Οδηγός, τα 13 μέτρα που μετατρέπουν τις συντάξεις σε φιλοδωρήματα
Του Ηλία Γεωργάκη
Δραματικές μειώσεις εως 40% σε κύριες, επικουρικές συντάξεις, στο εφαπαξ, στο ΕΚΑΣ , στις συντάξεις χηρείας μαζι με αλματωδη αυξηση των ασφαλιστικών εισφορών για ολους ,φέρνει το ασφαλιστικό νομοσχέδιο το οποίο κατατέθηκε και συζητείται στη Βουλή με στόχο να ψηφιστεί εως τις 10 Μαιου.Τα εργατικά συνδικάτα, οι ελευθεροι επαγγελματίες , οι επιστημονικοί φορείς και οι δημοσιογράφοι συνεχίζουν τις κινητοποιήσεις τους (με αιτημα να αποσυρθεί το νομοσχέδιο ) .Η κλιμάκωση των κινητοποιήσεων σχεδιάζεται να γίνει μετά το Πάσχα.
Εκτός από τη φοροκαταιγίδα,οι 13 ριζικές ανατροπές που φέρνει το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο εχουν ως εξής::
1-Κύριες συντάξεις:Μειωμένες κατά 30% θα είναι οι νέες συντάξεις:Οι νέες συντάξεις(οσοι συνταξιοδοτηθούν μετά τη δημοσίευση του νομου) θα υπολογίζονται πλέον με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης και με βάση ολόκληρο τον ασφαλιστικό βίο.Θα κυμαίνονται από 400 έως 1.200 ευρώ το μήνα. Θα είναι μειωμένες έως και 30% για τους ασφαλισμένους με πάνω από 30 χρόνια ασφάλισης και μέσο συντάξιμο μισθό πάνω από 1.500 ευρώ. Αντίθετα, ωφελούνται οι συνταξιούχοι με λίγα έτη ασφάλισης (μέχρι και 25) και εισόδημα μέχρι τα 1.000 ευρώ το μήνα. Οι ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις παίρνουν περίοδο χάριτος για 2,5 έτη ακόμα καθώς θα συνεχίσουν να καταβάλλονται στο ύψος που είχαν διαμορφωθεί στις 31.12.2014 (σύμφωνα με τις τότε ισχύουσες νομοθετικές διατάξεις) και μέχρι τις 31/12/2018.Από την 1.1.2019, εφόσον το καταβαλλόμενο ποσό των συντάξεων αυτών είναι μεγαλύτερο από αυτό που προκύπτει από τον υπολογισμό τους, το επιπλέον ποσό εξακολουθεί να καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά, συμψηφιζόμενο κατ` έτος και μέχρι την πλήρη εξάλειψή του, με την εκάστοτε αναπροσαρμογή των συντάξεων. Στην σπάνια περίπτωση που το καταβαλλόμενο ποσό των συντάξεων είναι μικρότερο από αυτό που προκύπτει από τον υπολογισμό τους, τότε δίνεται αύξηση με δόσεις . Δηλαδή η σύνταξη προσαυξάνεται κατά το ένα πέμπτο της διαφοράς σταδιακά και ισόποσα εντός πέντε ετών από την ολοκλήρωση του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής. Οι συντάξεις όσων καταθέτουν αίτηση συνταξιοδότησης μέχρι την ημερομηνία έναρξης του νόμου υπολογίζονται βάσει των διατάξεων που ίσχυαν έως τις 31/12/2014.
2.Επικουρικές συντάξεις Το πλέγμα προστασίας (άθροισμα κύριας και επικουρικής) ορίζεται στα 1.170 ευρώ καθαρά (1.300 μικτά), ενώ αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο το υπερβάλλον ποσό (που ξεπερνά τα 1.170 ευρώ) να μηδενιστεί σε περιπτώσεις συντάξεων με υψηλό ποσοστό αναπλήρωσης με αποτέλεσμα αυτή η κατηγορία των συντάξεων να υποστεί μείωση έως και 40%.
3-Εθνική Σύνταξη:Το κυβερνητικό νομοσχέδιο εισαγάγει εθνική σύνταξη 384 ευρώ, για όσους θα έχουν στο εξής από 20 έτη ασφάλισης και άνω. Για περιπτώσεις συνταξιοδότησης με λιγότερα έτη, η εθνική σύνταξη θα είναι μικρότερη κατά 2% για κάθε έτος πριν από το 20ό.
