Σαρωτικές αλλαγές στη φορολογία κεφαλαίου, αλλά και εισοδήματος σχεδιάζει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης με μοναδικό στόχο την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη εξοικονόμηση εσόδων από τον προϋπολογισμό, προκειμένου να καλυφθούν οι υπερβάσεις του τρέχοντος έτους που οδηγούν το έλλειμμα πάνω από το 10% του ΑΕΠ, αλλά και για να αποφευχθούν νέες αποκλίσεις το 2012 με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία και τους φορολογούμενους.

Με δεδομένο ότι οι «πηγές» εσόδων έχουν στερεύσει, αλλά και την κατηγορηματική δέσμευση των κυβερνητικών στελεχών ότι νέα εισπρακτικά μέτρα δεν θα υιοθετηθούν, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών στρέφεται στον περιορισμό των ελαφρύνσεων που ισχύουν σήμερα στη φορολογία κεφαλαίου, αλλά και στη δεύτερη και πιο «σκληρή» φάση της κατάργησης φοροαπαλλαγών, που θα περιληφθούν «πακέτο» στο νέο Εθνικό Φορολογικό Σύστημα, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή στις αρχές του επομένου έτους.

Συγκεκριμένα, το νέο καθεστώς, που επεξεργάζονται τα αρμόδια στελέχη του υπουργείου στη φορολογία κεφαλαίου, προβλέπει μείωση των αφορολογήτων ορίων και αλλαγές στους φορολογικούς συντελεστές, καθώς με βάση τις μελέτες του υπουργείου Οικονομικών μόνο οι απαλλαγές για την πρώτη κατοικία ανέρχονται σε 205,19 εκατ. ευρώ και αυτές για κληρονομιές, γονικές παροχές και δωρεές τα 795,4 εκατ. ευρώ. Ταυτόχρονα «ανοικτή» παραμένει ακόμη η αύξηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, η οποία αναμένεται από το δεύτερο εξάμηνο του 2012 και υπολογίζεται ότι θα αποφέρει στα δημόσια ταμεία περίπου 395 εκατ. ευρώ.

Στο πλαίσιο αυτό το σχέδιο που επεξεργάζονται οι παράγοντες του υπουργείου προβλέπει, μεταξύ άλλων, τα εξής:

* Θέσπιση φορολογικής κλίμακας για τον υπολογισμό του φόρου στις μεταβιβάσεις ακινήτων. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι με το ισχύον καθεστώς ο φόρος μεταβίβασης υπολογίζεται με συντελεστή 8% - 10%, καθώς μέχρι τα πρώτα 20.000 ευρώ της αξίας του ακινήτου επιβάλλεται φορολογικός συντελεστής 8% και για την υπερβάλλουσα αξία συντελεστής 10%. Είναι αξιοσημείωτο ότι οι συντελεστές του φόρου μεταβίβασης στη χώρα μας είναι 8% και 10%, όταν στην Αυστρία ο φόρος μεταβίβασης είναι 3,5%, στην Πορτογαλία 1% - 6%, στην Ιρλανδία 1% - 2% και στη Νορβηγία και στη Βουλγαρία 2,5%.

* Μείωση των αφορολόγητων ορίων για την απόκτηση πρώτης κατοικίας ακόμη και κατά 50%, σύμφωνα με πρόταση που έχει ήδη πέσει στο τραπέζι των συζητήσεων. Υπενθυμίζεται ότι τα συγκεκριμένα όρια σήμερα είναι 200.000 για τον άγαμο, 250.000 ευρώ για τον έγγαμο και αυξάνονται κατά 25.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα παιδιά και 30.000 ευρώ για καθένα από τα επόμενα.

* Αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών στα επίπεδα των εμπορικών τιμών. Επισημαίνεται ότι οι αντικειμενικές τιμές παραμένουν «παγωμένες» από το 2007 και, παρά την καθίζηση που έχει υποστεί η κτηματαγορά και τη μείωση που καταγράφεται στις τιμές πώλησης των ακινήτων, στις περισσότερες περιοχές της χώρας η «ψαλίδα» μεταξύ αντικειμενικών και αγοραίων τιμών υπερβαίνει το 30%.

Σε κάθε περίπτωση βέβαια η εξίσωση αντικειμενικών και αγοραίων τιμών, όπως επισημαίνουν παράγοντες της κτηματαγοράς, θα έχει και πάλι σημαντικές επιπτώσεις στην άμεση και έμμεση φορολογία των ακινήτων, ενώ όσοι προγραμματίζουν να αποκτήσουν ακίνητο θα υποχρεωθούν να πληρώσουν περισσότερα χρήματα σε δικηγόρους και συμβολαιογράφους. Επισημαίνεται ότι με την αύξηση των αντικειμενικών αξιών σε κάθε συμβόλαιο, είτε αφορά αγοραπωλησία, αντιπαροχή, δωρεά ή γονική παροχή, αυξάνονται ταυτόχρονα και τα συμβολαιογραφικά δικαιώματα, η παράσταση του δικηγόρου, η εγγραφή δικαιωμάτων στο υποθηκοφυλακείο, ενώ φυσικά αρκετοί θα είναι και οι υπόχρεοι οι οποίοι δεν θα γλιτώσουν από την τσιμπίδα του «πόθεν έσχες».

Αν και μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2013 έχει ανασταλεί το «πόθεν έσχες» για αγορά οποιουδήποτε ακινήτου (πρώτης κατοικίας, δευτερεύουσας κατοικίας, εξοχικής κατοικίας, καταστήματος κ.λπ.), η ανέγερση οικοδομής, η χρονομεριστική ή χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτων, η κατασκευή πισίνας.

