Αποφασισμένα να αναγκάσουν την Ελλάδα να αποπληρώσει στο ακέραιο τα ελληνικά ομόλογα, που έχουν στην κατοχή τους, εμφανίζονται ορισμένα αντισταθμιστικά ταμεία (hedge funds), σε μια εξέλιξη, που κλιμακώνει την αντιπαράθεση των ελληνικών αρχών με τους κερδοσκόπους των αγορών.

Το "όπλο" στα χέρια των hedge funds δεν είναι άλλο από ένα νομικό "παραθυράκι", βάσει του οποίου, όπως υποστηρίζουν, μπορούν να αποδείξουν ότι η Αθήνα έχει ήδη κηρύξει στάση πληρωμών.

Όπως ανέφερε τηλεγράφημα του πρακτορείου Reuters, επικαλούμενο καλά πληροφορημένες πηγές, ένα συγκεκριμένο ομόλογο, που έχει εκδοθεί από τον ΟΣΕ με την εγγύηση του δημοσίου, περιλαμβάνει ρήτρα, η οποία επιτρέπει στους ομολογιούχους να ισχυρίζονται πως η Ελλάδα έχει χρεοκοπήσει εάν προσπαθεί να αλλάξει τους όρους. Διατείνονται λοιπόν οι κερδοσκόποι πως από τη στιγμή λοιπόν που η Αθήνα μέσω του PSI ζητά από τους ομολογιούχους να ανταλλάξουν το ομόλογο νέα πολύ χαμηλότερης αξίας, κηρύσσει στάση πληρωμών επ` αυτού.

Τα funds προσπαθούν τώρα να αγοράσουν όσα περισσότερα από τα συγκεκριμένα ομόλογα του ΟΣΕ μπορούν, προκειμένου να υποχρεώσουν την Ελλάδα να αποπληρώσει στο ακέραιο την αξία τους, που κυμαίνεται κοντά στα 400 εκατ. ευρώ. Εάν η χώρα μας αρνηθεί να το κάνει, αυτό μπορεί να προκαλέσει την ενεργοποίηση παρόμοιων προβλέψεων σε άλλα ομόλογα του ΟΣΕ και να βρεθεί αντιμέτωπη με ένα "λογαριασμό" ύψους 3 δισ. ευρώ και τους επενδυτές να απαιτούν την άμεση αποπληρωμή του.

Σύμφωνα με το Reuters, η Αθήνα έχει ήδη προειδοποιήσει ότι δεν έχει λεφτά για να πληρώσει αυτούς που θα διακρατήσουν τα ομόλογα, αλλά πηγές προσκείμενες στις διαπραγματεύσεις του PSI ανησυχούν τώρα ότι ίσως χρειαστεί να αποπληρώσουν κάποια μικρότερα ομόλογα στο ακέραιο, προκειμένου να απαλλαγούν το πρόβλημα. Υπάρχουν δε φόβοι ότι τα hedge funds θα αρχίσουν τις σχετικές διαδικασίες άμεσα.

Την ίδια ώρα, παρά την επιτυχή έκβαση του PSI, οι τιμές των νέων υπό έκδοση ομολόγων στην "γκρίζα" αγορά (over the counter market) αποκαλύπτουν ότι εξακολουθεί να υπάρχει έντονη ανησυχία για το μέλλον της Ελλάδας, με αρκετούς να πιστεύουν ότι θα καταστεί αναγκαία και νέα αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους.

Τουλάχιστον τρεις ξένες τράπεζες κάνουν ήδη πράξεις στα νέα ομόλογα και οι τιμές που δίνουν για αυτά κυμαίνονται σε επίπεδα κοντά στο 20% με 25% της ονομαστικής τους αξίας, γεγονός που, όπως επισημαίνουν οικονομικοί αναλυτές, αντανακλά την πεποίθηση πως το ελληνικό χρέος παραμένει μη βιώσιμο.

Σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg, η Commerzbank δίνει για ομόλογο, που λήγει το Φεβρουάριο του 2023, τιμή ζήτησης (bid) 24,5 λεπτά ανά ευρώ και τιμή προσφοράς (offer) 26,75 λεπτά ανά ευρώ. Η BNP Paribas την ίδια ώρα δίνει για ομόλογο, που λήγει το 2042, τιμή ζήτησης 19 λεπτά ανά ευρώ και τιμή προσφοράς 22 λεπτά ανά ευρώ.