4-Συντάξεις αναπηρίας :Τα 384 ευρώ θα λαμβάνουν μόνο όσοι έχουν ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω. Με ποσοστό αναπηρίας από 67% έως και 79,99% χορηγείται το 75% της εθνικής σύνταξης, ενώ με ποσοστό αναπηρίας από 50% έως 66,99% θα χορηγείται το 50%.
5-Συντάξεις χηρείας:Οσον αφορά στις συντάξεις χηρείας εισάγονται αυστηρότερς προϋποθέσεις για τη χορήγησή τους. Συγκεκριμένα, τίθεται όριο ηλικίας τα 55 έτη. Δηλαδή αν ο επιζών σύζυγο έχει συμπληρώσει το 52ο έτος της ηλικίας του δικαιούται σύνταξη για διάστημα τριών (3) ετών, μετά την πάροδο των οποίων η καταβολή σύνταξης αναστέλλεται μέχρι τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας του. Εφόσον δεν έχει συμπληρώσει το 52ο έτος της ηλικίας του κατά τον ως άνω χρόνο, δικαιούται σύνταξη μόνο για διάστημα τριών (3) ετών. Οι συντάξεις χηρείας καταβάλλονται κανονικά αν ο επιζών σύζυγος έχει ανήλικα η ανάπηρα παιδιά η παιδιά που σπουδάζουν έως 24 ετών ή είναι ανίκανος για την άσκηση βιοποριστικού επαγγέλματος κατά ποσοστό 67% και άνω.Για πρώτη φορά περιορίζεται και το ποσοστό της σύνταξης αν υπάρχει μεγάλη διαφορά ηλικίας μεταξύ των συζύγων. Αν η διαφορά ηλικίας μεταξύ του αποβιώσαντος και της συζύγου του, αφαιρουμένου του διαστήματος του γάμου τους, είναι μεγαλύτερη από δέκα έτη, η σύνταξη του επιζώντος συζύγου, υφίσταται, για κάθε πλήρες έτος διαφοράς, μείωση που καθορίζεται σε:
1% για τα έτη από το 10ο και το 20ό έτος.
2% για τα έτη από το 21ο έως το 25ο έτος.
3% για τα έτη από το 26ο έως το 30ό έτος.
4% για τα έτη από το 31ο έως το 35ο έτος.
5% για τα έτη από το 36ο και άνω.
6: ΕΚΑΣ :Καταργείται το ΕΚΑΣ από 1/1/2020. Από 1.1.2016 και έως την 31.12.2019 η δαπάνη θα μειώνεται μέσω της αυστηροποίησης των εισοδηματικών κριτηρίων και κάθε χρόνο θα χάνει το ΕΚΑΣ ένα ποσοστό χαμηλοσυνταξιούχων έως ότου μηδενιστεί τελείως.
7-Εφάπαξ:Απώλειες 12-15% , εκτός των μνημονιακών περικοπών που έχουν ήδη υποστεί, θα δουν στο εφάπαξ τους οι ασφαλισμένοι αλλά και οι συνταξιούχοι που αποχώρησαν από 1/9/2013 εξαιτίας του νέου μαθηματικού τύπου.
8-Εισφορές.Έρχεται αύξηση των εισφορών υπέρ της επικουρικής ασφάλισης κατά 1% από την 1.6. 2016 έως την 31.5.2019.Από 1.6.2016 και μέχρι την 31.5.2019, το ποσό της μηνιαίας εισφοράς για την επικουρική ασφάλιση στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών(ΕΤΕΑΠ) όλων των μισθωτών, ασφαλισμένων υπολογίζεται σε ποσοστό 3,5% για τον ασφαλισμένο και σε ποσοστό 3,5% για τον εργοδότη επί των ασφαλιστέων αποδοχών του εργαζομένου.Από 1.6.2019 και μέχρι την 31.5.2022, το ποσό της μηνιαίας εισφοράς στο Ε.Τ.Ε.Α. όλων των μισθωτών, ασφαλισμένων υπολογίζεται σε ποσοστό 3,25% για τον ασφαλισμένο και σε ποσοστό 3,25% για τον εργοδότη επί των ασφαλιστέων αποδοχών του εργαζομένου. Μετά το πέρας της εξαετίας, το ποσοστό της μηνιαίας εισφοράς επανέρχεται στο ύψος που ίσχυε κατά την 31.12.2015.