Νέος γύρος καταργήσεων

Ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός αναγκάζει το οικονομικό επιτελείο να προχωρήσει και στη δεύτερη φάση κατάργησης και περικοπής φοροαπαλλαγών, οι οποίες εξακολουθούν να «κοστίζουν» στον προϋπολογισμό 6,19 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση.

Ετσι, σύμφωνα με τα κυβερνητικά στελέχη, οι καταργήσεις και οι περικοπές θα αφορούν αυτήν τη φορά όλες τις ρυθμίσεις που προβλέπουν εκπτώσεις δαπανών από τα ακαθάριστα έσοδα επιχειρήσεων, μειώσεις φόρων και αφορολόγητα όρια.

Ειδικότερα, το σχέδιο που επεξεργάζονται ήδη οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών, μεταξύ των άλλων, προβλέπει:

* Πλήρη κατάργηση των εκπτώσεων φόρου για δαπάνες που αφορούν σε ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις, νοσήλια, ενοίκια, δίδακτρα φροντιστηρίων, ασφάλιστρα ζωής, ασφαλιστικές εισφορές, δωρεές, τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας κ.λπ. για όσους δηλώνουν οικογενειακά εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ.

* Πλήρη κατάργηση των εκπτώσεων δαπανών χωρίς δικαιολογητικά από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων.

* Κατάργηση των μειώσεων που ισχύουν σήμερα στα καθαρά ποσά γεωργικού εισοδήματος για αγρότες και κτηνοτρόφους.

* Περικοπή όλων των φοροαπαλλαγών κατά την αγορά Ι.Χ. αυτοκινήτου από τρίτεκνους, πολύτεκνους και ανάπηρους.

Μητρώο ακινήτων

Στόχος της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών είναι όπως άμεσα δημιουργηθεί το «Μητρώο Ακινήτων», στο οποίο θα καταγράφονται αυτόματα οι όποιες αυξομειώσεις των τιμών και, επομένως, θα είναι εύκολος ο υπολογισμός των φόρων και τελών που βαρύνουν τα ακίνητα, ενώ ταυτόχρονα θα παρακολουθούνται οι μεταβιβάσεις και το Δημόσιο θα γνωρίζει ανά πάσα στιγμή την ακίνητη περιουσία όλων των υπόχρεων.

Σημείο τριβής με την τρόικα

Ο περαιτέρω περιορισμός, ακόμη και κατάργηση, των φοροαπαλλαγών αποτελεί σημείο «τριβής» μεταξύ του οικονομικού επιτελείου και της τρόικας, τα μέλη της οποίας υποστηρίζουν ότι η αδυναμία της κυβέρνησης να περιορίσει τη φοροδιαφυγή που «στοιχίζει» κάθε χρόνο περίπου 13 δισ. ευρώ, αλλά και να εισπράξει έστω τα 8 δισ. ευρώ από το σύνολο των ληξιπρόθεσμων χρεών που ξεπερνά τα 40 δισ. ευρώ, θα πρέπει να «καλυφθεί» από μείωση των εκπτώσεων επί του πρόσθετου φόρου ή του εισοδήματος, ανεξάρτητα εάν και το μέτρο αυτό θα πλήξει τις ασθενέστερες οικονομικά ομάδες του πληθυσμού.

Αλλωστε από τα στοιχεία που έχουν συγκεντρώσει, με βάση τις φορολογικές δηλώσεις που έχουν υποβληθεί, προκύπτουν τα εξής:

- 1,8 δισ. ευρώ «κοστίζουν» οι εκπτώσεις δαπανών, όπως τα ασφάλιστρα ζωής, δίδακτρα, ενοίκια, εισφορές στον ΟΑΕΕ ιατρικά έξοδα, τόκοι στεγαστικών δανείων κ.λπ., από το εισόδημα ή από τον αναλογούντα φόρο, αλλά και οι λοιπές μειώσεις φόρου εισοδήματος.

- 82,7 εκατ. ευρώ «χάνονται» από τις φοροαπαλλαγές που ισχύουν για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όπως η αφαίρεση επιχειρηματικής αμοιβής από τα κέρδη των προσωπικών εταιρειών και φορολόγησή της με βάση τη φορολογική κλίμακα, αφορολόγητες εκπτώσεις αναπτυξιακών νόμων κ.λπ.

- 104,2 εκατ. ευρώ είναι η «ζημιά» από τις μειώσεις φόρου, εκπτώσεις δαπανών και φορολογικές απαλλαγές για τα κέρδη των νομικών προσώπων (Α.Ε., Ο.Ε., Ε.Ε., ΕΠΕ, φορείς μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα κ.λπ.).

- 454,75 εκατ. ευρώ είναι οι «απώλειες» από τις φοροαπαλλαγές και τους μειωμένους συντελεστές στο ΦΠΑ

- 2,83 δισ. ευρώ «χάνει» ο προϋπολογισμός από τις απαλλαγές και τις μειώσεις επιβαρύνσεων που προβλέπονται στους ειδικούς φόρους κατανάλωσης των ενεργειακών προϊόντων (πετρελαιοειδών, φυσικού αερίου, ηλεκτρικού ρεύματος), των καπνικών, των αλκοολούχων και των λοιπών προϊόντων.

- 35,86 εκατ. ευρώ «κοστίζουν» κάθε χρόνο οι απαλλαγές οχημάτων από τα τέλη ταξινόμησης.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΡΟΣ - gkouros@naftemporiki.gr

2011-12-24

naftemporiki.gr