Κομμάτι του τεράστιου κομήτη ISON έπεσε στο Ιόνιο
Ηταν κοντά στις 9.30 το βράδυ, όταν μια λάμψη άστραψε στον ουρανό και ακολουθήθηκε από έναν δυνατό κρότο. Ολοι έψαχναν να μάθουν λεπτομέρειες για το φαινόμενο, μέχρι που οι αστρονόμοι έλυσαν τον γρίφο: Μετεωρίτης έπεσε στη Γη. Συνηθισμένο φαινόμενο χαρακτήρισαν το γεγονός, αφού σε καθημερινή βάση τέτοια «σκουπίδια» του διαστήματος καταλήγουν στη Γη.
Περισσότερες πληροφορίες για τον μετεωρίτη που τάραξε χθες τα νερά -όχι μόνον στο Ιόνιο Πέλαγος- αλλά και στην φαντασία μας, μας έδωσε ο καθηγητής της Αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο Πατρών Χρήστος Γούδης.
Περί τίνος επρόκειτο;
Αυτά τα σωματίδια προέρχονται από ένα νέφος, του ΟΡΤ, που απέχει από το δικό μας ηλιακό σύστημα 5.000-300.000 αστρονομικές μονάδες (μια αστρονομική μονάδα είναι ίση με την απόσταση ανάμεσα στη Γη και τον Ηλιο). Το ηλιακό μας σύστημα μέχρι τον Πλούτωνα και τους πλανητοειδείς που υπάρχουν στο πλανητικό μας σύστημα είναι 300 αστρονομικές μονάδες. Το νέφος του ΟΡΤ αποτελείται από χιονόμπαλες, και όταν περάσει κάποιο αστέρι ή μεσοαστρικό νέφος από κοντά διαταράσσεται η ισορροπία του, και κάποιες από τις χιονόμπαλες φεύγουν προς διάφορες κατευθύνσεις. Κάποιες από αυτές τις χιονόμπαλες -οι κομήτες- έρχονται και στο δικό μας ηλιακό σύστημα. Υπό την επίδραση του Ηλίου κάνουν μία φουρκέτα -ελλειπτική τροχιά- γύρω από αυτόν και ξαναφεύγουν. Ο κομήτης ISON, που εντοπίστηκε όταν άρχισε να πλησιάζει τον Δία, έρχεται προς τον Ηλιο. Κατά την φάση που πλησιάζει τον Ηλιο, το μπροστινό τμήμα της χιονόμπαλας υφίσταται μεγαλύτερη έλξη από ότι το πίσω, και έτσι διασπάται. Κάποια από τα κομματάκια που αποκόπτονται από την κεντρική μάζα κάνουν πια τη δική τους πορεία προς διάφορες κατευθύνσεις. Ενα από αυτά έπεσε και σε εμάς.
Ποιο είναι το συνηθισμένο τους μέγεθος
Δεν είναι προκαθορισμένα. Υπάρχουν πολύ μικρά όπως το προχθεσινό, αλλά και πολύ μεγαλύτερα. Το 1906 υπήρχε ένα σώμα κάποιων χιλιομέτρων που εξερράγη και έπεσε, δημιουργώντας κάποια προβλήματα. Πριν από 65.000.000 χρόνια ο μετεωρίτης που έπεσε είχε μήκος 30 χιλιόμετρα και οι επιπτώσεις του ήταν τεράστιες για τη Γη.
Σε ημερήσια βάση η Γη δέχεται καθημερινά 100 τόνους τέτοιου υλικού, που μπορεί να είναι υπολείμματα κομητών, μετεωρίτες κ.λπ.
Πού πέφτουν αυτά;
Πέφτουν παντού. Πολλές φορές είναι τόσο μικρά που δεν τα αντιλαμβανόμαστε καν. Μπορεί να έχουν μορφή σκόνης, μικρών χαλικιών και λίγο μεγαλύτερων. Από τις περιγραφές που έχουμε για το προχθεσινό φαινόμενο, μοιάζει να είναι μετεωρίτης.
Οταν βλέπουμε έναν διάττοντα αστέρα να τρέχει στον ουρανό, τον λέμε μετέωρο. Αν δεν πέσει στη Γη, τον λέμε μετεωροειδή, αν πέσει στη Γη τότε τον λέμε μετεωρίτη. Η πιθανότητα του προχθεσινού φαινομένου είναι να πρόκειται για θραύσμα του κομήτη ISON.
Πόσο επικίνδυνο μπορεί να είναι;
Αν πέσει στο κεφάλι κάποιου, τότε είναι επικίνδυνο. Κατά καιρούς έχουν χτυπηθεί σπίτια και αυτοκίνητα από μετεωρίτες, και έχουν τραυματιστεί και άνθρωποι από τέτοια θραύσματα. Βέβαια η πιθανότητα να χτυπηθεί κάποιος από μετεωρίτη είναι 1.000 φορές μικρότερη από την πιθανότητα να χτυπηθεί από αυτοκίνητο.
Τους έλκουν οι πόλοι ή πέφτουν οπουδήποτε;
Σε οποιοδήποτε σημείο της Γης είναι πιθανόν να φθάσει ένας κομήτης.
Ποια είναι η συνήθης σύνθεσή τους:
Αποτελούνται από μονοξείδιο και διοξείδιο του άνθρακα, αμμωνία, φορμαλδεΰδη, στον πυρήνα των κομητών έχουν βρεθεί και πεπλεγμένες χημικές ενώσεις.
ΓΩΓΩ ΚΑΡΑΛΗ
2013-11-29
