Γιατί μας αποχαιρετούν τα σύγχρονα πλοία;»
(Άρθρο της Βουλευτού Κέρκυρας του ΠΑΣΟΚ Άντζελας Γκερέκου)
Τα τελευταία χρόνια η ακτοπλοϊκή σύνδεση της Κέρκυρας με την Ηγουμενίτσα υφίσταται μια συνεχή υποβάθμιση. Η πρόσφατη αποχώρηση από την γραμμή του αμφίπλωρου «Αχαιός», η πώληση του «Πλατυτέρα», η φημολογούμενη αποχώρηση και άλλων κλειστού τύπου πλοίων αποτελούν ανησυχητικά σημάδια που μόνο προβληματισμό εμπνέουν σχετικά με το μέλλον και την ποιότητα της ακτοπλοϊκής μας σύνδεσης.
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η δύσκολη οικονομική συγκύρια, η μείωση της επιβατικής κίνησης και η αύξηση της τιμής του πετρελαίου έχουν πλήξει το τελευταίο διάστημα (και) την ακτοπλοΐα. Οι παραπάνω λόγοι ωστόσο, εξηγούν μόνο εν μέρει την αποχώρηση των πλοίων. Το κυριότερο, δεν προσφέρουν ικανοποιητικές απαντήσεις στο γιατί αντικαθίστανται τα κλειστού τύπου από ανοιχτού τύπου πλοία. Εδώ βρίσκεται κατά τη γνώμη μου το σημαντικότερο γνώρισμα της υποβάθμισης και η ιδιαιτερότητα της γραμμής Κέρκυρα –Ηγουμενίτσα.
Με βάση το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, η γραμμή Κέρκυρα-Ηγουμενίτσα χαρακτηρίζεται ως «πλους περιορισμένης έκτασης». Το Π.Δ. 177/2000 αναφέρει ρητά πως οι συγκεκριμένοι πλόες εκτελούνται αποκλειστικά από πλοία κατηγορίας V, δηλαδή κλειστού τύπου πλοία. Στην αναγκαιότητα να εκτελούνται τα δρομολόγια από κλειστού τύπου πλοία συντελεί το γεγονός ότι με Υπουργική Απόφαση η γραμμή Κέρκυρα-Ηγουμενίτσα έχει χαρακτηριστεί ως «προστατευμένη περιοχή πλου». Το παραπάνω προεδρικό διάταγμα αναφέρει επίσης ρητά πως η δρομολόγηση ανοιχτού τύπου πλοίων επιτρέπεται σε αυτές τις περιοχές μόνο όταν δεν δρομολογούνται κλειστού τύπου πλοία ή όταν τα τελευταία δεν εξυπηρετούν επαρκώς τις συγκοινωνιακές ανάγκες των συγκεκριμένων περιοχών.
Τίθεται λοιπόν το ερώτημα σχετικά με το ποια αναγκαιότητα εξυπηρετεί η δρομολόγηση στη γραμμή ανοιχτού τύπου πλοίων. Μήπως δεν εξυπηρετούνται επαρκώς οι συγκοινωνιακές ανάγκες της Κέρκυρας από κλειστού τύπου πλοία; Μήπως δεν υπάρχει προσφορά από πλοιοκτήτριες εταιρίες για δρομολόγηση σύγχρονων πλοίων στην γραμμή; Είναι προφανές πως όχι.
Η παράλληλη δρομολόγηση σε μια ακτοπλοϊκή γραμμή ανοιχτού και κλειστού τύπου πλοίων δεν μπορεί παρά να δημιουργεί συνθήκες αθεμίτου ανταγωνισμού. Οι λόγοι είναι πολλοί και προφανείς. Τα κλειστού τύπου πλοία λειτουργούν με πολύ περισσότερο προσωπικό - συνήθως 17 με 18 άτομα- την ίδια στιγμή που στα ανοικτού τύπου πλοία το προσωπικό δεν υπερβαίνει τα 10. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί επιπτώσεις σε πολλαπλά επίπεδα. Καταρχάς, δεν συνεισφέρει στην αύξηση της απασχόλησης των ναυτικών. Κατά συνέπεια, ούτε στην αύξηση των εσόδων του ΝΑΤ. Επιπλέον, η παράλληλη δρομολόγηση αφήνει σαφώς μεγαλύτερα περιθώρια στα ανοικτού τύπου πλοία να ασκήσουν μια προνομιακή τιμολογιακή πολιτική στην οποία δύσκολα μπορεί να ανταπεξέλθει ένα σύγχρονο και με μεγαλύτερο πλήρωμα κλειστού τύπου πλοίο.
Η διαφορετική τιμολογιακή πολιτική που συχνά επιλεγούν να ασκήσουν τα ανοιχτού τύπου πλοία θα είχε πραγματικό όφελος για τους πολίτες και την οικονομία του νησιού μόνο στο βαθμό που αυτή αποκτούσε μόνιμο θεσμοθετημένο χαρακτήρα. Σ`αυτή την περίπτωση οι πολίτες θα είχαν πραγματικά τη δυνατότητα να επιλέξουν ανάμεσα σε γρήγορα η μη πλοία πληρώνοντας και το αντίστοιχο τίμημα.
Στον αθέμιτο ανταγωνισμό συνεισφέρει εκτός των άλλων και η δομή των δρομολογίων. Υποτίθεται- πάντα με βάση το Π.Δ. 177- πως τα ανοικτού τύπου πλοία λειτουργούν επικουρικά στο έργο των κλειστού τύπου πλοίων, κάτι που όμως σπάνια συμβαίνει. Προκαλεί έτσι εντύπωση για ποιό λόγο στη γραμμή της Κέρκυρας με την Ηγουμενίτσα σε ώρες αιχμής δρομολογούνται με διαφορά μόνο μισής ώρας ανοιχτού και κλειστού τύπου πλοία.
Τις παραπάνω διαπιστώσεις είχα την ευκαιρία να τις εκθέσω στον Υπουργό Θαλασσίων Υποθέσεων κ. Διαμαντίδη σε πρόσφατη επίσκεψη μου (23-1-2011). Προσπάθησα να καταστήσω σαφές ότι το η εφαρμογή του υπάρχοντος θεσμικού πλαισίου δεν κινητροδοτεί την δρομολόγηση σύγχρονων πλοίων. Το μόνο βέβαιο είναι ότι ο κύριος χαμένος δεν είναι άλλος από την τοπική μας οικονομία και το τουριστικό μας προϊόν, αφού οι πλοιοκτήτριες εταιρίες θα βρουν κάποια άλλη, περισσότερο κερδοφόρα, γραμμή να τα δρομολογήσουν. Την ίδια στιγμή που τα υπόλοιπα Ιόνια Νησιά έχουν λύσει το συγκεκριμένο πρόβλημα εδώ και παρά πολλά χρόνια, την στιγμή που τα ανοιχτού τύπου πλοία αποχωρούν από παρά πολλές γραμμές, η Κέρκυρα μοιάζει να επιστρέφει στις συνθήκες του `50 και `60. Υπό αυτές τις συνθήκες οι δυνατότητες που προσφέρουν για την ανάπτυξη του τουρισμού η Εγνατία Οδός και μελλοντικά οι υπόλοιποι οδικοί άξονες ακρωτηριάζονται. Γι αυτό ζήτησα από τον κ. Διαμαντίδη να επισκεφθεί σύντομα την Κέρκυρα ώστε να αποφασίσουμε για το μέλλον της ακτοπλοϊκής μας σύνδεσης