Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε στις 2 Δεκεμβρίου την πρόταση δημιουργίας νέου ταμείου για τη θαλάσσια και την αλιευτική πολιτική της ΕΕ για την περίοδο 2014-2020: το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ). Το ταμείο αυτό θα συμβάλει στην υλοποίηση των φιλόδοξων στόχων της μεταρρύθμισης της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής και θα βοηθήσει τους αλιείς στη μετάβαση προς τη βιώσιμη αλιεία, καθώς και τις παράκτιες κοινότητες στη διαφοροποίηση των οικονομιών τους. Μέσω του ταμείου θα χρηματοδοτούνται έργα με στόχο τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής κατά μήκος των ευρωπαϊκών ακτών, ενώ θα μειωθεί η γραφειοκρατία ώστε οι δικαιούχοι να έχουν εύκολη πρόσβαση στη χρηματοδότηση.Η Μαρία Δαμανάκη, Επίτροπος αρμόδια για τη θαλάσσια πολιτική και την αλιεία, δήλωσε: «Το νέο ταμείο θα συμβάλει στην αύξηση της οικονομικής ανάπτυξης και στη δημιουργία θέσεων εργασίας στον εν λόγω τομέα. Δεν θα δαπανώνται πλέον χρήματα για την κατασκευή μεγάλων σκαφών. Η αλιεία μικρής κλίμακας και η υδατοκαλλιέργεια θα επωφεληθούν από αυτόν τον οικολογικό προσανατολισμό του προϋπολογισμού της κοινής αλιευτικής πολιτικής»

Το νέο αυτό ταμείο θα αντικαταστήσει το υφιστάμενο Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλιείας (ΕΤΑ) καθώς και σειρά άλλων μέσων. Το ταμείο προτείνεται να χρηματοδοτηθεί με κονδύλιο ύψους 6.5 δισεκ. ευρώ για την περίοδο από το 2014 έως το 2020.

Το ιστορικό της υπόθεσης

Ενίσχυση των περιβαλλοντικών, οικονομικών και κοινωνικών αρχών της μεταρρύθμισης της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής

Το ΕΤΘΑ θα αποτελέσει ουσιαστικό μέσο για τη μεταρρύθμιση της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής που πρότεινε η Επιτροπή τον Ιούλιο. Η βιωσιμότητα απαιτεί να πραγματοποιηθούν ορισμένες ριζικές αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο αλιεύουμε – και το ταμείο θα προσφέρει στους αλιείς το κίνητρο που χρειάζονται ώστε η αλιεία να είναι λιγότερο επιζήμια για τα θαλάσσια οικοσυστήματα, να σταματήσει η υπερεκμετάλλευση και να αντιστραφεί η μείωση των ιχθυαποθεμάτων.

Για να μειωθεί η πίεση που ασκείται στα αποθέματα και να τους δοθεί χρόνος για την αποκατάστασή τους, οι κοινότητες που εξαρτώνται από την αλιεία θα πρέπει να αναζητήσουν εναλλακτικές πηγές εισοδήματος. Το ΕΤΘΑ θα τους βοηθήσει ώστε να εξεύρουν καινοτόμους τρόπους με τους οποίους τα αλιεύματά τους θα αποκτήσουν πρόσθετη αξία και θα επιτύχουν διαφοροποίηση της οικονομίας τους.

Αλλά το ΕΤΘΑ δεν συμβάλλει μόνον στη βιωσιμότητα και στις καλές οικονομικές επιδόσεις. Αποτελεί επίσης μέσο για την υλοποίηση της κοινωνικής ατζέντας. Οι σύζυγοι συχνά διαδραματίζουν θεμελιώδη ρόλο στην οικογενειακή αλιευτική επιχείρηση. Τώρα πλέον θα είναι σε θέση να λάβουν ενίσχυση για κατάρτιση ή άλλες οικονομικές δραστηριότητες που συνδέονται με την αλιεία. Οι οργανώσεις παραγωγών θα επικουρούνται κατά το σχεδιασμό της παραγωγής με στόχο την ικανοποίηση της ζήτησης της αγοράς και την εμπορία των προϊόντων τους κατά τρόπον ώστε να ικανοποιούνται οι προσδοκίες ενός ολοένα πιο οξυδερκούς κοινού.

Έξυπνη, οικολογική αλιεία

Μολονότι έχουν δαπανηθεί 1.7 δισεκ. ευρώ για τη διάλυση πλοίων από τη δεκαετία του 1990, ο στόλος της ΕΕ εξακολουθεί να παρουσιάζει πλεονάζουσα αλιευτική ικανότητα καθώς η απόσυρση σκαφών αντισταθμίστηκε από την τεχνολογική αναβάθμιση του υπόλοιπο στόλου. Συνεπώς, δεν θα χρηματοδοτείται πλέον η διάλυση των πλοίων ενώ τα κονδύλια θα διοχετεύονται προς οικονομικά και κοινωνικά παραγωγικές δραστηριότητες. Η διαφοροποίηση είναι μια από αυτές. Η ενθάρρυνση πρωτοβουλιών που ξεκινούν από τη βάση έχει προσφέρει έως σήμερα εξαιρετικά αποτελέσματα σε τομείς οι οποίοι συνδέονται με την αλιεία, όπως η μεταποίηση, η τροφοδοσία ή ο τουρισμός. Το ΕΤΘΑ θα ενισχύσει αυτού του είδους την καινοτομία με πρωτοβουλία της Κοινότητας. Δεδομένου ότι οι παράκτιοι στόλοι μικρής κλίμακας εξακολουθούν να είναι ζωτικής σημασίας για την οικονομία πολλών παράκτιων κοινοτήτων, η ενίσχυση με στόχο τη στήριξή τους θα ενταθεί περαιτέρω.

