Του Ηλία Γεωργάκη

Αντικίνητρο ασφάλισης και δήλωσης εισοδημάτων αναμένεται να αποτελέσει ο νέος τρόπος υπολογισμού των εισφορών από 1-1-2017   με το διπλο χαράτσι σε ελεύθερους επαγγελματίες, επιστήμονες και αγρότες.  Στα μέσα και υψηλά εισοδήματα οι εισφορές έως και τετραπλασιάζονται. Στελέχη της ασφάλισης έχουν  ήδη προεξοφλήσει ότι το νέο σύστημα εισφορών που θα εφαρμοστεί από 1/1/2017  για τους ελεύθερους επαγγελματίες , τους  αγρότες και τους αυτοαπασχολούμενους  επιστήμονες , θα επιφέρει ακόμη μεγαλύτερη κάμψη στα έσοδα του ασφαλιστικού  συστήματος. Κι αυτό γιατί  η υπέρμετρη επιβάρυνση , θα εκτινάξει στα ύψη την φορο-εισφοροδιαφυγή.

Ειδικότερα από την 1-1-2017 ο νόμος Κατρούγκαλου προβλέπει  την  επιβολή του διπλού ασφαλιστικού χαρατσιού 26,9% επί του εισοδήματος των επαγγελματιών, νυν ασφαλισμένων σε ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ (20% για κύρια σύνταξη και 6,9% για ΕΟΠΥΥ) και του διπλού χαρατσιού 20,9% για τους αγρότες ασφαλισμένους στον ΟΓΑ (14% για κύρια σύνταξη και 6,9% για ΕΟΠΥΥ.Για τον υπολογισμό των εισφορών θα λαμβάνεται υπόψη ως κατώτατο εισόδημα το ποσό των 4.923,07 ευρώ ενώ ανώτατο εισόδημα πάνω από το οποίο δεν μπορούν να υπάρξουν επιβαρύνσεις είναι τα 70.329,6 ευρώ. Η ανώτατη καταβλητέα εισφορά για σύνταξη θα είναι 1.172 ευρώ το μήνα. Η  επιβάρυνση θα  αρχίζει να γίνεται αισθητή για εισοδήματα από 19.000 ευρώ και πάνω. Στα πολύ υψηλά εισοδήματα η αθροιστική επιβάρυνση φόρων και εισφορών μπορεί να φτάσει σύμφωνα με την ΕΣΕΕ ακόμη και το 300% σε σύγκριση με το σημερινό καθεστώς.

Παράλληλα δυσβάσταχτη θα είναι η επίβάρυνση για τα `μπλοκάκια``.  Οι  απασχολούμενοι με καθεστώς μη εξαρτημένης σχέσης εργασίας (ελεύθεροι επαγγελματίες που ασκούν ατομικά τη δραστηριότητά τους) με μπλοκάκι θα «τιμωρούνται» διπλά από την 1/1/2017 αν έχουν παράλληλα για την ίδια απασχόληση σχέση εξαρτημένης εργασίας αφενός διότι οι ατομικές τους εισφορές όπως και των ελευθέρων επαγγελματιών (επιτηδευματίες, έμποροι, βιοτέχνες) θα υπολογίζονται με το 26,95% του φορολογητέου εισοδήματός τους και αφετέρου διότι θα εξακολουθούν να πληρώνουν εισφορά και για σύνταξη και για ασθένεια για την απασχόλησή τους ως μισθωτοί. Ηδη παρατηρείται μαζικό κύμα κλεισίματος των δελτίων παροχής υπηρεσιών, καθώς η αυξημένη εισφορά, παράλληλα με την υπέρογκη επιβάρυνση από τη φορολογία, καθιστά τη δεύτερη απασχόληση «μη συμφέρουσα». 
Για τους αγρότες οι αυξήσεις θα είναι σταδιακές και αναδρομικές, αφού ξεκινούν από το δεύτερο εξάμηνο του 2015 και φτάνουν μέχρι το 2022, όταν πλέον ο κάθε αγρότης θα πληρώνει για σύνταξη και υγεία το 26,95% του εισοδήματός του. Η σωρευτική αύξηση από φέτος μέχρι και το 2022 αγγίζει το 39% για έναν αγρότη που ανήκει στην τρίτη ασφαλιστική κλάση και θα δηλώνει ετήσιο εισόδημα μέχρι 4.923 ευρώ (κατώτατη ασφαλιστική κατηγορία).