Επιβαλλεται εισφορά 7% των αυταπασχολουμένων και ελευθέρων επαγγελματιών για το ΕΤΕΑ.Από 1.6.2016 και μέχρι την 31.5.2019, το ποσό της μηνιαίας εισφοράς όλων των αυταπασχολούμενων, ελευθέρων επαγγελματιών, ασφαλισμένων στο Ε.Τ.Ε.Α. και στα εντασσόμενα σε αυτό ταμεία, τομείς, κλάδους και λογαριασμούς, υπολογίζεται σε ποσοστό 7% επί του εισοδήματος.
Από 1.6.2019 και μέχρι την 31.5.2022, το ποσό της μηνιαίας εισφοράς όλων των αυταπασχολούμενων, ελευθέρων επαγγελματιών, ασφαλισμένων πριν και μετά την 1.1.1993 στο ΕΤΕΑΕΠ υπολογίζεται σε ποσοστό 6,5% επί του εισοδήματος. Μετά το πέρας της εξαετίας, το ποσοστό της μηνιαίας εισφοράς διαμορφώνεται στο ύψος που ίσχυε κατά την 31.12.2015.Επίσης εισάγεται εισφορά 20% επί των ετησίων εισοδημάτων των ελευθέρων επαγγελματιών και των επιστημόνων από 1.1.2017 για τον κλάδο σύνταξης.Προβλέπονται, όμως, εκπτώσεις 5%-57% στις ασφαλιστικές εισφορές των αυταπασχολούμενων προερχόμενων από το ΕΤΑΑ που δηλώνουν μετά φόρων εισόδημα 13.000-57.000 ευρώ.Ακόμη εισάγονται εκπτώσεις για τους νέους επιστήμονες (μηχανικούς, γιατρούς, δικηγόρους, οικονομολόγους).Το ποσοστό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς για τον κλάδο κύριας σύνταξης ανέρχεται μηνιαίως σε ποσοστό 14% για τα πρώτα δύο (2) έτη από την πρώτη τους υπαγωγή στην ασφάλιση, σε ποσοστό 17% για τα επόμενα τρία (3) έτη και σε ποσοστό 20% για το διάστημα μετά το 5ο έτος της υπαγωγής τους στην ασφάλιση.
Επίσης προβλέπεται σταδιακή μετάβαση στο συντελεστή 20% την περίοδο 2017-2022 για τους αγρότες.Το ύψος της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς για τους ασφαλισμένους ΟΓΑ και τους μελλοντικούς ασφαλισμένους της ίδιας κατηγορίας κατ` επάγγελμα αγρότες, ορίζεται από την 1.1.2022 σε ποσοστό 20%, αυξανόμενο σταδιακά από την 1.7.2015 έως την 1.1.2022 ως εξής:
Από 1.7.2015 έως 31.12.2016 το ύψος της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς κλάδου κύριας σύνταξης αυξάνεται κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες και διαμορφώνεται σε ποσοστό 10%, επί των υφισταμένων κατά την δημοσίευση του νόμου ασφαλιστικών κατηγοριών.Από 1.1.2017 και έως 31.12.2017 το ποσοστό των μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών επί του φορολογητέου εισοδήματος διαμορφώνεται σε 14%.
Για το διάστημα από 1.1.2018 και έως 31.12.2018 το ύψος της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς διαμορφώνεται σε ποσοστό 16%.
Από 1.1.2019 και έως 31.12.2019 αυξάνεται σε ποσοστό 18%.
Από 1.1.2020 και έως 31.12.2020 διαμορφώνεται σε ποσοστό 19%.
Από 1.1.2021 και έως 31.12.2021 διαμορφώνεται σε ποσοστό 19.5%
Από 1.1.2022 και εντεύθεν διαμορφώνεται στο τελικό ποσοστό 20%.