Το νέο ταμείο θα στηρίζει επίσης καινοτόμα έργα όπως είναι η αντικατάσταση αλιευτικών διχτυών με πιο επιλεκτικά εργαλεία με στόχο τη μείωση των απορρίψεων ή την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών που θα μπορούσαν να μειώσουν τον αντίκτυπο της αλιείας και της ιχθυοκαλλιέργειας στο περιβάλλον.

Έξυπνη, οικολογική υδατοκαλλιέργεια

Η ιχθυοκαλλιέργεια έχει πολλές πιθανότητες να μειώσει την εξάρτησή μας από τις εισαγωγές. Προσφέρει θέσεις εργασίας υψηλής ποιότητας σε αγροτικές περιοχές και υγιεινά τρόφιμα στους ευρωπαίους καταναλωτές. Το ταμείο θα προσπαθήσει να ενισχύσει τον κλάδο με βιώσιμο τρόπο επιβραβεύοντας την καινοτομία και προωθώντας επίσης νέα είδη υδατοκαλλιέργειας, όπως είναι η υδατοκαλλιέργεια ειδών που δεν προορίζονται για τη διατροφή.

Στήριξη της συνεργασίας μεταξύ της επιστήμης και των αλιέων

Η συλλογή ορθών δεδομένων όσον αφορά την κατάσταση των ιχθυαποθεμάτων και του θαλάσσιου περιβάλλοντος γενικότερα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη μεταρρύθμιση της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής και το ΕΤΘΑ θα προσφέρει επαρκή κονδύλια για τη συλλογή, την παρακολούθηση και τον έλεγχο των δεδομένων. Επειδή δεν είναι λογικό να μην επικοινωνούν μεταξύ τους όσοι εργάζονται στη θάλασσα (οι αλιείες) και όσοι μελετούν τη θάλασσα (οι επιστήμονες), το ΕΤΘΑ θα τους ενθαρρύνει να συνεργάζονται για την αναζήτηση τρόπων εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων με βιώσιμο τρόπο.

Ενιαίο ταμείο αλιείας και ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική

Η ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική της ΕΕ που παρουσιάστηκε το 2007 διασυνδέει θαλάσσιους κλάδους που είχαν στο παρελθόν συστηματικά κερματιστεί και αποτελούσαν αντικείμενο μεμονωμένης διαχείρισης. Το ΕΤΘΑ θα παράσχει στήριξη για ενέργειες όπως είναι ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός, η ολοκληρωμένη θαλάσσια επιτήρηση και η βελτίωση των γνώσεων για το θαλάσσιο περιβάλλον. Αυτά αποτελούν παραδείγματα στα οποία η ολοκλήρωση μπορεί να συμβάλει στην αποφυγή επικάλυψης και στη μείωση του κόστους μέσω της καλύτερης συνεργασίας και του συντονισμού μέσω των διαφόρων κλάδων. Η ενσωμάτωση της θαλάσσιας πολιτικής στο ΕΤΘΑ θα εξασφαλίσει μεγαλύτερη συνοχή και θα συμβάλει στην επίτευξη συνεργιών μεταξύ των δύο τομέων πολιτικής.

Απλούστευση

Οι κανόνες οι οποίοι διέπουν το ΕΤΘΑ θα εναρμονιστούν με εκείνους που ισχύουν για άλλα ταμεία της ΕΕ. Αυτό θα διευκολύνει τόσο τους δικαιούχους όσο και τις εθνικές αρχές. Το ΕΤΘΑ θα αποτελεί μέρος του νέου Κοινού Στρατηγικού Πλαισίου, το οποίο θα εξασφαλίσει ότι όλα τα υφιστάμενα ταμεία της ΕΕ θα συνεργάζονται αρμονικά ώστε να αποφεύγονται οι αλληλοεπικαλύψεις.

Τρόπος λειτουργίας του ταμείου

Το νέο ταμείο θα χρησιμοποιείται για τη συγχρηματοδότηση προγραμμάτων από κοινού με τα κράτη μέλη. Οι πόροι στα διάφορα κράτη μέλη θα χορηγούνται με βάση τη σημασία του αλιευτικού τους κλάδου. Στη συνέχεια θα εφαρμόζονται οι αρχές της από κοινού διαχείρισης μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών. Κάθε κράτος μέλος θα καταρτίζει επιχειρησιακό πρόγραμμα για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, διευκρινίζοντας πώς προτίθεται να δαπανήσει τα χρήματα που θα του έχουν χορηγηθεί. Μόλις η Επιτροπή εγκρίνει το πρόγραμμα, επαφίεται στο οικείο κράτος μέλος να αποφασίσει ποια έργα θα χρηματοδοτήσει. Τόσο η επιλεξιμότητα των μέτρων στήριξης όσο και η εφαρμογή του προγράμματος παρακολουθούνται από τα κράτη μέλη και την Επιτροπή.

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να ανατρέξετε:

Memo/11/863
Μεταρρύθμιση της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής:
http://ec.europa.eu/fisheries/reform/index_el.htm

Ο εν λόγω ιστότοπος περιέχει οπτικοακουστικό υλικό με παραδείγματα σχεδίων που έχουν λάβει χρηματοδότηση: www.tvlink.org

paseges.gr

2011-12-22