60 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2011. Ανυπολόγιστες παραμένουν, όμως, και οι απώλειες σε φόρους εισοδήματος, ΦΠΑ, ασφαλιστικών εισφορών κ.λπ. από τα εκατοντάδες λουκέτα στα βενζινάδικα και τις χιλιάδες θέσεις εργασίας που χάθηκαν στον κλάδο των καυσίμων.

Ι.Χ.
Οπισθεν 10 δισ. ευρώ τα έσοδα

Χαρακτηριστικό παράδειγμα δημοσιονομικής αποτυχίας ήταν και η αύξηση των φόρων στα Ι.Χ. Στο μνημόνιο προβλεπόταν το 2012 να αυξηθούν τα έσοδα από τα τέλη κυκλοφορίας κατά 170 εκατ. ευρώ (στο 1,25 δισ. από 1,080 δισ. το 2011). Τελικά στα κρατικά ταμεία μπήκαν μόλις 50 εκατ. ευρώ περισσότερα (1,130 δισ.) επειδή οι ιδιοκτήτες οχημάτων κατέθεσαν μαζικά τις πινακίδες κυκλοφορίας. Μέσα στην τελευταία τετραετία τέθηκαν σε ακινησία περισσότερα από μισό εκατομμύριο οχήματα, ακόμα και καινούρια που είχαν αγοραστεί με κίνητρα που έδινε το ίδιο το κράτος το 2009. Εκτοτε οι πωλήσεις αυτοκινήτων κατέρρευσαν και το κράτος πλέον χάνει πολλαπλά. Μόνο από τέλη ταξινόμησης το Δημόσιο εισέπραξε 17 δισ. το 2011, αλλά από τότε δεν φτάνουν στα ταμεία ούτε 7 δισ. ευρώ τον χρόνο.

ΤΣΙΓΑΡΑ
1 δισ. ευρώ έγινε καπνός…

Στον Προϋπολογισμό του 2013 προβλέπεται ότι τα έσοδα από τον ειδικό φόρο κατανάλωσης στον καπνό θα μειωθούν κατά 2,5 δισ. ευρώ, έναντι 2,7 δισ. το 2012 και 3,1 δισ. το 2011. Παρά τις αυξήσεις φόρων δηλαδή, το Ελληνικό Δημόσιο χάνει 1 δισ. στη διετία 2012-2013 επειδή η αγορά κατακλύστηκε από λαθραία τσιγάρα και οι καταναλωτές προτιμούν πλέον τα στριφτά ή και τα πούρα (!), οι τιμές των οποίων είναι πλέον πιο συμφέρουσες.

ΠΟΤΑ
Hangover από τον φόρο στα αλκοολούχα

Τρύπα στο νερό αποδείχτηκε και ο φόρος στα οινοπνευματώδη. Μέχρι το 2011 το Δημόσιο εισέπραττε περίπου 350 εκατ. ευρώ τον χρόνο από τον ειδικό φόρο. Στην τελευταία διετία αυτός αυξήθηκε έως 124% (π.χ. στο ούζο). Το 2012 τα έσοδα μειώθηκαν δραματικά, στα 280 εκατ. ευρώ, και ο Προϋπολογισμός για το 2013 προβλέπει κατρακύλα στα 260 εκατ. ευρώ. Ωστόσο οι πραγματικές απώλειες ξεπερνούν κατά πολύ τα 160 εκατ. ευρώ της διετίας (ή τα 70-90 εκατ. τον χρόνο). Πριν από έναν χρόνο το ΙΟΒΕ υπολόγισε ότι μόνο για το 2010 «η μείωση της δαπάνης αλκοολούχων ποτών οδήγησε σε μείωση της προστιθέμενης αξίας στην ελληνική οικονομία κατά 387 εκατ. ευρώ και σε απώλεια 10.000 θέσεων εργασίας»!

ΦΠΑ
Η πτώση της κατανάλωσης «έφαγε» τα έσοδα

Τραγικός είναι και ο απολογισμός των αυξήσεων ΦΠΑ στο 23%.  Αν και σε κάποιες περιπτώσεις ο ΦΠΑ υπερδιπλασιάστηκε (π.χ. από 9%-11% σε 23% στην εστίαση) η πτώση της κατανάλωσης και η αύξηση της φοροδιαφυγής κατάπιαν τα έσοδα από ΦΠΑ, τα οποία μειώθηκαν από 17 δισ. το 2011 σε 15,1 δισ. ευρώ το 2012 (αν επιτευχθεί τελικά ο στόχος, καθώς στο ενδεκάμηνο οι εισπράξεις ήταν 13,9 δισ.) και στα 13,7 δισ. που προβλέπει ο Προϋπολογισμός για το 2013.

Χάνονται δηλαδή 1-2 δισ. κάθε χρόνο, την ίδια ώρα που πλήττονται ασύμμετρα τα εστιατόρια και ο τουρισμός.

2013-01-22

protothema.gr