Για το νέο χαράτσι από το νέο  έτος, επικρατέστερο  σενάριο , είναι ο υπολογισμός των εισφορών για το Α` εξάμηνου του 2017 με βάση τα εισοδήματα που δηλώθηκαν το 2015 και το Β` εξάμηνο του 2017 θα γίνεται συμψηφισμός  με βάση τα εισοδήματα που δηλώθηκαν το 2016, όπως αυτά προέκυψαν μετά την εκκαθάριση των φορολογικών τους δηλώσεων.

Πάντως  η  εκτίμηση του υπουργείου Εργασίας είναι ότι από το νέο έτος καθώς μεγαλύτερος αριθμός των ασφαλισμένων στον ΟΑΕΕ θα πληρώνει μικρότερα ποσά.Το 80% των ενδιαφερομένων εμφανίζεται να δηλώνει ως 10.000 ευρώ το χρόνο και σήμερα πληρώνει ένα 20% αλλά επί τεκμαρτού εισοδήματος. Κυβερνητικός στόχος είναι να διευκολυνθεί η ασφαλιστική βάση και περισσότεροι να μπορέσουν να καταβάλουν τις οφειλές τους.

Παράλληλα αυτή την περίοδο στο  υπουργείο Εργασίας γίνεται επεξεργασία για ένα πλήρες σύστημα που θα  προσεγγίζει με έναν πραγματικά αξιόπιστο τρόπο τις δυνατότητες των ασφαλισμένων να καταβάλλουν οφειλές στα ασφαλιστικά ταμεία.Φυσικά το προτεινόμενο σύστημα θα πρέπει να εγκριθεί από τους δανειστές. Η νέα ρύθμιση- αν εγκριθεί από τους θεσμούς- θα προβλέπει αριθμό δόσεων αλά κάρτ καθώς θα στηρίζεται στην εισφοροδοτική δυνατότητα  και στο συνολικό προφίλ του οφειλέτη .  Δηλαδή θα λαμβάνεται  υπόψη, για παράδειγμα, το πότε δημιουργήθηκαν τα χρέη και ποιες προσπάθειες διακανονισμού έγιναν στο παρελθόν. Όσον αφορά τα χρέη προς τον ΟΑΕΕ, στη   φετινή έκθεση της ΔΕΘ, υπήρξε  πολιτική δέσμευση του πρωθυπουργού Α. Τσίπρα για  ΄΄πάγωμα`` από 1.1.2017 των ληξιπρόθεσμων οφειλών όσων χρωστούν στον ΟΑΕΕ και στο ΕΤΑΑ (δικηγόροι, ιατροί, πολιτικοί μηχανικοί κ.λπ.).Δηλαδή  οι ασφαλιστικές οφειλές των ελεύθερων επαγγελματιών και των αυτοαπασχολούμενων στον ΟΑΕΕ και στο ΕΤΑΑ που καθίστανται ληξιπρόθεσμες ώς και τις 31.12.2016, "παγώνουν", χωρίς βεβαίως να διαγραφούν, ώστε να μπορεί κανείς να είναι ασφαλιστικά ενήμερος εάν είναι συνεπής στις τρέχουσες οφειλές του.