Βάσει, εν τω μεταξύ, της διαπραγμάτευσης των νέων ομολόγων στην "γκρίζα αγορά", οικονομικοί αναλυτές υπολογίζουν ότι οι απώλειες των ομολογιούχων σε όρους καθαρής παρούσας αξίας (NPV) θα ανέλθουν σε 78% και όχι σε περίπου 75%, όπως διαπραγματεύθηκαν οι ελληνικές αρχές με τους ιδιώτες πιστωτές. Θα πρέπει, πάντως, να σημειωθεί ότι οι παραπάνω υπολογισμοί δεν λαμβάνουν υπόψη τη λεγόμενη «ρήτρα ΑΕΠ», που θα ενεργοποιηθεί σε περίπτωση υψηλότερης ανάπτυξης της Ελλάδας από ό,τι προβλέπεται στο πρόγραμμα οικονομικής πολιτικής και ήταν ένα από τα «γλυκαντικά» στη συμφωνία του PSI.

Συγκρατημένες οι αγορές

* Με ανάμεικτα συναισθήματα υποδέχθηκαν οι αγορές την έκβαση του ελληνικού PSI. Ο πανευρωπαϊκός δείκτης FTSEurofirst 300 ενισχύθηκε 0,5%, ενώ μετριοπαθή άνοδο παρουσίαζαν οι δείκτες στη Wall Street, γεγονός, όμως, που αποδίδετο περισσότερο στα θετικά στοιχεία για την απασχόληση στις ΗΠΑ.

Με ανάμεικτα συναισθήματα υποδέχθηκαν οι αγορές την έκβαση του ελληνικού PSI. Από τη μία επικράτησε ανακούφιση για το υψηλό ποσοστό εθελοντικής συμμετοχής και από την άλλη προβληματισμός για την απόφαση να ενεργοποιηθούν οι ρήτρες συλλογικής δράσης και κυρίως έντονος σκεπτικισμός σχετικά με το μέλλον της Ελλάδας.

Αναλυτές και επενδυτές σχολίαζαν χαρακτηριστικά ότι το «κούρεμα» δεν επιλύει τα βαθιά διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, ούτε εγγυάται την επιτυχία του δεύτερου προγράμματος στήριξης. Αρκετοί εξ αυτών διέβλεπαν την ανάγκη για περαιτέρω αναδιάρθρωση του χρέους.

Στις αγορές μετοχών με τους επενδυτές να «ζυγίζουν» τα νέα δεδομένα, οι δείκτες εξασφάλισαν συγκρατημένα κέρδη. Ο πανευρωπαϊκός δείκτης FTSEurofirst 300 ενισχύθηκε 0,5%, ενώ μετριοπαθή άνοδο παρουσίαζαν οι δείκτες στη Wall Street- γεγονός, όμως, το οποίο αποδίδετο περισσότερο στα θετικά στοιχεία για την απασχόληση στις ΗΠΑ.

Η επιτυχημένη έκβαση του PSI προσέφερε κάποια ανακούφιση στα ιταλικά και στα ισπανικά κρατικά ομόλογα, τα οποία κινήθηκαν αρχικά ανοδικά, όμως οι δυσοίωνες προοπτικές ανάπτυξης στην Ευρωζώνη και οι ανησυχίες ότι η Πορτογαλία μπορεί να επιβάλει και αυτή «κούρεμα» στους ιδιώτες πιστωτές αντέστρεψαν το θετικό κλίμα προς το τέλος της συνεδρίασης.

Την ίδια στιγμή, τα νέα ελληνικά ομόλογα με λήξη το 2023 που θα δοθούν στους ιδιώτες πιστωτές στο πλαίσιο του προγράμματος ανταλλαγής είχαν στην γκρίζα αγορά απόδοση πάνω από 15% -επίπεδο υψηλότερο από την αντίστοιχη του πορτογαλικού- γεγονός το οποίο αποτυπώνει τον κίνδυνο στάσης πληρωμών που εξακολουθεί να υφίσταται.

«Μπανανία»

Την πιθανότητα να προσφύγει κατά της Ελλάδας, λόγω της απόφασης να ενεργοποιηθούν οι ρήτρες συλλογικής δράσης εξετάζει η γερμανική ένωση μικροεπενδυτών, SdK.

«Το σχέδιο της ελληνικής κυβέρνησης να υποχρεώσει κατόχους ελληνικών ομολόγων να συμμετάσχουν παραβιάζει τις θεμελιώδεις αρχές του Δικαίου», ανέφερε ο διευθυντής της SdK, Ντάνιελ Μπάουερ. Εκανε επίσης λόγο για "ολέθρια ένδειξη για όλους τους επενδυτές, που θα καταστήσει την Ευρώπη Δημοκρατία της Μπανανίας".