Ελπίζω να μην ανήκω στην μειοψηφία εκείνων που  παρακολούθησαν σε επανάληψη εχθές (14/03) τα μεσάνυχτα την εξαιρετικού ενδιαφέροντος εκπομπή της δημοσιογράφου Βίκυς Φλέσσα με τίτλο «στα Άκρα» , η οποία προβάλλεται κάθε Παρασκευή στις 10.00 μμ από τη συχνότητα της ΝΕΤ και φιλοξενεί ξεχωριστές προσωπικότητες στο είδος τους κάθε φορά, λιγότερο «φωτισμένες» ίσως από τους προβολείς της δημοσιότητας, επιβεβαιώνοντας για μια ακόμη φορά τη λαϊκή ρήση που λέει πως  «ότ,ι λάμπει δεν είναι χρυσός».

 Η κα Στέλλα Βοσνιάδου, Καθηγήτρια Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Γνωστικής Ψυχολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού πανεπιστημίου Αθηνών,  την οποία είχε καλεσμένη η δημοσιογράφος Βίκυ Φλέσσα στην εκπομπή της  την Παρασκευή 13.05.11, εντόπισε τις παρανοήσεις και τις διαισθητικές αντιλήψεις με τις οποίες προσεγγίζουμε τον φυσικό κόσμο, όπως το σχήμα της γης, την εναλλαγή των εποχών, το φαινόμενο της ημέρας-νύχτας και σχολίασε πλευρές της κακοδαιμονίας του εκπαιδευτικού μας συστήματος στην απόκτηση γνώσεων.

Κατά τη διάρκεια της φιλοξενίας της στην εκπομπή, απέδειξε, έπειτα από μία παγκόσμια έρευνα ( που η ίδια έκανε σε παιδιά και ενήλικες ), πως ο κλασικός λεκτικός τρόπος μετάδοσης της γνώσης από τους εκπαιδευτικούς, δεν αρκεί για να κατανοηθεί πλήρως και σε βάθος από τους μαθητές μια νέα πληροφορία η οποία θα συνδέεται εν συνεχεία με την καθημερινότητα τους.

Για παράδειγμα παρουσίασε ένα βίντεο με παιδιά (ηλικίας 5, 10 και 11 χρονών) και δυο ενήλικες ( 32 και 29 ετών), στα οποία τους ρωτά, για το ποια είναι η θέση της γης , σε σχέση με τον ήλιο και το φεγγάρι, όταν είναι νύχτα ή μέρα, όταν είναι καλοκαίρι ή χειμώνας, και τους ζητά να απαντήσουν σχηματικά δίνοντας τους τρεις μπάλες από πλαστελίνη, μια κίτρινη όπου απεικονίζει τον ήλιο, μια μπλε που απεικονίζει τη γη και μια άσπρη που απεικονίζει το φεγγάρι.

 Χαρακτηριστικές ήταν τόσο οι απαντήσεις των παιδιών, που αποδεικνύουν την παρανόηση που προκαλείται από την δασκαλοκεντρική λεκτική γνώση, όσο και των ενηλίκων, οι οποίοι στην ερώτηση  για το  ποια είναι η θέση της γης , σε σχέση με τον ήλιο σε κάθε εποχή του χρόνου,  έδωσαν ασαφείς απαντήσεις, αποδεικνύοντας  ότι  μια απλή πληροφορία που κάποτε απέκτησαν δεν κατόρθωσε να κατανοηθεί πλήρως.  

Σαν λύσεις πρότεινε μια μη δασκαλοκεντρική διδασκαλία, αλλάζοντας ριζικά την κλασική διάταξη της τάξης και μιας εμπειρικής μορφής διδασκαλία, που την «αφήνει» πρώτα στη διακριτική ευχέρεια των καθηγητών να την εφαρμόσουν και έπειτα στο εκπαιδευτικό σύστημα.  

Ας μην εναποθέτουμε άλλο τις ευθύνες για οτιδήποτε σαθρό συμβαίνει, ( τόσο στο χώρο της οικονομίας, όσο στο χώρο της πολίτικης και της εκπαίδευσης, που κάποιοι για «συγκεκριμένους λόγους», επιμένουν να διατηρούν ), αποποιούμενοι των ευθυνών μας, στο όποιο «σύστημα», περιμένοντας μια εξ΄ουρανού αλλαγή, αλλά ας πάρει επιτέλους ο κάθε ένας από εμάς το μερίδιο ευθύνης που του αναλογεί.

Η συλλογική αλλαγή έπεται της ατομικής, η οποία τiς περισσότερες φορές είναι προϋπόθεση και αποτελεί προσωπικό  χρέος του καθενός από εμάς ξεχωριστά..

ΥΓ:  για όσους ενδιαφέρονται προτείνω να διαβάσουν  εδώ  την μελέτη της Στέλλας Βοσνιάδου με τίτλο «Πως μαθαίνουν οι μαθητές».
Πρόκειται για  έναν καλοσχεδιασμένο  οδηγό  για εκπαιδευτικούς & γονείς,  στον οποίο θα βρουν χρήσιμες πληροφορίες  που αφορούν τη βελτίωση της ποιότητας της μάθησης των παιδιών, ξεφεύγοντας(όσο μπορούν) από την αναχρονιστική αποστήθιση που  εν έτη  2011 εξακολουθεί να προωθείται από το εκπαιδευτικό σύστημα, τόσο στις εξετάσεις του σχολείου όσο και στις πανελλήνιες. 

Λίγα λόγια για την κα Στέλλα Βοσνιάδου:
Η Στέλλα Βοσνιάδου είναι καθηγήτρια της Γνωστικής Ψυχολογίας στο Τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης, Πρόεδρος του Εργαστηρίου Γνωσιακής Επιστήμης και Πρόεδρος του Διαπανεπιστημιακού-Διατμηματικού Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Βασική και Εφαρμοσμένη Γνωσιακή Επιστήμη».
Έχει διατελέσει Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Μάθηση και τη Διδασκαλία (ΕARLI), Σύμβουλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο πλαίσιο του Scientific and Technical Options Assessment Programme (STOA), Mέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής του International Association of Applied Psychology (IAAP) -Division of Educational and School Psychology, Πρόεδρος της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της American Educational Research Association (AERA), Ιδρυτικό Μέλος του Προγράμματος Learning in Humans and Machines του European Science Foundation , Mέλος της Επιστημονικής Επιτροπής Αξιολόγησης στο Max Plank Institute for Human Development, Σύμβουλος του ΟΟΣΑ σε θέματα αξιολόγησης μαθητών (Expert, Problem Solving Group, OECD / PISA Programme).
Eχει επίσης διατελέσει μέλος της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του Πανεπιστημίου Αθηνών, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Κέντρου Εκπαιδευτικής Έρευνας του Υπουργείου Παιδείας, κριτής ερευνητικών μελετών για το Υπουργείο Παιδείας, για την Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας, και για την Ευρωπαϊκή Ένωση, αντιπρόσωπος της Ελλάδος στο Πρόγραμμα PISA του OΟΣΑ, και μέλος της Εκλεκτορικής Επιτροπής του Πανεπιστημίου της Κύπρου για το Τμήμα των Επιστημών της Αγωγής.

ΡΓ