Την ιδια  ώρα στα όρια του `κράχ` βρίσκεται ο ΟΑΕΕ.Τα επίσημα στοιχεία του ΟΑΕΕ δείχνουν ότι το 63% πληρώνει κανονικά τις εισφορές του στον Οργανισμό  ενώ το 37% δυσκολεύεται να πληρώσει.Το σύνολο των οφειλούμενων εισφορών φτάνει τα 11,5-12 δισ. ευρώ. Από τους 105.000 ασφαλισμένους που είχαν ενταχθεί στο καθεστώς ρύθμισης των 100 δόσεων, γύρω στις 50.000 έχουν απενταχθεί και οι υπόλοιποι είναι ενεργοί.Είναι ενδεικτικό της  δραματικής  οικονομικής κατάστασης που βρίσκεται ο Οργανισμός, ότι το έλλειμμα του ΟΑΕΕ  για το επόμενο έτος εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ (έναντι πρόβλεψης για έλλειμμα της τάξης των 459,2 εκατ. ευρώ για το 2016). Τα έσοδα του Ταμείου από εισφορές εμφανίζονται αυξημένα μόλις κατά 12,5 εκατ. ευρώ το 2017, έτος κατά το οποίο εκτιμάται ότι θα εφαρμοστεί στους ελεύθερους επαγγελματίες ο νέος τρόπος υπολογισμού των εισφορών με βάση το φορολογητέο εισόδημα.

Τέλος,οσον αφορά στους δημόσιους υπαλλήλους , από την αρχή του χρόνου οι εισφορές των δημοσίων υπαλλήλων, θα υπολογίζονται όπως και οι εισφορές των υπόλοιπων μισθωτών, ήτοι στο σύνολο των αποδοχών και όχι στον βασικό μισθό του Οκτωβρίου του 2011.

Στην πράξη, ακόμη και αν δεν υπάρξει αλλαγή στις ονομαστικές αποδοχές των υπαλλήλων, θα υπάρξει αύξηση της παρακράτησης και κατά συνέπεια μείωση του τελικού ποσού που θα λαμβάνουν κάθε μήνα. Για παράδειγμα, γυναίκα δημόσια υπάλληλος έχει μεικτές αποδοχές 1.600 ευρώ, λαμβάνει σήμερα καθαρά 1.080. Οι εισφορές της για την κύρια σύνταξη είναι 92,1 ευρώ. Από το επόμενο έτος, με τον νέο τρόπο υπολογισμού θα πληρώνει εισφορές 106,7 ευρώ. Χάνει δηλαδή 14,6 ευρώ τον μήνα. Υπενθυμίζουμε ότι η πρώτη έμμεση μείωση στους μισθούς για τους εργαζομένους στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα έγινε από τον Ιούλιο λόγω της αύξησης εισφορών για επικουρική ασφάλιση.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΚΟ ΤΟ ΝΕΟ ΥΠΕΡ-ΤΑΜΕΙΟ ΜΕ 3,5 ΕΚΑΤΟΜ.ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΥΣ ΚΑΙ 2,6 ΕΚΑΤΟΜ. ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΥΣ

Με Βορειοοιρλανδικη  συνδρομή σχεδιάζεται να λειτουργήσει -με σοβαρά προβλήματα και ελλείμματα  από 1-1 - 2017 το νέο υπέρ ταμείο, ο ΕΦΚΑ(Ενιαιος Φορεας Κοινωνικης Ασφάλισης)με τα 3,5 εκατ. ασφαλισμένους , 2,6 εκατ. συνταξιούχους, 16 δισ. ευρώ κινητή και ακίνητη περιουσία. και  με προϋπολογισμό 38 δισ. ευρώ.

