Ένας άξιος Λευκαδίτης στη Βενετία
Γράφει ο Ηλίας Γεωργάκης
Το ονομα του ηταν Γεράσιμος Μεσσήνης (1897-1957). Καταγόνταν από την πόλη της Λευκάδας.Διετέλεσε στις αρχές της δεκαετίας του 1950 άμισθος πρόξενος και πρόεδρος της Ελληνικής κοινότητας στην Βενετία.Συνέδεσε το ονομα του με την μεταβίβαση της κινητής και ακίνητης περιουσιας της κοινότητας στο Ελληνικο Ινστιτουτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών στη Βενετία.Ηταν λόγιος και έμπορος . Ερεύνησε για την Βενετοκρατία στο Κρατικό Αρχείο της Βενετίας μαζί με τον γιαννιώτη ιστοριοδίφη Κων/νο Μέρτζιο (1886-1971) και τις πληροφορίες αυτές τις έστειλαν στο φίλο τους ιστορικό Κων/νο Μαχαιρά, ο οποίος τις κατέγραψε στο σημαντικότερο βιβλίο του: «Η Λευκάς επί Ενετοκρατίας».
Στις 8 Φεβρουαρίου 1949, συμφωνα με εγγραφο που φυλλάσεται στο Ινσιτούτο:’’Ο νεοεκλεχθείς πρόεδρος της ελληνικής Κοινότητας Γεράσιμος Μεσσήνης ανακοινώνει στο μητροπολίτη Θυατείρων Γερμανό ότι μετά από «τεσσαροκονταετή ξενικόν έλεγχον» η ιστορική Κοινότητα της Βενετίας «αναπνέει από διημέρου τον αέρα της ελευθερίας». Η έκτακτη γενική συνέλευση εξέλεξε το νέο διοικητικό συμβούλιο και στη συνέχεια ψήφισε δια βοής την απόφαση που καταρτίσθηκε «από κοινού μεταξύ της Ελληνικής και Ιταλικής Κυβερνήσεως περί μεταβιβάσεως της περιουσίας εις το Ελληνικόν Ινστιτούτον Βυζαντινών και Μετα-Βυζαντινών Σπουδών».
Θα πρεπει να τονιστεί ότι το Ελληνικό Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της Βενετίας είναι το μοναδικό πνευματικό ερευνητικό ίδρυμα που λειτουργεί σήμερα στο εξωτερικό. Αυτό είναι πολύ σημαντικό.
Ο Γεράσιμος Μεσσήνης πέθανε το 1957 και το τάφος του είναι στη Βενετία.Εχει δύο παιδιά το Σωτήρη και τον Μάριο που ζουν στη Βενετία και επισκέπτονται το καλοκαίρι τη Λευκάδα.Δρόμος στην πόλη της Λευκάδας φέρει το ονομά του.
ΥΓ:Το Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών Βενετίας ιδρύθηκε το 1951 ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, εποπτευόμενο και επιχορηγούμενο από τα Υπουργεία Εξωτερικών και Εθνικής Παιδείας. Η εποπτεία ασκείται μέσω δύο τριμελών Επιτροπών, της Εποπτικής και της Διαχειριστικής, στις οποίες μετέχουν εκπρόσωποι των δύο συναρμοδίων Υπουργείων, τη δε ευθύνη του επιστημονικού έργου και της εν γένει λειτουργίας του έχει ο Διευθυντής του.
Ο σκοπός του Ιδρύματος είναι επιστημονικός - ερευνητικός. Ειδικότερα, το Ινστιτούτο έχει δραστηριότητα εκδοτική, στο πλαίσιο της οποίας εκδίδει βιβλία Ελλήνων και αλλοδαπών επιστημόνων, καθώς και ετήσιο επιστημονικό περιοδικό, με τίτλο "Θησαυρίσματα", όπου δημοσιεύονται μελέτες ερευνητών. Επίσης, διοργανώνει επιστημονικά συνέδρια και διαλέξεις. Τέλος, παρέχει δωρεάν φιλοξενία σε ερευνητές-επιστήμονες που εργάζονται για διατριβές τους.
Με σκοπό να διευκολύνει Έλληνες επιστήμονες να ασχοληθούν με την έρευνα της Μεταβυζαντινής Περιόδου, προσφέρει κατ’ έτος συνολικώς έξι υποτροφίες μεταπτυχιακών σπουδών, διαρκείας 1-3 ετών. Στους υποτρόφους παρέχεται δωρεάν στέγη και μηνιαία αποζημίωση.
Το Ινστιτούτο Βενετίας, εξάλλου, είναι ιδιοκτήτης σημαντικής περιουσίας, ακινήτου και κινητής, η οποία του περιήλθε από δωρεά της Ελληνικής Κοινότητος Βενετίας. Πρόκειται για τριανταπέντε ακίνητα, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται και αρχιτεκτονικά μνημεία ιδιαίτερης πολιτιστικής σημασίας, όπως ο ναός του Αγίου Γεωργίου, το Μουσείο του Ινστιτούτου και η Φλαγγίνειος Σχολή.
Επίσης, το Ινστιτούτο έχει στην κυριότητά του 300 εικόνες, μεταξύ των οποίων τρεις Παλαιολόγειες, 250 αντικείμενα και σκεύη λατρείας, το Αρχείο του Ελληνισμού Βενετίας (1498-1953), καθώς και συλλογή χειρογράφων. Εξαιρετικά δείγματα της Συλλογής αυτής αποτελούν η "Μυθιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου", βυζαντινό χειρόγραφο με μικρογραφίες, η Συλλογή Μουσικών Βυζαντινών Χειρογράφων, καθώς και Πατριαρχικά έγγραφα του 16ου αιώνα
2013-10-07