Από την 1.7.2016 η εισφορά υγειονομικής περίθαλψης υπέρ ΕΟΠΥΥ των συνταξιούχων που καλύπτονται για παροχές ασθένειας σε είδος από τον ΕΟΠΥΥ καθορίζεται σε ποσοστό 6%, και υπολογίζεται επί του καταβαλλόμενου ποσού κύριας σύνταξης αφού αφαιρεθούν τα ποσά που αντιστοιχούν στην Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων.Διατηρείται η εισφορά 6% και στις επικουρικές.Από την 1.7.2016 παρακρατείται εισφορά 6% υπέρ ΕΟΠΥΥ από τις επικουρικές συντάξεις των συνταξιούχων που καλύπτονται για παροχές ασθένειας σε είδος από τον ΕΟΠΥΥ υπολογιζόμενης επί του καταβαλλόμενου ποσού της σύνταξης αφού αφαιρεθούν τα ποσά που αντιστοιχούν στην Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων.Eξάλλου προβλέπεται εισφορά υγειονομικής περίθαλψης ύψους 7,10% επί του εισοδήματος των μισθωτών.Από την 1.1.2017, η ασφαλιστική εισφορά υπέρ υγειονομικής περίθαλψης των μισθωτών και των λοιπών κατηγοριών που υπάγονται στον ΕΟΠΥΥ ορίζεται σε ποσοστό 7,10% επί των πάσης φύσεως αποδοχών.Η εισφορά αυτή κατανέμεται κατά ποσοστό 6,45% για παροχές σε είδος, εκ του οποίου 2,15% βαρύνει τον ασφαλισμένο και 4,30% βαρύνει τον εργοδότη, και ποσοστό 0,65% για παροχές σε χρήμα, εκ του οποίου 0,40% βαρύνει τον ασφαλισμένο και 0,25% βαρύνει τον εργοδότη.Προβλέπεται εισφορά υγειονομικής περίθαλψης 6,9% επί του εισοδήματος των επαγγελματιών και των ανεξάρτητων απασχολούμενων.Από την 1.1.2017, η ασφαλιστική εισφορά υπέρ υγειονομικής περίθαλψης των ελεύθερων επαγγελματιών, των ανεξάρτητα απασχολούμενων ορίζεται σε ποσοστό 6,95% επί του ασφαλιστέου εισοδήματός τους. Κατανέμεται κατά ποσοστό 6,45% για παροχές σε είδος και ποσοστό 0,50 % για παροχές σε χρήμα.
9:Καθιερώνεται νέος τρόπος υπολογισμού για το μέρισμα του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων (με αναπροσαρμογή και των παλαιών δικαιούμενων μερισμάτων) με μειώσεις που ξεπερνούν το 35%.
10. Στις περιπτώσεις απασχόλησης συνταξιούχων η κύρια και η επικουρική σύνταξη περικόπτεται κατά 60%, χωρίς καμιά πρόβλεψη για μικρότερο ποσοστό στις περιπτώσεις χαμηλοσυνταξιούχων.
11.Προσωρινή σύνταξη:Αυστηροποιούνται οι προϋποθέσεις για την προσωρινη σύνταξη. Προβλέπεται ότι δεν μπορεί να χορηγηθεί προσωρινή σύνταξη αν δεν έχει ολοκληρωθεί η αναγνώριση - εξαγορά των πλασματικών ετών που προϋποθέτει καταβολή χρημάτων. Επιπλέον οι προσωρινές συντάξεις θα κυμαίνονται μεταξύ 384 και 768 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι θα υποστούν μειώσεις υψηλόμισθοι του ιδιωτικού τομέα, ΔΕΚΟ και τραπεζών που δικαιούνται σήμερα προσωρινή σύνταξη ίση με το 80% της οριστικής σύνταξης που θα τους χορηγηθεί.
12.Πρόωρη συνταξιοδότηση:Δραματικές μειώσεις θα υποστούν όσοι τολμήσουν να συνταξιοδοτηθούν πρόωρα, πριν από το όριο πλήρους συνταξιοδότησης. Το νομοσχέδιο προβλέπει ότι η μείωση της εθνικής σύνταξης προκειμένου για τους ασφαλισμένους που παίρνουν μειωμένη σύνταξη λόγω γήρατος ανέρχεται σε 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται για τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης. Επιπλέον, το αναλογικό ποσό θα μειωθεί κατά 10% λόγω του πέναλτυ.
13.Πλαφόν σύνταξης:Μειώνεται περισσότερο το πλαφόν για την κύρια σύνταξη στα 2.000 ευρώ μικτά αντί για 2.304 που προβλεπόταν αρχικά. Ωστόσο, με βάση την ισχύουσα «οροφή» που προβλέπει ανώτατο ποσό σύνταξης 2.703 ευρώ μηνιαίως, το μαχαίρι στην ανώτατη σύνταξη ανέρχεται στο 26%. Πλέον η ανώτατη σύνταξη θα είναι 2.000 ευρώ μικτά.Το καθαρό ποσό προ φόρων, αν αφαιρεθούν οι κρατήσεις υπέρ υγείας και ΑΚΑΓΕ πέφτει στα 1.800 ευρώ.
17:51:05
2016-04-26