Οι φόβοι που εκφράζονται είναι ότι θα υπάρξει μείωση των παροχών ενώ  υπάρχουν και  σοβαρές αμφιβολίες αν θα πετύχει το ολο εγχείρημα με δεδομένη την γνωστή ελληνική γραφειοκρατία. Πάντως κατά τον πρώτο κιόλας χρόνο λειτουργίας του, το νέο ταμείο θα παρουσιάσει σύμφωνα με το προσχέδιο προϋπολογισμού του, έλλειμμα της τάξης των 2,9 δισ. ευρώ. Το 2017, στο οποίο θα μειωθεί στο -όχι και ευκαταφρόνητο- 1,1 δισ. ευρώ μετά από ενέσεις ρευστότητας από τον κρατικό προϋπολογισμό (πρόσθετη κρατική χρηματοδότηση) της τάξης του 1,7 δισ. ευρώ!Μάλιστα και για το 2017, το υπουργείο Εργασίας και η διοίκηση του ΕΦΚΑ προεξοφλούν ότι -όπως και τα προηγούμενα έτη- θα χρησιμοποιηθεί και ο μικρός κουμπαράς του ΑΚΑΓΕ, με τουλάχιστον 350 εκατ. ευρώ.Είναι ενδεικτικό ότι από τα 8 ταμεία κύριας ασφάλισης που εντάσσονται στον ΕΦΚΑ (πλην του δημοσίου), μόνο ο ΟΓΑ, το ΝΑΤ και το ΤΑΥΤΕΚΩ θα παρουσιάσουν μικρά πλεονάσματα.

Τα μέχρι σήμερα δεδομένα για τον ΕΦΚΑ είναι ότι η Υπηρεσία Υποστήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Structural Reform Support Service - SRSS), που αντικατέστησε την Ομάδα Δράσης της Κομισιόν, Task Force, χρηματοδοτεί τη συνεργασία της Ελληνικής Κυβέρνησης με την Κυβερνητική Βορειοϊρλανδική Εταιρεία NI-CO Ltd που έχει αναλάβει την οργάνωση του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ).Επικεφαλής της τεχνικής ομάδας υποστήριξης της NICO είναι ο κ. Τζέρυ Φιτζπάτρικ, ο οποίος σύμφωνα με το νόμο Κατρούγκαλου έχει αναλάβει τη σύνθετη διαδικασία δημιουργίας ενός γιγάντιου Φορέα, του ΕΦΚΑ, με 3,5 εκατ. ασφαλισμένους και 2,6 εκατ. συνταξιούχους, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2016!

Τονίζεται ότι :

-Στο διάστημα που έχει ξεκινήσει η Βορειοϊρλανδική αρωγή, δεν έχουν ενοποιηθεί τα μητρώα των ασφαλισμένων και των περιουσιακών στοιχείων των επιμέρους ταμείων,

-- Η διοικητική αναδιοργάνωση, η στελέχωση των υπηρεσιών και η μεταφορά του προσωπικού δεν έχει προχωρήσει.

-Η  καταβολή των έναντι συντάξεων και των άλλων παροχών έχει αισθητά «χελωνοποιηθεί»,

Σημειωνεται ότι τα δυό πιο σημαντικά θέματα  που σχετίζονται με το νέο ασφαλιστικό υπερ -ταμείο είναι:

1. Ο νέος τρόπος υπολογισμού των εισφορών 1,5 εκατομμυρίου ελευθέρων επαγγελματιών, των αυταπασχολούμενων και αγροτών με βάση το πραγματικό εισόδημα των παραπάνω κοινωνικών ομάδων.
2. Ο επανυπολογισμός 2,3 εκατομμυρίων των ήδη καταβαλλομένων κύριων συντάξεων (πλην ΟΓΑ) με βάση τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης που προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου.

Ο επανυπολογισμός των ήδη καταβαλλομένων κύριων συντάξεων πρέπει να έχει ολοκληρωθεί σε ένα χρόνο από σήμερα και συγκεκριμένα το Σεπτέμβριο του 2017. Με βάση Υπουργική Απόφαση της 8/6/2016, το 10% των συντάξεων πρέπει να έχει επανυπολογιστεί έως 31.12.2016, το 40% έως τις 31.3.2017, το 70% μέχρι 30.6.2016 και το 100% μέχρι 30.9.2017

16:24:49

2016-10-17